Wirtualne Police i okolice - forum dyskusyjne
Police i okolice => Historia => Wątek zaczęty przez: el-ka w Kwietnia 12, 2010, 12:55:19
-
Witam. Bardzo interesuje mnie historia związana z Pałacem w Popielewie. Słyszałam, że kilka lat temu robiony był reportaż na ten temat, ale nie mogę nigdzie go znaleźć. Może macie jakieś info, chętnie poczytam, pooglądam. Pozdrawiam
-
http://ziemiawarpienska.postuj.pl/-forum2357.html
-
Dla zainteresowanych najnowszą historią pałacu w Popielewie. Został ponownie wystawiony na sprzedaż:
http://handwit.pl/inwestycje/palac-nad-zalewem-brzozki-kszczecina
B. ciekawe zdjęcia z wnętrz i równie ciekawa koncepcja zagospodarowania, tyle, że wymaga nieco wolnych środków.
-
Ja kiedyś spędzałam tam każde wakacje, jak jeszcze prowadzone były tam turnusy i kolonie. Pomagałam cioci w obsłudze gości :) To były najlepsze chwile mojego dzieciństwa.....
Wtedy Popielewo miało nazwę Brzózki.
W budynku wozowni były mieszkania, użytkowane przez moją ciocie i wuja, a za białymi drzwiami była kuchnia.
W budynku dawnej ujeżdzalni była sala dyskotekowa nocą, a za dnia duuża sala śniadaniowo- obadowo-kolacyjna. Nad tą salą (nad wejściem) wisiał tzw. balkon na którym była dj'ka.
-
Ja tam uwielbiam to miejsce bardzo często tam bywam :) ma coś w sobiee...
-
Szkoda że nie można było się tam dostać... Stróż stał i straszył odwiedzających to cudne miejsce... "Ośrodek Syrena" nie powinien przestać istnieć...
-
Wspomnienia, wspomnienia...
"Syrena" - lata 70. XX wieku.
(http://img191.imageshack.us/img191/3061/syrenabrzzki.jpg)
Dla ścisłości:
- pałac znajduje się w Trzebieradzu,
- Popielewo to miejsce, gdzie znajduje się ośrodek wypoczynkowo-szkoleniowy Zakładów Chemicznych w Policach - jest położone ok. 1 km na północ od Trzebieradza
-
Mamy takie cuda i nie potrafimy tego jakoś sensownie wykorzystać, pokazać tego...
Najlepiej jak wszystko popada w gruz i jest bezużyteczne.
Słyszałam na temat tego miejsca pewną dość drastyczną opowieść o rzekomych zabójstwach hitlerowskich generałów.
Czy ktoś orientuje się, czy coś takiego miało miejsce czy to tylko fantastyczna plota.
Dodam, że osoba, która mieszkała w okolicy nie wie tego na pewno a z opowiadań kogoś niekoniecznie wiarygodnego. ( Starsi ludzie mieszkający w pobliżu)
W żadnych źródłach na taką opowieść nie trafiłam.
Mniemam więc, że nie jest to prawda albo jest to nierozwikłana tajemnica.
Wywaliliście Yak-a z forum a ten człowiek w takich tematach miał zawsze do powiedzenia coś ciekawego, wg był skarbnicą wiedzy historycznej naszego regionu.
-
Podobno - jak opowiadali dawni niemieccy mieszkańcy okolicy - ostatni, przedwojenny właściciel miejscowości, nim wyruszył w samobójczą podróż po Zalewie, przeklął posiadłość, twierdząc, że nikt tu szczęścia nie zazna...
Bajka? Może tak, a może coś w tym jest, bo nikomu się nie udaje ani tu dłużej pobyć, ani wyremontować ruin.
-
To fakt.
Nic nikomu tam się nie udało.
Może bajka a może miejsce ma nie jedną nierozwiązaną tajemnicę.
Hmmmm.....wyobraźnia działa.
Lata całe mnie tam nie było i nabieram ochoty na odwiedzenie tego miejsca, które dane nam jest oglądać tylko przez płot.
Teren pałacu otoczony jest parkiem, który zachował się w pierwotnych granicach.
Park był dawniej zakładany jako arboretum i do dziś pozostał tutaj cenny i rzadki drzewostan.
W parku o powierzchni 6,19 ha rosną m.in. świerk sitkajski, jodła olbrzymia, dąb kaukaski i paproć długosz królewski.
Są to rośliny chronione.
-
Dziś wejście na teren byłoby prawdopodobnie przestępstwem. Choć można to zrobić, choćby od strony plaży. Wspomnę jeszcze o sławnej grocie z prawej strony pałacu (przed ogrodzeniem, jak idziemy od bramy w kierunku wody. Podobno stoi ona w pobliżu nieczytelnego grobu córki przedwojennego właściciela, o którym pisałem wyżej. Wokół groty narosły legendy, ale to ludzka konstrukcja - beton nakapany na trzciny.
-
Cos w tym jest.Ludzie kochają legendy i dopowiadania...
Od urodzenia mieszkalam w osrodku obok /w Brzózkach-Popielewo/. Miejsce to kojarzy mi się bardzo tajemniczo, acz pięknie. Moja mama zawsze mówiła, że tam nawet ptaki jakby mniej śpiewały.
Z trzy lata temu do Brzózek przyjechał bardzo wiekowy pan- Niemiec, który mieszkał na terenach osrodka/tzw.Brzózki/przed wojną. Przyjechał z sentymentu. Przywiózł nam dwa zdjęcia z 1929r zrobione z samolotu.Sa niezwykłe -pokazują widok na obecny ośrodek Zakładowy- kilka domostw i pensjonat. Pensjonat nazywał się on Elzenruhe /lub podobnieElfenruhe/. Mój brat podpytywal tego pana czy wie coś o pałacyku. Pan powiedział, iż to dość smutna historia, ponieważ przed wojną mieszkał tam zamożny lekarz -wdowiec.Mial kilkuletnią córkę. Mieszkał w pałacyku, tam gdzie kiedyś /w latach 80-90tych/była stołowka a teraz powstał basen była stajnia dla koni. Tam gdzie ktoś tu pisze mieszkało kierownictwo ośrodka/pamiętam miłe małżeństwo, którzy mieli córkę Anię, a później kolejne/mieszkała służba.
Wg starszego pana córka tego lekarza zachorowała i zmarła, a on postanowił się z rozpaczy utopić i przeklął to miejsce. W okresie wojny podobno Pałac pełnił rolę miejsca gdzie niemieccy żołnierze mieli dochodzić do siebie-w efekcie wielu z nich umierało i było w okolicy chowanych.
Ok 3 lat temu zaciągnęłam tam koleżankę, która para się tarotem, wróżbiarstwem etc/takie ma hobby i tyle-ja jej chciałam to pokazać jako piękne miejsce/. Jak weszła do tego pałacyku to okropnie się poczuła i powiedziała, żę już nigdy tam nie wejdzie.Szybko wyszła i nie chciała wogóle na ten temat rozmawiać.
Jeśli ktoś się tam wybiera/a zapewne nie zostanie wpuszczony na teren/ to polecam obejśc ośrodek/skręcić przy bramie w prawo. Po ok30m spotkacie ogromne wiekowe drzewo, a za nim jest kolejne ciekawe miejsce /mówiono, iż tam jest pochowana ta dziewczynka/ ale nie wiem ile jest w tym prawdy-miejsce jest niezwykłe.Kiedyś poznaliśmy panią, która tam chodziła z chorą córką-która wg niej ozdrowiała. Ludzie stawiają tam lichtarzyki, pala znicze.Sa i tacy, którzy wciskają w szpary "pomnika"swoje myśli, życzenia. Parę lat temu miejsce to opisane było w Głosie Szczecińskim jako cudowne miejsce/zbudowane z kawałków meteorytu/. Jeśli będziecie chcieli kontynuować wycieczkę to jak miniecie pomnik skręćcie w lewo w kierunku plaży. Jak dojdziecie do wody to proszę skręcić w prawo i isc ok 150góra200m. Napotkacie na kamienie, które pewnie kiedyś służyły za mini port /za kamieniami jest zatoczka z której nadal wystają drewniane pale.
Wersja druga wycieczki to nie skręcać za pomnikiem tylko jak się minie po lewej drzewo, pomnik nadal iść prosto wzdłuż dużych dębów/ok 300m/.Po prawej stronie stoją ruiny domu /sa już teraz bardzo słabo widoczne ale jak się wejdzie w głąb lasu ok 10 m to widać drzewa, które korzeniami oplotły fundamenty domu. Wystają czasami kawałki porcelany, śmieszne butelki od lekarstw. Kiedyś można było tam znaleźć monety. Pamiętam, że wzdłuż stały ruiny jeszcze 2 domów ale przez lata ani ceglówka się nie ostała, tylko dwa doły. Pamiętam też studnię-ale podobnie jak z z domami-cegłówki były cenniejsze...
Ale się rozgadałam...
A to znalzłam na stronie
http://samarama.wikidot.com/brzozki
pałac został zbudowany na terenie parku, nieco starszego bo z II połowy XIX wieku. Teren ten o obszarze 6,19 ha wcześniej zaprojektowany jako ośrodek wypoczynkowy generalicji niemieckiej o
kryptonimie Holzablage (skład drewna) stanowi jedną z najcenniejszych kolekcji dendrologicznych na Pomorzu. Niektóre okazy mają znacznie więcej niż 100 lat. Rosną tu unikatowe drzewa w skali Polski jak: ostrokrzew kolczasty, świerk sitkajski, jodła olbrzymia, jodły greckie i kaukaskie, cyprysik nutkajski, modrzewie europejskie i japońskie, orzesznik pięciolistny, skrzydłorzech kaukaski, dąb kaukaski, dąb bezszypułkowy (395 cm obwodu), klon srebrzysty, buki czerwonolistny, brzozy brodawkowe i kilka innych gatunków egzotycznych. Wśród runa leśnego można spotkać paproć – długosz królewski.
