[Brzózki] Pałac Trzebieradz (Horst,Haff-Horst)

[ZenO]

Tu można by odwołać się ponownie do mapy gminy z jej oficjalnego statutu,  gdyż to powinno być aktualne i wiążące dla wszystkich. Czy jednak na pewno? Sam zaczynam wątpić. Nowszego dokumentu w tej sprawie jednak nie widziałem.



Jeszcze "geoportal"

[ak]

Skąd się wziął Haffhorst?
Tu Althagen i jego siedliska/osiedla http://gemeinde.althagen.kreis-ueckermuende.de/ jest Haffhorst i leśniczówka F. Horst
(podobnie:Trzebież - http://gemeinde.ziegenort.kreis-ueckermuende.de/ Police - http://stadt.poelitz.kreis-randow.de/ Nowe Warpno - http://stadt.neuwarp.kreis-ueckermuende.de/ )
Tu Literatur
Gemeindelexikon für den Freistaat Preußen. Provinz Pommern. Nach dem endgültigen Ergebnis der Volkszählung vom 16. Juni 1925 und anderen amtlichen Quellen unter Zugrundelegung des Gebietsstandes vom 1. Oktober 1932. Berlin: Preußisches Statistisches Landesamt, 1932., S. 89 być może jest więcej na ten temat, ale to dane z xx wieku.

Kilka wycinków z map, ułożone w miarę chronologicznie:

Pierwsze oznaczenie smolarni-Teerofen jakie znalazłem, jeszcze bez nazwy.

Tu już jest skład drewna-Holzablage, smolarnia-T.O. i Horst ze znaczkiem leśniczówki.


Następne wycinki z IXX wiek i nazwa leśniczówka Forst Horst lub już Horst jako miejsce i F. Horst.




XX wiek. Pojawiają się zabudowani "Elsenruh" lub zabudowania obok. Nadal miejsce oznaczone jako Horst.


A tu (mapa z 1940r.) już pojawia się nazwa Haffhorst, a Horst już obok, tylko jako leśniczówka F. Horst


A tu Amerykanie na mapie z 1944 (na podstawie starszych map niemieckich) podają jednak Horst.


ZenO ma dokładniejsze opisy map i być może je zweryfikuje.
Skąd się bierze Haffhorst?
Czy Horst istnieje równolegle z Haffhorst, jeśli tak, to gdzie przebiega granica? Z map to nie wynika.
A może Horst, co pokazują mapy, zmienia się w Haffhorst (około 1930 r. ? - ZenO sprawdź na swoich mapach) i obejmuje cały ten teren, wraz z "Elsenruh" i okolicą? Tylko jaki jest tego powód-rozbudowa?
Jeśli tak jest, to we wcześniejszych dyskusjach rozmawialiśmy o tych samym miejscu, tylko nazywanym inaczej w różnych latach.
A podział na Popielewo i Trzebieradz, to podział jednego, tego samego miejsca, czyli Haffhorst. Nie istnieją równolegle dwie miejscowości/osady Haffhorst i Horst (poza leśniczówką - F. Horst)

Co Wy na to?

ps. ciekawostka http://www.trzebieradz.pl/

[Validator]

W zasadzie zgoda. Po prostu wróćmy do etymologii, czy onomastyki. Istniał "od zawsze", czyli od początku czasów czasów pruskich (bo wtedy zaczyna się nazewnictwo) wyniosły klif, którego najwyższy punkt nosił nazwę Horst. Czy to było miejsce, na którym postawiono willę, czy może późniejszą Gauschule - nie wiemy. Ale słowem "Horst" określano nie tylko ten jeden, najwyższy punkt, ale pewną przestrzeń. Jak mówimy o bliższym Trzebieży "kanionie" to też nie wskazujemy jednego punktu, ale pewną, charakterystyczną przestrzeń, razem tak ze 200 metrów.

Tu jest to samo. Dlatego leśniczówka nazywała się F. Horst i willa to był Horst, a wreszcie ta późniejsza Gauschule to też był Horst. Potwierdzają to zresztą starzy nowowarpianie (polscy osadnicy), którzy mi mówili, że "jak mamy na myśli ten rejon to mówimy Horst".
A skąd te nazwy: Haff-Horst, F. Horst? Bo jakoś trzeba było doprecyzować konkretne miejsce, gdzie znajdował się określony budynek.

Natomiast nie łączyłbym Elsenruh - Popielewa z Horstem. Znam ten materiał niemiecki: http://gemeinde.althagen.kreis-ueckermuende.de/
ale może on być inaczej interpretowany. Po prostu Elsenruh było zaliczane do Althagen.