Na terenie parku znajdują się pozostałości po sztucznej grocie (o wymiarach 350 cm długości i 150 cm wysokości). Grota została zbudowana z materiału optycznie przypominającego rafę koralową. Badający strukturę materiału naukowcy nie wypowiedzieli się jednoznacznie, gdyż ściance groty znaleziono obok wspomnianego materiału elementy przypominające żużel, lawę wulkaniczną i inne. Pozostałości po parkowej grocie w/g niektórych osób posiadają moc leczniczą. Uzdrowieni, w 1999 roku, w podzięce za uzdrowienie chorej pozostawili na "ściance" figurkę Matki Boskiej Nieustającej Pomocy. Mieszkańcy Brzózek utrzymują, że ten niezwykły "kamień" ma moc leczniczą.
-
No i wspólnymi siłami idziemy - krok po kroku - do przodu. Pensjonacik nazywał się Elsenruh, co znaczy "Odpoczynek u Elsy" vel "Wytchnienie u Elsy". Na pewno - pytałem rodowitego Niemca, jak tę nazwę odbiera.
Tu wrzucam garść zdjęć, jakie pod rękę mi się nawinęły. Cztery pierwsze to "Elsenruh", dwa pozostałe: kościół w Brzózkach i kościelne dzwony. Jak się jeszcze odezwie ZenO i Mirek Tokarski (wiceburmistrz N. Warpna), obaj mądrzy ludzie - będziemy mieli pełnię obrazu. Tu obiecane linki do fotografii:
(http://img832.imageshack.us/img832/4043/althagen1.th.jpg) (http://img832.imageshack.us/my.php?image=althagen1.jpg)
Pozdrowienia!
PS Zdjęcie dzwonów mam od "ak", publikuję na mocy "odwiecznego porozumienia".
-
Ok 3 lat temu zaciagnęłam tam koleżankę, która para się tarotem, wróżbiarstwem etc/takie ma hobby i tyle-ja jej chciałam to pokazać jako piękne miejsce/. Jak weszła do tego pałacyku to okropnie sie poczuła i powiedziała, żę już nigdy tam nie wejdzie.Szybko wyszła i nie chciała wogole na ten temat rozmawiać.
Pani Anno, powiem krótko, jak najdalej od takich klimatów. Pozdrawiam.
-
@speedbax
A co z instynktem badawczym a la Indiana Jones? Ktoś musi się odważyć. Powiem Ci tak. Są jeszcze gorsze doniesienia w regionie. Słyszałeś o "krwawej wilii"? To dawne sanatorium, później szkoła w Podgrodziu, dziś stanica harcerska. W czasie wojny - katownia Gestapo.
Co tu gadać. Nikt nigdy (dyrektorzy, nauczyciele, woźni) nie chcieli zostawać "po godzinach". Dlaczego? Bo ten i ów, jak był sam w szkole, słyszał wieczorem odgłosy podkutych butów w podziemiach. I jęki. Ze wstydu nikt się do tego publicznie nie przyznawał. Ale słyszało wielu. Dochodziły z sąsiedztwa pracowni plastycznej. Obok, której było pomieszczenie wyglądające jak rzeźnia. Całe w kafelkach, z hakami u góry...
Wierzysz? Nie wierzysz? Ja nie przenocuję w tej szkole!
-
Słyszałeś o "krwawej wilii"? To dawne sanatorium, później szkoła w Podgrodziu, dziś stanica harcerska. W czasie wojny - katownia Gestapo.
Nie słyszałem, ale w obydwu miejscach, jak tam przebywałem, czułem ludzkie cierpienie, przerażenie i strach... Tak po prostu z wewnątrz, może to głupie, bo nie bawię się w jakieś paranormalne bajki, taroty i jasnowidzenie... Wiem jedno, że są obszary,
w które nie powinniśmy się wgłębiać.
-
@speedbax
Słyszałeś o "krwawej wilii"? To dawne sanatorium, później szkoła w Podgrodziu, dziś stanica harcerska. W czasie wojny - katownia Gestapo.
Co tu gadać. Nikt nigdy (dyrektorzy, nauczyciele, woźni) nie chcieli zostawać "po godzinach". Dlaczego? Bo ten i ów, jak był sam w szkole, słyszał wieczorem odgłosy podkutych butów w podziemiach. I jęki. Ze wstydu nikt się do tego publicznie nie przyznawał. Ale słyszało wielu. Dochodziły z sąsiedztwa pracowni plastycznej. Obok, której było pomieszczenie wyglądające jak rzeźnia. Całe w kafelkach, z hakami u góry...
Wierzysz? Nie wierzysz? Ja nie przenocuję w tej szkole!
Czekaj, czekaj :-) Piszesz o budynku prawie na końcu głównej drogi podgrodzia po lewej stronie?
http://mapy.zumi.pl/,,,14.3013791,53.7396236,3,1,index.html
Jeśli tak, to śpi się tam całkiem nieźle, miałem przyjemność około 9 lat temu tam nocować choć wtedy nie wiedziałem tego o czym piszesz i pamiętam, że robiłem psikusy w nocy z "duchami". Także cokolwiek tam szurało po zgaszeniu świateł to byłem ja ;-)
Natomiast to co piszesz jest ciekawe, skąd mogę się więcej dowiedzieć o tym miejscu?
-
W czasie wojny - katownia Gestapo.
Kurczę - tego nie wiedziałem! Tylko czemu akurat tu, a nie w mieście (Szczecinie)? I w ogóle czemu tak ostro - przecież cały Gau był wtedy (rdzennie) niemiecki, nie było partyzantów itp...
Szczególnie mnie ciekawi: kogo tu przesłuchiwano? Zestrzelonych pilotów po nalotach? Czy zbiegów z okolicznych obozów pracy? Albo wręcz sabotażystów z Hydrierwerke?
Pozdrawiam!
-
Odpiszę tak. Jestem racjonalistą, aczkolwiek człowiekiem prawdziwie wierzącym (w Pana Boga, oczywiście). W gusła nie wierzę, demonów nie wykluczam.
Faktycznie chodzi o to miejsce, które wskazałeś. Czy te gadki są prawdą? Nie wiem. Wiem, że są prawdą mieszkańców Podgrodzia, którzy oficjalnie za nic się do tego nie przyznają. Ale słyszałem to już ze 20 lat temu. I to wcale nie w Podgrodziu, lecz w Trzebieży. Opisałem komuś wizytę w Podgrodziu, usłyszałem odpowiedź: "Aaa, byłeś w krwawej wilii". Wtedy zgłupiałem, a potem zacząłem szukać.
Potem, po latach, znalazłem miejsce i - jak mówią znawcy kultury - anegdotę, którą przytoczyłem. Anegdota, w sensie historyczno-teoretyczno-literackim to nie jest żartobliwa historia, ale jakaś skondensowana opowieść, będąca podstawą rozwinięcia, np. w formie powieści lub noweli.
Zacząłem badać. Na "wejściu" założyłem fantastykę i bajanie. Potem zoczyłem strach. Autentyczny strach opowiadających. I pomyślałem sobie: wszystko jest możliwe.
Osobiście, przy całym moim racjonalizmie, albo i z racji niego, paranormalności nie wykluczam.
Sądu nie wydaję. Jako historyk literatury rejestruję toposy, czyli powtarzające się wątki-motywy. Ten motyw - katowni Gestapo - jest silny i się powtarza. Na razie (wg mojej specjalizacji) ma wartość kulturową w sensie socjologicznym. Czy ma również wartość historyczną? Nie wiem, może dożyję momentu, kiedy coś mi będzie dane przesądzić w tej sprawie.
Uważam, tak jako historyk literatury, jak i historyk ogólny, że żadnego szczegółu: faktu, motywu, przesłania - nie należy lekceważyć dopóki się jego prawdziwości nie przesądzi. W "prawo-lewo", czyli fakt możliwy - fakt zmyślony.
Sprawy należy badać.
Dla "boba"
Wiem mało, choć niby wiele. Wiem, że ludność Neuwarp "wymieniono" na członków NSDAP. Wiem o eksterminacji Żydów. Wiem o obozach - oflagach w Altwarp. Wiem również (i świadkiem byłem) dyskusji z Niemcami nad studnią w N. Warpnie wypełnioną ludzkimi szkieletami. I pamiętam błagalny krzyk siwowłosej Niemki w nowowarpieńskim kościele (rok 2007): "Uwierzcie nam, to nie są kości polskich robotników przymusowych, to są kości naszych przodków, ocalone z cmentarza".
O co chodzi? O dziwną historię z N. Warpna. Po wojnie objęli je polscy osadnicy i zaczęli zagospodarowywać. Po zbiorach jeden z gospodarzy chciał zwieźć siano do stodoły. Konie nie chciały podejść do obiektu. Płoszyły się, stawały dęba. Zaczęto szukać przyczyn. I znaleziono. Studnię (przed stodołą) wypełnioną szkieletami...
To są bardzo trudne sprawy do rozważania i wydawania sądów. Czasami, sposób postawienia zagadnienia, wygląda na absurd, aberrację. Ale tak nie jest. Trzeba wszystko do gruntu przejrzeć, przeanalizować itd.
Powoli, bo w takich badaniach pośpiech tylko szkodzi. Do prawdy dojdziemy, jestem przekonany.
I teraz dygresja z "księżyca". Zrozumcie, Bracia i Siostry, jak mało znaczące są te bieżące spory polityczne wobec tylu ciekawych zagadnień...
Pozdrowienia!
-
No i wspólnymi siłami idziemy - krok po kroku - do przodu. Pensjonacik nazywał się Elsenruh, co znaczy "Odpoczynek u Elsy" vel "Wytchnienie u Elsy".
Popielewo - Elsenruh
Na tym miejscu obecnie jest ośrodek wczasowo-szkoleniowy Zakładów Chemicznych w Policach
Więcej na stronie ZenO http://nowewarpno-neuwarp.pl/_ak_inne.html
-
"AK" - tyle czasu pisałem, żeś i Ty cenne rzeczy napisał. Rozważ mój post, bo chyba warto. Pozdrowienia.
-
Wkrada się w tym poście pewien (zapewne twórczy) nieład. Od pałacu w Trzebieradzu doszło do przejścia na północ do Podgrodzia.
Ja odnoszę się na forum tylko do faktów. Pałac i pobliski dwór przed 1945r. to był Horst. Nazwy tej używano również w późniejszym czasie, jednak określenie to obejmowało również Elsenruh ("Zacisze u Elzy"). Przed 1945 r. ( co widać na załączonej mapie) była to część Althagen (Brzózek).
(http://img214.imageshack.us/img214/3103/elsenruh.jpg)
Nazewnictwo powojenne to osobna historia. Popielewo i Trzebieradz były co prawda zapisane w dokumentach oficjalnych, ale w przestrzeni publicznej nie istniały. Nie było tablic z takimi nazwami. Popielewo jako nazwa miejscowości teraz jest na tablicy drogowej, ale nikt nie znajdzie tablicy z nazwą Trzebieradz. Funkcjonują natomiast nazwy potoczne jak chociażby "Syrena". Z Popielewem też jest dziwnie, bo Ośrodek ZCh Police jest w Brzózkach, a nie w Popielewie:
http://www.brzozki.kbf.pl/
-
Bo widzisz, ZenO, na starych mapach jest Horst, a w miejscu OWS Brzózki - Holzablage. Skład drzewny i pewnie tartak.
-
Współczesna mapa z załącznika do statutu gminy Nowe Warpno z nazwami Popielewo i Trzebieradz:
(http://img405.imageshack.us/img405/9761/mapagminymala.jpg)
-
Dowód na położenie Elsenruh koło (bei) Horst, a nie w Horst (reprodukcja niestety nie moja, ale z ebay):
(http://img580.imageshack.us/img580/5212/49651.jpg)
-
Ze strony http://ziemiawarpienska.postuj.pl/-forum2357.html
3. Po upadku Cesarstwa Niemieckiego, drogą różnych przekształceń właścicielem obiektu został niemiecki lekarz pochodzenia żydowskiego, który do lat 30. XX wieku mieszkał tu z córką.
Jeśli prawdą jest, że lekarz był Żydem i zniknął, wg mnie w niewyjaśninych okolicznościsch. Bo komu powiedział, że idzie się utopić?
To moja hipoteza jest taka, dostał propozycję nie do odrzucenia i za niewielką kwotę odsprzedał majątek państwu i wyjechał do Jerozolimy, być może tam niedojechał.
Jak wspominała mi przedwojenna mieszkanka (http://www.trzebiez.pl/do46/erika/erika.html), podobnie było z jubilerem z Trzebieży, który został zmuszony do sprzedaży swojego sklepu i wyjazdu.
O podobnej sytuacji wspomina (http://www.trzebiez.pl/do46/trettin/trettin.html) inny mieszkaniec Ziegenort
Na początku lat czterdziestych ze swoich domów zostało wypędzonych dwóch Żydów, prawdopodobnie trafili do obozów koncentracyjnych. Nigdy więcej ich już nie widziano w Trzebieży, wątpliwe, że przeżyli reżim hitlerowski.
Czytałem kiedyś wspomnienia kobiety która pracowała u Żydów, którzy byli właścicielami domu handlowego (http://www.trzebiez.pl/do46/erika/stara_szkola.jpg) (w czasie wojny siedziba NSDAP i Urzędu Miejskiego) w Trzebieży. Też zostali zmuszeni do sprzedaży i opuszczenia swojego majątku. Niestety nie mogę odnaleźć tej strony.
Czy to realna hipoteza.
-
Wracając do tego zdjęcia (http://img832.imageshack.us/f/althagen1.jpg/) jak różni się tamta linia brzegowa od obecnej. Aż niewiarygodne.
-
Wywaliliście Yak-a z forum a ten człowiek w takich tematach miał zawsze do powiedzenia coś ciekawego, wg był skarbnicą wiedzy historycznej naszego regionu.
Wywołałaś Yaka do tablicy no i jest.
I dobrze!
-
Zrozumcie, Bracia i Siostry, jak mało znaczące są te bieżące spory polityczne wobec tylu ciekawych zagadnień...
Święta racja!
Gdyby o takich rzeczach a nie o politycznych przepychankach pokazywano w tv programy to bym od telewizora nie odchodziła.
No ale w zamian mamy w Policach fantastycznych ludzi, którzy opowiadają nam tak wspaniałe, nieznana historie.
Z tych wszystkich opowiadań wynika, że krwawe są nasze okoliczne wioski i lasy i liście szumią tajemnicą.
Starszych ludzi jest już niewielu.
Dobrze było by ich dobrze podpytać o takie rzeczy jeśli ktoś ma okazję.
"Uwierzcie nam, to nie są kości polskich robotników przymusowych, to są kości naszych przodków, ocalone z cmentarza".
Wiem od ojca, że stary cmentarz został splądrowany.
Polacy kradli m-dzy innymi marmury, zdemontowali bramę...
Przyjeżdżali tam też podobno dość często w jakimś czasie Niemcy i czegoś szukali.
To co powiedziała starsza Pani o kościach z cmentarza w studni..., nie powiem zaskoczyło mnie.
Skąd się tam wzięły i dlaczego?
-
Jak weszła do tego pałacyku to okropnie się poczuła i powiedziała, żę już nigdy tam nie wejdzie.
Coś w tym może być.
Pamiętam siebie jak byłam tam w dzieciństwie.
Jak to mówią: pewnych drzwi się nie otwiera.
Jeśli ktoś ma jakieś odczucia, przeczucia...i choćby wydawały się one kompletnie bezsensowne to nie należy ich bagatelizować.
-
Dziś się tam wybieram na ognicho :) a tak poza tym ja tam sie tego miejsca nie boje często przesiaduje tam nocami i nic a nic się nie dzieje :)
-
el-ka b. b. dziękuję za temat.
An-na mów jeszcze, pisz jeszcze,to jest tak b. ciekawe. Przy takiej lekturze moja druga kawa smakuje wyśmienicie choć nie najlepszego sortu.
Pozdrawiam wszystkich tu piszących.
-
el-ka b. b. dziękuję za temat.
An-na mów jeszcze, pisz jeszcze,to jest tak b. ciekawe. Przy takiej lekturze moja druga kawa smakuje wyśmienicie choć nie najlepszego sortu.
Pozdrawiam wszystkich tu piszących.
Od urodzenia mieszkałam w ośrodku,gdy skończyłam18 lat odebrałam dowód i ku mojemu zaskoczeniu dowiedziałam się, iż mieszkam w Popielewie /ale to tak na marginesie/.
Co do ośrodka /tzw Brzózki/ ok 15 lat temu przyjechali do nas niemieccy goście z jakimś urządzeniem. Był to wiekowy pan ze swym wnukiem, powiedział, iż mieszkał tu /w budynku który mieścił się na terenie obecnej kuchni /pamiętam było tam sporo pokoi/. Obok tego budynku stał drugi budynek. I pan ten powiedział,że jak opuszczali to miejsce to zakopali pomiędzy tymi budynkami swoje dobra rodowe /szkło,zdjęcia,pamiątki/obok drzewa które tam rosło. Sprzęt który ze sobą przywieźli miał służyć do odnalezienia zakopanego dobytku. Niestety stoi tam już budynek /plomba/ z tarasem :( Polmba byłabudowana na bardzo płytkich fundamentach -nie kopano głęboko niestety.
Wracając do głównego tematu Pałacyku w Trzebieradzu -jak byłam dzieckiem w parku była wspaniała ścieżka zdrowia pośród ciekawego drzewostanu. W lasie byłokilka toalet /jak ktoś pochodzi po parku to ruiny toalet jeszcze powinny być. W lesie były ławki, na drzewach metalowe tabliczki z opisem drzew.Na niektórych drzewach są jeszcze. Nie wiem czy ktoś pamięta,ale na polanie nieopodal był drewniany amfiteatr-było to stosunkowo niedawno z 20 lat temu/było nawet podłączenie do prądu. Dla turystów stały również 3,4 zadaszone miejsca ze stołami. Stały śmietniki i było pardzo ładnie,praktycznie i zachęcajaco do kolejnych odwiedzin. Nie wiem kto o to zadbał może administratorzy Pałacyku /urząd stołeczny -Warszawa/ bo stamtąd przyjeżdżały dzieci na kolonie.-stąd nazwa Syrena od warszawskiej syrenki.
-
Tak, kiedyś spacerując tam widziałam resztki toalet i wszytko to co wskazywało na właściwie park.
Szkoda, że tak wszystko zniszczało.
Mam też w pamięci coś na wzór sceny. Może to właśnie ten amfiteatr. Nie wiem bo zawsze myślałam, że było to w innym miejscu, że było to w ośrodku Roma czy coś takiego. chyba tak to się teraz nazywa.
Racja.
Lektura jest wspaniała.
-
Pytania do "An-ny" lub też do innych pamiętających.
Czy wiesz:
- do kiedy ośrodek zakładów chemicznych nosił nazwę "Rusałka"?
- do kiedy ośrodek kolonijny miasta Warszawy nosił nazwę "Mewa"?
Na polanie przed pałacem w Trzebieradzu było przez wiele lat niestrzeżone pole namiotowe. Rzeczywiście było latem tłumnie odwiedzane jeszcze pod koniec lat 80. Niestety, użytkownicy lub też raczej "nieużytki" sami przyczynili się do jego dewastacji i w efekcie likwidacji.
-
Zamieszczona przeze mnie powyżej mapa Horst z 1923 r. różni się istotnie od mapy tego miejsca z 1911 r.
Na tej starszej (poniżej) mamy Haffhorst i obok leśnictwo Horst (F. Horst).
To tak dla "rozjaśnienia".
(http://img130.imageshack.us/img130/5595/haffhorst.jpg)
-
Dla porównania dwa ujęcia tego samego budynku - dworu z Trzebieradza.
Współczesne (górne) jest od drugiej strony.
Jak widać z podpisu Haffhorst istniał, ale tu mamy jeszcze inny sposób zapisu nazwy: Haff - Horst.