Dlaczego? Bo jeśli przyjąć, że Horst oznacza jakieś zadrzewione wyniesienie na klifie (termin ma wiele znaczeń, takie jest tu chyba najwłaściwsze) to ta jednolita klifowa linia nie ma wiele wspólnego z Popielewem. Tam była mała zatoczka i przystań rybacka, potem żeglarska. W żaden sposób nie można nazwać tego miejsca Horst. Pomijam już fakt, że od dawnego OSW Brzózki do "willi Göringa" jest ok. 650 metrów w linii prostej (samochodem, przez las, wertepy, ale można przejechać). Horst (Trzebieradz) i Popielewo to są odrębne miejsca geograficzne. Zresztą prawdopodobnie dlatego zostały po wojnie inaczej nazwane.

A co do informacji - ciekawostki? No i tu się kłania wada internetu. Ktoś znalazł mylne rozpoznanie konserwatora i inne fakty, pomieszał wszystko (najpierw jest leśniczówka, potem smolarnia, było odwrotnie), całość tej kompilacji powielił i teraz będzie ona wywoływać dalsze szkody.

[ZenO]

do ak - w kwestii map nic nie pomoże ich dokładność. Zamieściłeś sporo map, które pokazują Horst  i  do tego  chronologicznie. Do lat 30. XX wieku na moich mapach też jest Horst. Tu nie mam nic do dodania. Mogę tylko wyrazić opinię, że Haffhorst (lub Haff-Horst, jak na pocztówce) pojawia się bez żadnego powodu w 1939 r.,  czyli obowiązuje epizodycznie. Bez konkretnego źródła tej sprawy nie posuniemy do przodu, a ja takim źródłem nie dysponuję. Może to coś takiego jak z długo szukanym Düesbergiem czyli Kukulicami k/ Myśliborza Wlk.

Natomiast kwestia aktualnego nazewnictwa zmusiła mnie do wizyty w urzędzie gminy.
Tam obowiązuje statut gminy i jasny przekaz: ośrodek ZCh Police (czyli dawne Elsenruh) i najbliższe zabudowania to Popielewo , a pałac i dworek to Trzebieradz.
Nazwa ośrodka jest w tym momencie sprawą wtórną, zależną tylko od właściciela. Może to być np. Ośrodek Brzózki, ale jego formalny adres to Popielewo 5.

[lukasz_s]

Dla każdego zainteresowanego historią Powiatu Wkryujścia. Dodatek NS też ciekawy.

[ak]

. Ale słowem "Horst" określano nie tylko...

Zgadza się, widziałem gdzieś w książce zdjęcie opisane "Horst" przedstawiające skarpę (może "kanion"), ale też w kontekście gniazda - w tym przypadku bielika, którego siedlisko było tu już przed wojną. W niemieckich encylopediach też takie znaczenie znalazłem.

do ak - w kwestii map nic nie pomoże ich dokładność

ZenO chodziło mi o ustalenine na podstawie map w którym roku pojawia się Haffhorst.

ośrodek ZCh Police (czyli dawne Elsenruh) i najbliższe zabudowania to Popielewo

Z tym się zgadzamy, ale wątpliwości budzi to, czy Popielewo, to dawny Haffhorst.

Dla każdego zainteresowanego historią

to ja ogólniej Pomorza

[Validator]

Niewiele napiszę, bo mnie "Orkiestra" nieco zmęczyła. Przejrzałem, Andrzeju, podaną pozycję. Dla mnie - niezmiernie ciekawa. Jasne, propagandowa. Ale nawet dzieląc przez 4 to, co napisane, widać ogromny wysiłek organizacyjny, porządkujący życie społeczne.
Pytanie podstawowe: czy ten wysiłek musiał być ukierunkowany w tę stronę, w którą poszedł nazizm? Czy nie mógł być szlachetną próbą realizacji pewnej utopijnej wizji doskonałej społeczności zakończonej sukcesem rozwoju?
Chyba mógł. Podobnie zresztą jak w pewnym zakresie komunizm. Dlaczego początkowo zacne idee uległy wynaturzeniu, aż do obrzydliwości zbrodni na własnym i innych narodach?
To już nie są rozważania historyczne, raczej filozofia historii, niemniej pytania pozostają.
Faszyzm, później nazizm, podobnie jak komunizm - socjalizm, to dwa eksperymenty społeczne XX wieku. Oba poniosły klęskę. Dlatego, pod koniec stulecia, zostały zdemontowane.
Kto te eksperymenty (naprawdę) przygotował? Kto (naprawdę) doprowadził do demontażu? Masoneria? Kościół? Mędrcy Syjonu? Pytań więcej niż odpowiedzi.
Dzięki za źródło.