(http://img98.imageshack.us/img98/8877/haffhorstdzisiajiwczora.jpg)
-
Wywaliliście Yak-a z forum a ten człowiek w takich tematach miał zawsze do powiedzenia coś ciekawego, wg był skarbnicą wiedzy historycznej naszego regionu.
Jest regulamin, który powinien obowiązywać wszystkich tu piszących, skończył się imunitet i nie ma co płakać.
Jeśli y-k był skarbnicą wiedzy, jak napisałaś, to Beobachter może nią będzie.
A Ciekawy, ZenO i pozostali...
Ja nie wnoszę nic do tematu bo nie mam wiedzy na ten temat i dlatego tym bardziej jestem wdzięczna Wszystkim tu piszącym!
-
Jeszcze coś- czy są gdzieś dostępne zdjęcia z czasów świetności tych miejsc?
Czy moglibyście podać daty kiedy zdjęcia tu prezentowane były robione?
-
Daria, używaj proszę funkcji "EDYTUJ", edycja postu jest możliwa w ciągu godziny od jego napisania.
-
Pytania do "An-ny" lub też do innych pamiętających.
Czy wiesz:
- do kiedy ośrodek zakładów chemicznych nosił nazwę "Rusałka"?
- do kiedy ośrodek kolonijny miasta Warszawy nosił nazwę "Mewa"?
Moi rodzice pracowali w tym ośrodku od1973r/od lipca/do gdzieś 1994r/tak plus minus/,później mama wróciła tam dopiero w 98r. W okresie tej przerwy z tego co wiem ogłoszono na zakładach konkurs na nazwę i wygrała nazwa Rusałka/chyba za kierownictwa Państwa Martenka/,ośrodek kolonijny Warszawy nosił nazwę Syrena odkąd pamiętam więc może nawet od połowy lat 70tych/moja mama mówi,że jak rozpoczęła pracę w 1973r to Syrena tak się już nazywała/.A nazwą Mewa określano ośrodek zakładów chemicznych. Później jak zaprzestano kolonii to pałacyk został przekazany gminie Nowe Warpno,ok 10-12 lat temu kupił go przedsiębiorca z firmy Sawa. Jedni mówią,żę umarł inni,że został zamordowany. Sporo w Pałac zainwestował, ale niestety naruszył konstrukcję bez zgody konserwatora zabytków/a budynek ten jest zabytkiem sklasyfikowanym chyba pod nr45/-i prace zostały wstrzymane,pamiętam nowe okna, dachówkę itp-wszystko zgrabiono, a z okien powybijano szyby. Nikt tego nie pilnował.
Był jeden spadkobierca,ale nie stać go chyba było lub nie chciał kontynuować przedsięwzięcia -wtedy nieruchomość trafiła do Inwest banku i stamtąd do firmy,która go teraz sprzedaje za cenę 3,5mln.
-
Info o zdjęciach powyżej:
- górne z 2010 r.
- dolne ok. 1935-1938 r.
Podjąłem próbę uporządkowania powyższych informacji (również z linków wskazanych w postach) na własny użytek, ale nadal nie wszystko jest dla mnie jasne:
- stosowane na mapach sprzed 1945 r. nazewnictwa mogło mieć związek z ukrywaniem przez Niemców rzeczywistej działalności w tym miejscu, chociaż nie przekonuje mnie to specjalnie. Po co ktoś miałby ukrywać tworzenie w tym miejscu sanatorium, nawet gdyby miało służyć tajnym służbom?
- jasna jest kolejność na mapie określonych nazw - z zachodu na wschód ( nie wiem skąd ZenO wziął północ - tam jest zalew): Luisenruh ( na mapach "zu Althagen") i Haffhorst lub Horst. Powojenne nazwy to Popielewo i Trzebieradz. Tu niestety tez są niejasności, ale wg mnie wynikają z błędnych wpisów np. w wikipedii, gdzie Popielewo to Haffhost. Powoływanie się na "Encyklopedię Szczecina" nie jest dla mnie miarodajne. Przedstawione przeze mnie zdjęcia sprzed 1945r. i mapy z tego okresu są jednoznaczne. Autor "Encyklopedii" myli się.
-"Holzablage" na mapach ma wg mnie naturalny związek z tym, że w XVIII w. w tym miejscu mieścił się piec smolarski (Teerofen Horst).
- w miejscu "Luisenruh" (nazwa pensjonatu, a nie nazwa geograficzna ) utworzono obecny ośrodek ZCh Police nazywany "Rusałka' i "Mewa", a teraz dla zmylenia "Brzózki".
- w powojennym Trzebieradzu ( w pałacu i pobliskim dworku) istniał ośrodek kolonijny "Syrena" miasta stołecznego Warszawy, który w wyniku zmiany ustroju przeszedł we władanie gminy na początku lat 90., a następnie w ręce prywatne jako zapłata za inwestycje gminne. Pałac był remontowany dużym nakładem środków, ale w wyniku zdarzeń losowych ( i przy "pomocy" czynnika lokalnego) uległ dewastacji. Ostatnio znalazł jednak właściciela, który szuka dla niego odpowiedniego gospodarza.
- nie wiem dlaczego na mapach jest "Försterei Horst". Nic nie wiem o takim leśnictwie.
Tyle o faktach.
Co do różnych przekazów. Są one na ogół niepotwierdzone. Kto chce niech wierzy. Ja do tego mogę dodać, że po bombardowaniach Szczecina, począwszy od 1943 r. teren gminy Nowe Warpno był miejscem dyslokacji dla pozbawionych dachów nad głową szczecinian. W pałacu w Brzózkach ulokowano grupę dzieci i młodzieży, a mieszkańcom ówczesnego Neuwarp dokwaterowywano rodziny ze Szczecina ( to akurat mam potwierdzone).
-
Czytałem kiedyś wspomnienia kobiety która pracowała u Żydów, którzy byli właścicielami domu handlowego (w czasie wojny siedziba NSDAP i Urzędu Miejskiego) w Trzebieży. Też zostali zmuszeni do sprzedaży i opuszczenia swojego majątku. Niestety nie mogę odnaleźć tej strony.
Znalazłem, okazuję się, że uczyła sie tam zawodu.
Elli Schmidt - Elli wurde am 18. Oktober 1914 in Ziegenort, Kreis Uckermünde, einem Pommer'schen Dorf am Haff, geboren. Von 1931 bis 1934 lernte sie im Kaufhaus einer jüdischen Familie Verkäuferin und wurde nach der Lehre wegen ihrer rebellischen Art nicht übernommen. Als eines Tages die SA vor dem Kaufhaus stand und Kunden und Angestellte am Betreten hindern wollte und rassistische Parolen schmierte, begann Ellis Gegnerschaft zum Faschismus.
http://interaktiv.mlpd.de/rf0501/rfart17.htm
-
Info o zdjęciach powyżej:
- górne z 2010 r.
Może nawet troszkę starsza data... Obecnie mieszka tam mój dobry Przyjaciel z Rodzicami... i chyba z zewnątrz Pałacyk wygląda troszkę gorzej... ale tutaj foto robione latem co całkiem zmienia klimat tego miejsca.
-
Zdjęcie powyżej i poniżej zrobiłem 18.10.2010 r. Chciałem zrobić takie ujęcie jak na pocztówce sprzed 1938 r. (czyli od strony wody), ale obecność za ogrodzeniem dwóch czarnych bestii trochę mnie onieśmielała.
(http://img42.imageshack.us/img42/3430/p1120711a.jpg)
-
do pałacyku najlepiej w nocy z kamera z nocnym trybem filmowania :D to by byla fajna przygoda :D
-
witam , jako nowo zalogowany na tym forum / a jednocześnie mieszkaniec od ładnych juz lat -gdzieś od 1985....a i szybciej tu bywałem niejako słuzbowo.../ , z ciekawością przeglądam całe bogactwo tematów , oraz postaw użytkowników forum... :ble: , jak to w życiu codziennym - i tutaj jest nader podobnie; dobrym i jasnym akcentem jest dążenie do prawd i wygrzebywanie nieomal lub doslownie spod ziemi nowinek.
Ale do rzeczy; w tym temacie tzn Pałac w Trzebieradzu też będę miał kilka słów w miarę sensownych i opartych na prawdach( nie wierzeniach czy domysłach.....) wrzucić.Zatem w ciągu krótkiego czasu uaktywnię się....heh /pozdrawiam / :batman:
-
witam ponownie; jakoże kiedys już obiecywałem wrzucić tu swoje spostrzezenia i informacje na temat Pałacu w Trzebieradzu , vel.Horst ;przyszedł czas wolny i powinno się chociaż część tego wpisać.Co do zdjeć to wrzucę je kolejnym razem, troszkę ich nagromadziłem zatem do dzieła.Jednocżeśnie nadmieniam że nie jestem ani historykiem ; ani jakimkolwiek publicystą ; są to moje własne wypociny i opierać sie będę na znanych mi dokumentach żródłowych oraz przekazach od osób ktore mogę uznać za wiarygodne ( niestety część z nich juz jest po drugiej stronie ....przełęczy...)
Żeby łatwiej bylo ująć to zacznę od okresu ;post 1945 - / potem spróbujemy ugryżć okres pre 1945./
I. lata 1945 - 1948/9 - obiekt znajduje się na terenie tzw Enkalwy Polickiej , zajęty jest przez wojska AR - jako miejsce rekonwalescencji żołnierzy ( historia lubi się powtarzać...);
jednocześnie mieści sie tu tzw ruchoma placówka WOP ( punkt obserwacyjny mieścił się na najwyższym drzewie w okolicy .
( Abies Gigantea -jodła olbrzymia - dwa egzemp tego rodzaju rosły przy Pałacu - jeden nadal rośnie a ten największy bodajże w roku 1991 podczas wichury płd kier wiatrów upadł na Pałac -zdjecia będą - o ogromie drzewa niechaj świadczy fakt iż po obróbce kłody miały ok 6 m3 masy ....zatem ogrom..).
Na przełomie lat 1949-50 obiekt ( czyli budynki wchodzące póżniej w skład OWK Syrena ) ; stają sie nieruchomością leśną z zabudowaniami jako część Lasów Państwowych
i jako taka zostają w następnej kolejności oddane w zarząd Rady Narodowej Miasta Stołecznego Warszawa / potem w wyniku reorganizacji administracyjnych - Urząd Miasta Stołecznego Warszawy / - Urząd Wojewódzki w Warszawie...ale to bardzzo potem... :ble: ./.
Już na samym początku lat 50 ub stulecia ,odbywają sie pierwsze turnusy kolonijne organizowane międzyinnymi przez Towarzystwo Przyjaciół Dzieci O.Warszawa.( informacja pochodzi od jednego z uczestników tych kolonii; który był tu w ramach podróży sentymentalnych).
Były to nader skromne warunki, spanie w łóżkach metalowych; sienniki , stołówka byla zwykla halą otwartą , bez okien. Jedno co nie zawodziło to pogoda i niezapomniane kąpielisko plus duza wówczas piaszczysta plaża.
Takie turnusy trwały po 21 dni , i dla dzieci z centrum kraju ta zielona oaza była niezapomniana .
Początek lat 60..przynosi pierwsze sensowne projekty modernizacyjne i remontowe obiektu ( kanalizacja, c.o. , ujęcia wody pitnej , zasilanie energetyczne, ...). W wyniku tych prac w hali będącej niczym innym jak krytą ujeżdżalnią koni powstaje stołówka -świetlica ; w byłych stajniach kuchnia główna ośrodka , w wozowni garaże i warsztaty , zaś w miejscu byłych mieszkań obsługi Pałacu - mieszkania aktualnych przedstawicieli całorocznej obsługi-dozoru obiektu.
Kolejny krok remontowo adaptacyjny to lata 70 ; wtedy cały obiekt zostaje zinwentaryzowany architektonicznie ( prace wykonuje Biuro Projektów Budownictwa Komunalnego w Szczecinie); są prowadzone prace sieci oswietlenia zewnętrznego ośrodka, są poczynione projekty drogi wewnętrznej plus modernizacji drogi dojazdowej do obiektu; jak i też prace zmierzające do budowy oczyszczalni ścieków . i stacji uzdatniania wody pitnej .Nie wszystkie prace zostały wykonane jednakże należy jedno przyznać służbom nadzorujacym i prowadzącym prace techniczne - otóż w żadnym z budynków nie zostały zmienione - stolarka zewnętrzna + wewnętrzna ( zachowały sie do lat 98-99....) plus nie został zmieniony rozkład wewnętrzny budynków , nie zmieniono elewacji , pokrycia dachów i wiele innych szczegółów było zachowane.Do tego stopnia że w Pałacu zachowaly sie nawet ( uruchomione po 40 latach żaluzje zewnętrzne w oknach......piękna rzecz do tej pory występujace we wielu budynkach naszego terenu.( ten element ..tez był do 98-99....jak i powyższe....
Jako ciekawostkę należy dodać że w obu budynkach tzn Pałac i Dworek były pierwotne kuchnie w piwnicach z systemem podawczym windowym - ; wPałacu szyb windowy byl bardzo zachowany ; w Dworku też ale mniej kompletnie. Pałac ..też do 98-99.
Po remoncie kompleks budynków przy Pałacu byl ogrzewany całorocznie przez kotłownię mieszczącą sie w Pałacu - zasilała ona dodatkowo budynek kuchni , i stołówki ( były to poteżne kotły ECA IV x 2 szt , zasilanie paliwem stałym - koksem połaczone z systemem pomp wspomagających . Należy dodać że było to bardzo wydajne ogrzewanie ; skuteczne podczas zim , nawet srogich i szybko dające efekt termiczny.Skutkowało to organizowaniem zimowisk dla dzieci w latach 70-80-90.Były to jednak pojedyńcze wypadki , nie miały takiej popularności jak góry..
Budynek Dworku miał osobną kotlownię , również na paliwo stałe o mniejszej jednak efektywności, brało sie to głównie stąd że budynek Dworku nie byl planowany jako budynek całoroczny - li tylko sezonowo-letni.
Zaś Pałac miał ogrzewanie przed 1945 rokiem( ale to inna bajka - na potem).
Oba budynki mialy docelowo dwa zasilania w wodę pitną - ujęcia głebinowe bardzo głebokie - po - 24 m . Zresztą ten teren zawsze miał problemy z wodą pitną i najczęsciej była ona silnie zażelaziona.
Kolonie były organizowane w OWK Syrena do 1995 roku włącznie; na turnusie przebywało srednio do 140-150 dzieciaków plus kadra i obsługa techniczno- administracyjna.
Dzieci często były w ramach wymiany z Czechosłowacji, NRD i ZSRR. Jednoczośnie były to też dzieci z innych zakładów pracy niż U.M.St.W-wy ; były np dzieci z Wojskowych Zakładów Graficznych w Warszawie, PPDiUR Gryf Szczecin, Przedsiebiorstwa Komunikacyjnego W Krakowie, Kopalni Soli w Wieliczce, MOPS Szczecin.
Jak spora częsć uczestników forum pamięta ,plaża przy Pałacu byla całkiem spora , był pomost bazujący na wojskowych pontonach mostowych (pomysł i dzieło niezyjacego juz Pana Henryka Rybarczyka - byłego Kierownika Ośrodka ; bodajże do rku 1989), byli ratownicy kolonijni; był sprzęt pływajacy ( rowery wodne, łódki,kajaki).
Kolonie miały szczęśliwą markę i są obiektem wielu wspomnień zaróno kolonistów jak i pracowników którzy wspominają te chwile z dużym sentymentem.Do tej pory pojawiają się osoby które przywożą tu swoje dzieci ..ba wnuki by im pokazać gdzie spędzili swoje wakacje.
Teren byłego ośrodka Syrena miał powierzchnię 3.46 ha w jego skład wchodziły kompleks budynków - Pałac- Stołówka- Kuchnia + Dworek. Na tym terenie znajduje się jeden z najbogatszych drzewostanów parkowych ( zinwentaryzowany przez mgr.inż .K . Węckowicza w miesiacu maju 1976) na który składa się przeszło 60 gatunków drzew i krzewów ozdobnych i owocowych. Dane te nie dotyczą tzw parku rozciągajacego się wzdłuż wybrzeża Zalewu w kierunku wsch.Ten teren jest zinwentaryzowany w Operacie Szacunkowym Nadleśnictwa Trzebież .Obiekt byl w całości ogrodzony , miał dwie drogi dojazdowe i również dwie bramy wjazdowe plus wyjście nad wodę ze schodami zejściowymi.Niestety wiosną 1996 podczas niezwykłej burzy ( płd bardzo silny i krecący wiatr plus tzw kipiel wodna jako straty odnotowano -upadek Jodły Olbrzymiej na pałac plus max podmycia cześci brzegowej; schody zejściowe wisiały w powietrzu oraz częśc podmurówki ogrodzenia od strony Zalewu - zdjęcia dołączę wkrótce).
W roku 1997 w wyniku reorganizacji Urzędu Wojewodzkiego w Warszawie obiekt wrócił do RDLP Szczecin /potem do Starostwa Powiatowego w Policach - a następnie do Urzędu Gminy Nowe Warpno. Naturalnym trybem , wg ewidencji dzialek skłądowych nieruchomości
były ośrodek podzielił sie
na działkę przyPałacu ;
na działkę o pow 1 .0 ha będącą w zarządzie PGL -Lasy Państwowe ;
i na działkę będącą terenem na którym stoi budynek tzw Dworku
( na forum są zdjecia tego budynku z okresu 1938 i 2010 ) - mogę tylko nadmienić że budynek jest nieomal wierny stanowi przed 1945. W temacie tego budynku napiszę kilka słów w kolejnym poscie gdyż już na mnie krzywo patrza w domu - blokuje komputer :devil: :devil: .
Obiekt został skierowany do zbycia w drodze przetargu( chociaż można mieć mieszane odczucia do formy )jakoże finalnie został rozliczony jako zapłata za wykonane usługi na rzecz Urzędu Gminy, nie wiem czy moglo się to odbyć bezgotówkowo w myśl obowiązujacego wówczas prawa...ale pomińmy..miały być fakty.. :ble: .
Nabywcą była Firma SAGA ( właściciel nieżyjący juz Pan Andrzej Wołoszyn); rozpoczął mocno remonty z duża wizją planów , i projektów.Niestety poszedł nieco drogą na skróty ; gdyż większość prac robił bez zezwolenia i ...chyba..nadzoru ( mimo że miał projekty architektoniczne na 111%- i to były naprawdę dobre projekty....).Przy okazji tych mocnych prac usunięto z budynków całą stolarkę otworową wewnętrzną i zewnętrzną plus podłogi ( deeski podłogowe i parkiet dębowy....... :batman: starszne).
Jednak podczas tych prac zostały naruszone sciany fundamentowe budynku, wybrane płyty podłogowe w piwnicach, wycięte szyby windowe ( x 2 ) , plus wycięty
tunel podziemny który miał łaczyć pałac ze stołówką - basenem.
Finał tych i kilku prac był taki że sciany pałacu pękły w kilku miejscach w pionie od łąwy do wieńca....; schody betonowe zawieszone wewnątrz w miejsce pięknych drewnianych odrywają sie od mocowań ....i kilka innych.Została naruszona konstrukcja wiążąca budynku który stoi na glebie lekkiej piaszczystej + ma stosunkowo płytkie ławy fundamentowe...tym sposobem obiekt będący aktualnie zabytkiem ma spore wady techniczne.
W wyniku perturbacji finansowych oraz śmierci właściciela oraz upadku firmy SAGA ;obiekt byl przez długi kilkuletni czas opuszczony , bez dozoru,rozkradziony i zdewastowany- mozna domniemać że gdyby wiecej starannosci wykazał bank mający ten kompleks jako zabezpieczenie udzielonych kredytow - do takiej dewastacji by nie doszło.