[lukasz_s]

Wejdźcie katalog wyżej. NS-masakra!

[Validator]

Oczywiście, choć w punkcie wyjścia miał, albo przynajmniej głosił, pozytywne motywacje. Zresztą, jak każdy ruch ekstremalny. A tak generalnie to u podstaw klęski nazizmu, komunizmu i wszystkich, również współczesnych, ruchów propagujących anihilację inaczej myślących leży zawsze idea: Sine luce, sine cruce et sine Deo. Nawet u pewnego znanego zakonnika i niemniej znanego prezesa pewnej partii. Ale to już jest może moje własne, prywatne przekonanie.

[ak]

Kto...

Chyba wszyscy po trochę.
lukasz_s; przebrnąć przez kroniki też zajmnie trochę czasu.
http://nsl-archiv.info/Filme/Deutsche-Wochenschauen/heil.php

[lukasz_s]

Ta z 31.01.1940 od 3:44 pokazuje Police.

[ak]

Świetny materiał. Teraz widzę, jest w s(o)pisie. http://nsl-archiv.info/Filme/Deutsche-Wochenschauen/0%20-%20Inhaltsbeschreibungen%20der%20Wochenschauen.html
Jest też fim z Katynia http://nsl-archiv.org/Filme/Bis-1945/1943%20-%20Im%20Wald%20von%20Katyn%20-%20Dokumentarische%20Bildstreifen%20(8m%2024s,%20720x544).mkv

[ak]

Zdaje się, że Horstem nazywany był też punkt widokowy w tzw. kanionie (ok. 2 km w stronę Trzebieży), "ak" wie co mam na myśli.

Zgadza się, widziałem gdzieś w książce zdjęcie opisane "Horst" przedstawiające skarpę (może "kanion"), ale też w kontekście gniazda - w tym przypadku bielika, którego siedlisko było tu już przed wojną. W niemieckich encylopediach też takie znaczenie znalazłem.

Znalazłem, tu w znaczeniu gniazda. Może trzeba zweryfikować pochodzenie nazwy miejsca-miejscowości Horst, nie od skarpy, uskoku, ale od gniazda bielika?

Na górnym zdjęciu widok na gniazdo bielika (Seeadlerhorst ), na dole gniazdo rybołowa (Fischadlerhorst )

Podpis należy więc tłumaczyć: Horst nad Zalewem. Przecież nie istniała miejscowość ani jej część nazywana Haff. Zatem nie może być: "niby Haff, ale jeszcze nie Horst".

Miałem na myśli czas w którym nazwa zmieniała się z Horst na Haffhorst.
Poprawniej by było "niby już Haff..., ale jeszcze Horst" stąd ten Haff-Horst

[Validator]

Wiesz co "ak"? Nie chcę się wymądrzać, a piszę zaraz po powrocie z pracy. Na gorąco. Zacznę od oceny. Bardzo ciekawe materiały. Ale zważ, że każde przytoczone przez Ciebie określenie "horst" stanowi końcówkę nazwy poprzedzonej nazwą ptaka. Nie jest nazwą samoistną.
Nie wykluczam, ze słowo "Horst" jest pokłosiem odnalezienia gniazd. Niemniej, niemieckie słowniki tłumaczą "Horst" również jako jakiś uskok geologiczny. Albo "siodło" w sensie geologicznym. W tym przypadku - klif.
Żeby być już całkiem uniwersalnym - znamy tłumaczenie Horst = zamek rycerza rabusia. No i bądź tu mądry. Co było genezą nazwy? - nie wiem i nie wiem, czy to ustalimy.
Z jednym się nie zgadzam. Z uznawaniem nazwy Haff, jako nazwy miejscowości. Powtarzam: Haff to Zalew, a nie nazwa miejscowa. Zatem Haff-Horst oznacza "Horst zalewowy", aby zachować ducha polszczyzny. Dlatego twierdzenie: "niby już Haff..., ale jeszcze Horst" wydaje się nie być uzasadnione. Dla mnie Haff-Horst to Horst nad Zalewem. A dlaczego "Horst"? Tego już nie wiem.

[ak]

Nie jest nazwą samoistną.

Jest!

Nie przesądzam, że nazwa pochodzi od skarpy, klifu czy gniazda. Nie wiem co było wcześniej, skarpa czy gniazdo. Podałem tylko alternatywne pochodzenie nazwy, której wcześniej nie braliśmy pod uwagę.

Co do "niby Haff...", to było z przymrużeniem oka. Dotyczyło napisu na pocztówce, może wydawcy tak bardziej pasowało. Na mapie jest Haffhorst, bez myślnika.