Obiekt zostal sprzedany na licytacji sądowej . Nabywcą była firma Handwit ze Szczecina.
Aktualnie obiekt zostal zabezpieczony, ogrodzony, budynki ( pałac ,kuchnia,stołowka) zyskały nowy gustowny dach ,obróbki blacharskie, kominy, teren został uporządkowany oraz jest dozorowany.
Niestety - ponownie jest wystawiony na sprzedaż, co niejako potwierdza smutną passę tej perełki Naszego wybrzeża Zalewu.
To pokrótce tyle, jeśli będa pytania proszę -spróbuję odpowiedzieć -naturalnie jesli będę wiedział ... :study:
Na kolejny etap - czyli okres pre 1945 muszę się zebrać...ale wkrótce.dotyczy to nieco tez dokumnetow,map,zdjęć które muszę zebrać .
Mam świadomość że są informacje które pominąłem bądż normalnie nie wiem..i proszę o uzupelnienie przez Forumowiczów/ pozdrawiam miłej lektury. :study:
-
proszę o uzupelnienie
Proszę też wspomnąć o małych drewnianych domkach letniskowych, pomiędzy pałacem i dworkiem. Może zachowały się jakieś zdjęcia. U mnie zachowały się tylko w pamięci.
Pozdrawiam.
-
:jupi: naturalnie dojdziemy i do tego fragmentu obiektu, będą też zdjecia domów również w wielu odslonach -powolutku -obiecuję.
do ....ak..
Prosżę tez o kontakt na nr 507126247 / mam pewną sprawę w tym temacie a sądzę że we dwójkę dojdziemy szybciej do prawdy badż żródeł. Pozdrawiam.
-
ak te domki o których wspominasz były tam a teraz moja rodzina jest w posiadaniu jednego stoi i służy on nam na działce w Dębostrowie.
-
Dziś byłem koło pałacyku, ale kilka psów koniecznie chciało się ze mną zapoznać. A brama była otwarta. Wygląda na to jakby zaczął się remont, czy mam tylko takie wrażenie?
-
Pałacyk ponownie wystawiony na sprzedaż.
Trzebieradz (http://otodom.pl/dom-trzebiez-trzebiez-4000m2-50-pokoi-3500000-pln-id11671978.html)
-
A to nie jest tak, że jest pałac w Trzebieradzu, a oprócz tego jest też jakiś mniejszy obiekt w Popielewie?
-
Obiekt jest wystawiony do sprzedaży juz od kilku lat w opcji ciągłej; na przeróżnych portalach ogłoszeniowych i w Rzeczypospolitej kilka razy miesiecznie bodajże.
Zatem nie jest to nic nowego.tylko dalsze...próby.
Borisz..uściślij swój wniosek bo nijak się nie można do niego odnieść.. :rotfl:
Pozdr
-
O to mi chodzi, czy są dwa obiekty dworkowo-pałacowe, czy też się mylę?
A oto cytat z książki o Nowym Warpnie:
"W odległości 1,5 km od Brzózek znajduje się malowniczo położony majątek Popielewo (niem. Haffhorst) ze zrujnowanym pałacykiem [...] Na wschód od Popielewa leży Trzebieradz, w którym znajduje się wzniesiony w początkach XX stulecia dwór otoczony parkiem".
I trochę nieścisłości z nazewnictwem:
Jak widac w powyższym akapicie, Popielewo miało się nazywac Haffhorst, niem. nazwy Trzebieradza nie podano.
W tej samej książce na jej końcu w słowniczku Popielewo występuje już jako Elsenruh, zaś Trzebieradz jako Horst i/lub Haffhorst.
W słowniku Białeckiego Popielewo jest jako Haffhorst, a Trzebieradz jako Horst Forsterei.
A na mapach, jak widac, Popielwe ma byc częścią Brzózek (zu Althagen), a Trzebieradz jest Haffhorst, obok którego jest jeszcze Horst Forsterei (leśniczówka).
Więc w końcu jak było z nazwami tych miejscowości, i czy Popielewo w ogóle było oddzielną wsią?
-
Uważna lektura całego postu daje odpowiedzi na postawione pytania.
Popielewo to dawne Elsenruh - obecnie teren ośrodka ZCh Police i najbliższe okolice.
Prof. Białecki nie ma racji - Haffhorst to obecny Trzebieradz; Forsterei Horst oznacza tylko funkcje jaką pełnił jeden z budynków.
W Trzebieradzu mamy dwa obiekty: starszy dwór i znacznie nowszy obiekt w pewnym oddaleniu czyli tzw. pałacyk.
Oczywiście wszystko można "wygooglać", ale najlepiej obejrzeć to w realu.
Na marginesie: w czasie ostatniej wizyty (maj 2011 r.) przedwojennych mieszkańców gminy Nowe Warpno na terenie Ośrodka ZCh Police używali oni dla określenia tego miejsca nazwy Horst. Nie oznacza to jednak, że tak było formalnie. Formalnie ówczesne Elsenruh należało do wsi Althagen (Brzózki).
Czym innym są administracyjne podziały sprzed 1945 r., a czym innym nazewnictwo powojenne. Jeszcze inna historia to aktualność podziału administracyjnego gminy określona w statucie gminy Nowe Warpno. Niestety, statut gminy nie odpowiada rzeczywistości.
Statut i mapka administracyjna:
http://bip.nowewarpno.pl/dokumenty/390
Na mapce załączonej do statutu mamy zarówno Popielewo jak i Trzebieradz. I póki co, są to oficjalne dokumenty.
-
Popielewo to dawne Elsenruh
To Elsenruh czy Luisenruh, jak napisał Pan swego czasu w poście, jak i również, że:
"Luisenruh" (nazwa pensjonatu, a nie nazwa geograficzna )
Czyli jednak była to po prostu integralna częśc Brzózek?
A jak jest obecnie? Chyba ani Popielewo ani Trzebieradz nie są faktycznie oddzielnymi miejscowościami (mapka na bip-ie niestety mi się nie odpala).
-
Oczywiście "Elsenruh".
"Luisenruh" też występuje na terenie gminy (na mapkach sprzed 1945 r. powyżej Albrechtsdorf) i może stąd mój błąd.
"Elsenruh" było integralną częścią Brzózek - wskazują na to zapisy na pocztówkach: "Elsenruh bei Horst" - czyli "koło/przy" Horst.
Tu mapka się wyświetli (jej fragment z nazwami Popielewo i Trzebieradz jest w poście powyżej):
http://bip.nowewarpno.pl/dokumenty/2612
Na terenie gminy Neuwarp było kilka takich administracyjnych dziwolągów, m.in. Hedwigshof, leżący około 100 metrów od Warnołęki ( obecnie nie ma śladów tego gospodarstwa) należał do Albrechtsdorf, a właściwie był to majątek należący do rodu von Enckevort. Najciekawszy był jednak Steinbrinkshof (też nieistniejący) leżący na skraju wsi Brzózki w kierunku Warnołęki, a należący jednak do Warnołęki.
A współczesna przynależność miasteczka rzemieślniczego koło Polic do Szczecina nie była dziwna?
-
przynależność miasteczka rzemieślniczego koło Polic do Szczecina nie była dziwna?
Oczywiście, że była dziwczna, tak jak przynależność do Gminy Nowe Warpno, kawałaka linii kolejowej na odcinku Uniemyśl-Trzebież ;)
-
Witam..jest dokładnie tak jak wyjaśnia ZenO;
- Popielewo to aktualnie terytorialnie = Ośrodek ZCh Police + trzy juz w tej chwili domy mieszkalne ( w tym dwa przedwojenne)/ tam była też przedwojenna przystań rybacka i dla małych jednostek / co potwierdzają choćby pewne zdjęcia z tamtego czasu /
- Trzebieradz / dawniej Horst/ = to aktualnie budynek Pałacyku + dwa budynki towarzyszące ; które pozostały do naszych czasów- kiedyś było jeszcze kilka niedużych budowli towarzyszących temu zespołowi
+ nieco młodszy, o około plus minus 15-20 lat budynek Tzw Dworku-położony o 250-300 mw kierunku zachodnim , równolegle do lini brzegowej Zalewu / nazewnictwo powojenne wynikające niejako z użytkowania obiektu jak ośrodek wypoczynkowo-kolonijny Syrena( przy tym budynku były również budynki towarzyszące - gospodarcze ; są fundamenty i podpiwniczenia )
- oraz co moze byc żrodłem pewnych perturbacji w odczycie i kojarzeniu nazw - była juz
nieistniejąca leśniczówka ; czyli Fost Horst/ położona około 400 m od Pałacu w kierunku wschodnim równolegle do linii brzegowej Zalewu
- są tam czytelnie widoczne fundamenty budynku głównego i towarzyszących i zarys ogólny osady i jej funkcji , wraz z terenami rolnymi ( wokół sa drzewostany tzw porolne sadzone po 1945 r; większość na przełomie lat 50/60 ub.w. Ta osada pelniła niejako funkcję pomocniczą -gospodarczą dla obiektu Pałacowego-zaplecze żywnościowe, ludzkie i bardzo ważną funkcję przystani dla łodzi/ jednostek pływających .
Posiadała kanał wejsciowy dla nieduzych jednistek pływających bezposrednio z Zalewu, wraz z umocnioną ostrogą , nabrzeżem ze wzmocnieniami ; pozwalający na wprowadzenie jednostki/-ek aż do hangaru położonego tuż przy leśniczówce .
Dość dobrze można to potwierdzić na powiększeniu zdjęć lotniczych-które całkiem niedawno pojawiły się na Naszym forum plus skonfrontować na gruncie ; podczas wizji lokalnej,szczególnie teraz gdy nie ma roślinności zielonej i liści( jest całkiem fajna pozywka dla wyobrażni, faktów i " wąchania " w terenie.
Należałoby jeszcze nadmienić , że wg kronik Bergahausa w miejscu dzisiejszego pałacyku w Trzebieradzu ; przed XIX wiekiem istniał jakiś budynek -dwór...
I jeszcze jedno; kilkanaście lat temu wpadła mi w ręce taka pocieszna ksiażeczka wydana w Niemczech ; może dawniej( przelom lat 80/90 ) która podawała nazwy przedwojenne niemieckie i aktualne -polskie .Była ona czymś w rodzaju pomocnika dla Niemców odwiedzających Polskę w ramach podróży nostalgicznych.W tej pozycji nazwa Horst ( K.Ueckermunde) była jednoznacznie wskazana jako Trzebieradz.
Może za duzo nie wniosłem :ble: / jako że na forum większość tych informacji się już przewinęła ; ale podałem je wg swojego uporządkowania.
Pozdrawiam.
-
przedwojenna przystań rybacka
i powojenna
Brzózki 1957 r. Baza rybacka "Certa" nad Zalewem Szczecińskim
(http://trzebiez.pl/po46/wlok.jpg)
Może w tym tygodniu uda mi się przyjechać na wizję lokalną ;)
pewne zdjęcia z tamtego czasu
jakieś nowe?
-
Fakt , moje nie dopisanie-powojenna jak najbardziej również/ chodziło mi o jeszcze jedno foto umieszczane juz na forum...pogrzebię-wkleję.
Gdyba się Pan wybierał; proszę o kontakt, chętnie potowarzyszę. :devil
acha-zabudowania F.horst zostały zlikwidowane na początku lat 60 u.w,; decyzją włodarzy Nadleśnictwa Trzebież ; jak zbędne i niejako przeszakadzające / był to pewien trend tamtych czasów/sporo takich budynków tak skończyło ;szczególnie śródleśnych.
Pozdrawiam .
-
staryczlek bardzo dobre podsumowanie.
A co do mapy w statucie gminy Nowe Warpno - rzeczywiście dziwna, zaznacza jeszcze dawno nie istniejące już miejscowości (choc dzięki temu jest źródłem historycznym).
-
Doszło do wizji lokalnej w Trzebieradzu z odnalezionym przez "ak" świadkiem historii, który urodził się w 1948 r. właśnie w "naszym" pałacu i po latach był uprzejmy przekazać swoje wspomnienia związane z tym miejscem. Tym świadkiem jest Henryk Bangierski zgodnie z dowodem osobistym urodzony w Brzózkach, ale już wiemy, ze urodził się i dzieciństwo spędził w mieszkaniu obok pałacu.
(http://img821.imageshack.us/img821/8251/brzzkilata503b.jpg)
Na prezentowanym zdjęciu małoletni Henryk dosiada przypałacowego lwa (jednego z dwóch).
Lwy były po obu stronach schodów prowadzących do pałacu. W latach późniejszych lwy wyjechały w nieznanym kierunku.
Wiemy, że w pałacu po wojnie miała siedzibę grupa rozminowania prowadząca rozminowanie brzegów zalewu. Wzdłuż brzegu między Trzebieradzem i Trzebieżą znajdowały się liczne stanowiska obrony niemieckiej. Stąd też zaminowanie pobliskich, nieobsadzonych wojskiem terenów było wtedy uzasadnione.
CDN
-
Ładnie to opisałeś, czekam na CDN.
-
odnośnie lwa ...i palacu...
w 1982 prowadzilem w ssr gryfia remont statku z hamburga - m/s biscaya star.
armatorem i jednocześnie kapitanem był gundemar hube.
dośc nietypowy niemiec , z powodu charakteru, bo z wyglądu podobny do przywodcy tysiącletniej rzeszy.
straszny i przesympatyczny gaduła.
po rozprowadzeniu porannym prac remontowych robił kawe ,wyciągał bardzo niezdrowe amerykańskie marlboro i zaczynal opowiadac.
był rodowitym szczecinianinem ,rocznik 1940.
mial o 3 lata starszą siostrę.
ojciec byl ministrem d/s spraw socjalnych rządu gau pommern.posiadal legitymacje nsdap
z 5 cufrowym numerem...
jego pierwszym zapamiętanym wydarzeniem byl widok nocnego nalotu na szczecin w 1944
roku.
opowiadał,że widok reflektorow przecinających niebo,wybuchy pociskow zenitowek,buczenie silnikow bombowcow spowodowaly ,że zapamietał tona całe zycie.
i widok palacego sie samolotu z którego odrywaly sie biale punkty - spadochrony...
jeden wylądował w ich ogrodku - na pogodnie .
ojciec wyszedl ,po chwili wrocil z obcym zołnierzem ,dal mu kubek kawy i poszedl do telefonu...
a on pierwszy raz w zyciu zobatrzył murzyna,,,
naloty byly coraz czestsze i ojciec zorganizowal deportację dzieci poza szczecin.
były to na pewno dzieci notabli partyjnych ,urzedowych i wojskowych.
a miejsce depotracji bylo pod szczecinem.
zapamietal z niego duży dom,schody i dwa lwy,w grzbietach których ,po deszczu robily sie jeziorka , w ktore uderzał dłonią .
byl 1945.
los rzucil go z siostrą do świnoujścia ,skąd barka ciągniętą przez holownik ewakuowała ludzi do danii.
po latach - w 1988 ,przyjechal z macochą ,która kończyła właśnie 70 lat / matka zginęła w bombardowaniach szczecina / do mnie ,do budki w karsznie .szukal śladow dzieciństwa.
i w brzózkach odnalazl duży dom, schody i ślad po lwach...
był u mnie w nowym warpnie jeszcze dwa razy - w 1993 i 94 roku .
raz z żoną ,raz z wujkiem z altwarpu.
tyle o palacu w brzózkach,który był wlasnoscia rzadową za niemca i dla tego dlugie lata należal do gospodarstwa pomocniczego rady ministrow prl.
a gundemar hube ?
po operacji raka przełyku do 69 roku zycia pracowal w brise schiffarth hamburg..
a może jeszcze tam pracuje...
-
Ciekawa historia,zawsze warto coś takiego poczytać.
-
odnośnie lwa ...i palacu...
Wojtku, niesamowita historia. Czy masz w zanadrzu jeszcze jakieś ciekawostki?
-
Ze wspomnień Ericha Steina z Drezna (lat 84 w 1995 r.):
W 1886 r. podzielono majątek ziemski Althagen (Brzózki) należący do Krügera.
Część tego majątku - 45 ha ziemi nabył dziadek Ericha - Robert Stein - właściciel restauracji w Brzózkach. Robert Stein wybudował gospodarstwo w Horst. Do tego czasu w Horst był tylko skład drewna ("Holzablage mit dem Sepelchen Gehöft" ???) i stara leśniczówka.
W 1902 r. dr. Wegner (brak imienia) zakupił teren na którym wybudował pałac. Posadził duży park. Miał konie (wierzchowce) i dużo psów. Dawał utrzymanie wielu mieszkańcom Brzózek.
W tym samym czasie Richard Baumann wybudował dla letników lokal "ELSENRUH" należący później do Ackermanna.
Trochę to różni się od wielu dotychczas podawanych źródeł narodzin pałacu w Trzebieradzu. Pałac został wybudowany przez prywatnego inwestora, co nie wyklucza, że później mógł go przejąć ktoś inny (lub jakaś instytucja).
Z opisu nie wynika jasno, gdzie Stein wybudował gospodarstwo. Sądzę, że chodzi o zabudowania w sąsiedztwie ośrodka ZCh Police - czyli dawnego Elsenruh.
W kontekście pałacu (lub pobliskiego dworku) padło ciekawe pytanie Klausa-Dietera Gernerta na stronie http://www.ziegenort-pommern.de/apps/guestbook?userid=3851263 :
"Ich suche Informationen und Fotos über die Gauschule der NS-Volkswohlfahrt (NSV), die von 1941 an in Haff-Horst / Haffhorst bestanden hat. Die nationalsozialistische Wohlfahrtsorganisation hat das Anwesen von Eduard Silbernagel (siehe Adressbuch Ziegenort auf dieser Homepage) erworben. Dort muss es vorher ein "Mütterheim" gegeben haben. Wer kann das Gebäude genau lokalisieren? Existiert das Gebäude heute noch? Ich bin für jeden Hinweis dankbar. "
Świadczy to o tym, że okres przed- i wojennej historii tego miejsca ma jeszcze sporo tajemnic.
-
Szkoła okręgowa w Popielewie.
NS-Volkswohlfahrt.
http://www.dws-xip.pl/reich/nsv/nsv.html
Wzmianka w gazecie z 29.01.1943 roku o Gauschule w Popielewie:
http://bibliotekacyfrowa.eu/dlibra/plain-content?id=8290
Pozdrawiam
-
Mamy więc potwierdzenie.
(http://img850.imageshack.us/img850/5315/grenzzeitungnr281943haf.jpg)
Przy okazji pojawiło się nazwisko "tatusia" Gundemara Hube z postu powyżej.
Teraz pozostaje ustalić jak to było z Eduardem Silbernaglem. W rejestrach figuruje:
-w 1937 r. w Althagen - Silbernagel Eduard Landwirt
-w 1939 r. w Ziegenort - Silbernagel E. Besitzer Erbhof
Nie wiemy kiedy Eduard Silbernagel nabył pałac od dr. Wegnera i jak doszło do tego, że przestał by jego właścicielem.
-
"Holzablage mit dem Sepelchen Gehöft"- wg mnie ostatnie słowo to Geschäft? Chociaż Gehöft ma sens oczywiście.
-
Jednak "Gehöft": Gehöft -das (PL die Gehöfte) - domostwo, zagroda.
W tekście jest również inne zdanie: "Mit der Schule und der Kirche waren es 64 Gehöfte". Tak więc nie ma błędu. Stein używa tego określenia świadomie.
-
Dyskutanci mili!
Coś mi tu nie gra, przede wszystkim metodologicznie. Uparliście się Państwo, przynajmniej takie odnoszę wrażenie, że wszystko, co wzmiankowano o Haffhorst czy, Haff Horst odnosi się do opuszczonego, dziś zabitego na głucho "pałacu" z kolumnami, w pewnym momencie centralnego obiektu powojennej "Syreny". Miejscowi, do dziś potocznie nazywają go willą Goeringa, choć wg dotychczas znanych źródeł Goering tu nigdy nie był. W tej chwili, po najnowszych doniesieniach o Gauschule, stuprocentowe pewne to już nie jest.
Tylko pytanie zasadnicze: skąd wiadomo, że chodzi o ten obiekt? Bo w przytaczanych źródłach takiej wzmianki się nie doczytałem. Tymczasem, tak naprawdę blisko siebie stoją trzy budynki (Elsenruh i rozebraną leśniczówkę pomijamy). Chodzi o pałac, stale wymieniany; dalej: stojący tuż koło niego i, tak "na oko", starszy od niego dworek oraz budynek kilkaset metrów na zachód, przy drodze do Elsenruh (czyli późniejszych "Brzózek") - Haff-Horst, przedstawiony przez ZenO, w tym wątku, na stronie drugiej.
Mamy więc trzy obiekty, z których teoretycznie każdy mógł być siedzibą Gauschule. Co więcej - warto zauważyć, że inserat w Gazecie Granicznej i pytanie na stronie Detlefa Petry odwołują się do lokalizacji Haffhorst/Haff - Horst. A taki właśnie podpis widnieje na pocztówce udostępnionej przez ZenO. Dwa obiekty tak samo się nie nazywały. Zatem bardzo możliwe, że te wszystkie pytania i przytoczenia nie mają nic wspólnego z obiektem nazywanym obecnie "pałacem". A wtedy...
Wtedy wszystko się zgadza. Najpierw ustalenie wojewódzkiego konserwatora zabytków, że "pałac" pochodzi z początków XX wieku i że w jakimś momencie końcowej fazy Cesarstwa służył jako ośrodek rehabilitacyjny dla oficerów Reichsmarine. Informacja w żadnym zakresie nie kłóci się z przytoczeniem (post Zeno) postaci doktora Wegnera, który miał ten pałac zbudować w roku 1902. Owszem, zbudował, rozwinął, a po paru latach (ok. roku 1910) - sprzedał Państwu. Dlaczego nie? Wtedy ludzie majętni obracali dobrami. Mamy wiele przykładów.
Jedźmy dalej. Kończy się I wojna, Cesarstwo pada, powstaje słaba Republika Weimarska, w Niemczech omal nie następuje rewolucja komunistyczna. Szaleje inflacja, jest światowy kryzys, mając środki (np. złoto lub kosztowności) można korzystnie inwestować. Dlaczego odrzucać informację byłych mieszkańców Elsenruh o żydowskim lekarzu i jego córce, których zapamiętali? Więcej wątpliwości budzi romantyczne zakończenie historii, skłaniałbym się ku opinii "ak", że "wypłynięcie na Zalew" i "rozwianie się w przestrzeni" to eufemistyczny sposób podania informacji o zmuszeniu właściciela do ucieczki przez lokalnych nazistów. Być może nawet przez tych, którzy go współcześnie wspominali. O ile w ogóle nie został schowany pod ziemią.
Od tego momentu, zwłaszcza przy gwałtownym wywłaszczeniu, obiekt prawdopodobnie należy do państwa. Jednak z całą pewnością nie nadawał się na Gauschule. Rzecz w tym, że jak ten "pałac" był zbudowany i wyposażony - można było ustalać do ok. roku 1991, bo chyba gdzieś w tym czasie przestała istnieć "Syrena". Osobiście byłem tam, w tamtych czasach, dwukrotnie. To nie były wnętrza szkolne, ale rezydencjonalne. Owszem - pensjonat, ośrodek wypoczynkowy, na pewno nie szkoła.
"Domino" na tej stronie podaje cenne informacje na temat Gauschule. Tylko stosuje skrót myślowy i pisze o szkole w Popielewie. Nie, Popielewo to Elsenruh, były ośrodek Zakładów. Chodzi o Haff-Horst/Haffhorst. I znów odsyłam do pocztówki na stronie drugiej.
Sumując: w filozofii i badaniach naukowych obowiązuje zasada mnicha Ockhama: Bytów (ponad potrzebę) nie mnożyć. Tak patrząc, nie ma żadnych powodów, by do "wilii Goeringa" wpakowywać Gauschule.
-
Co do faktów - zgoda. To powinna być podstawowa zasada wpisów na forum. I tego staram się przestrzegać.
Cyt: "W kontekście pałacu (lub pobliskiego dworku) padło ciekawe pytanie Klausa-Dietera Gernerta"
Ja nie przesądzam. Staram się składać poznane fakty, a te są takie:
- do 1866 r. w opisywanym miejscu (dosyć jednak rozciągniętym) był tylko skład drewna z jakąś zagrodą i stara leśniczówka,
- po 1866 r. Robert Stein buduje w Horst swoje gospodarstwo - brak jednak dokładnej lokalizacji. Świadek Erich Stein - jego wnuk, mógł się urodzić ok. 1911 r. Zapewne dobrze pamiętał miejsce, gdzie się wychował.
- po 1902 r. powstaje pałac ( z opisu wynika jednoznacznie, ze to ten w Trzebieradzu) zbudowany przez dr. Wegnera oraz pensjonat "Elsenruh" zbudowany przez Baumanna a później przejęty przez Ackermanna
- Klaus-Dieter Gernert uzyskuje informacje (nie podaje źródła), że od 1941 r. w Haffhorst funkcjonuje Gauschule NSV, a w tym samym budynku mógł być wcześniej "Mutterheim". Budynek został nabyty od Eduarda Silbernagla. Gernert nie podaje o jaki budynek chodzi, bo sam tego nie wie. Szuka potwierdzenia uzyskanej informacji.
- "Domino" ustala, że w "Gazecie Granicznej" z 1943 r. jest wzmianka o Haffhorst i potwierdza, że jeden z budynków był wykorzystywany przez Gauschule NSV. Informacja ta nie przesądza, który to budynek.
Reszta to jednak mniej lub bardziej przypuszczenia. Zwłaszcza, że nie mamy informacji na jakich źródłach WKZ oparł swoją opinię o "pałacu".
Jeżeli ten sam obiekt był najpierw "Mutterheim" a później "Gauschule" to rzeczywiście najlepszy dla tej funkcji był dworek pomiędzy pałacem i Elsenruh.
Inne przypuszczenia "Validatora" są oczywiście możliwe i prawdopodobne, i ja tego w swoich postach nie wykluczam. Lepiej jednak opierać się na faktach i jak widać po wpisach udaje się to w miarę dostępu do źródeł coraz lepiej.
Jeszcze o "ELSENRUH".
Ze wspomnień, a właściwie krótkiego listu Ericha Steina wynika, że nazwa wywodzi się od olszy czarnej (jedna z nazw niemieckich to Elsenbäume).
Cyt: " Zu dieser Zeit baute sich auch Richard Baumann ein Hotel fur Sommergäste und nannte sein Lokal ELSENRUH, weil in den Wiesen damals viele Elsenbäume standen."
-
Fragment spisu Gauschule NSV na terenie Rzeszy. Jak widać każdy okręg administracyjny posiadał własną szkołę (stan na 1940 rok):
(http://img194.imageshack.us/img194/2741/gaus.png) (http://imageshack.us/photo/my-images/194/gaus.png/)
Wygląda na to, że pierwotnie była to Gauschule Pommern w Koserow, a w 1941 roku została przeniesiona do Haffhorst.
Pozdrawiam
-
Mapa zamieszczona przez Gernerta 26.12.2012 r. z Gauschule Haffhorst:
http://www.stepmap.de/karte/gauschulen-der-nsv-1232089
-
Kolejna osoba zainteresowana tematem. Niestety bez odpowiedzi.
http://www.forum-der-wehrmacht.de/thread.php?postid=214890
Klaus Dieter Gernert.
"Ein kleiner Beitrag zur historischen Wahrheit bezüglich des Spukschlosses: Das repräsentative Gebäude - Schloss war es nie - gehörte in den zwanziger Jahren einem praktischen Arzt, Dr. Wegner aus Stettin, dessen Frau Marie als Nießbrauchberechtigte des Hauses 1936 verstorben ist. Wegner war vermutlich auch der Erbauer. Bis 1941 gehörte es dann dem Ingenieur Eduard Silbernagel, der es an die Nationalsozialistische Volkswohlfahrt veräußerte, die dort eine Kaderschmiede - eine Schulungsstätte für ihre Mitglieder , eine sog. NSV-Gauschule - errichtete. Von Silbernagel erzählen deutsche Nachbarn, die einst in Horst am Haff gewohnt haben, er habe in eine junge Tochter verloren; an ihrer langen Krankheit und ihrem Tod habe er wenig Anteil genommen, während die Mutter zur Erinnerung an das Kind auf dessen Grab im Park eine Reh-Skulptur aufstellen ließ. Inzwischen wird das Gebäude für eine Million € zum Kauf angeboten."
http://pl.veloblog.eu/?p=170
Pozdrawiam
-
Wygląda na to, że pierwotnie była to Gauschule Pommern w Koserow, a w 1941 roku została przeniesiona do Haffhorst.
Mapa ... Gauschule Haffhorst:
http://www.stepmap.de/kar...der-nsv-1232089
Może nie przeniesiona, a nowopowstała.
-
Chodziło mi w sensie, że Gauschule z okręgu Pommern została przeniesiona do nowej siedziby.
Pozdrawiam
-
Kolejna osoba zainteresowana tematem.
właściciel niemieckiej strony ;) prawdopodobnie będzie w maju.
Zastanawia mnie forma (veräußerte) zbycia tego budynku przez "Srebrnego paznokcia"
-w 1939 r. w Ziegenort - Silbernagel E. Besitzer Erbhof
na odręcznej mapie Małej i Dużej Trzebieży z 1945 r. nie mogę go znaleźć.
-
Idę spać, popiszę nad ranem.
-
1.
Ślad po Marii Wegner w Gross Ziegenort. W 1926r. byla już wdową. (http://pommerndatenbank.de/index.html?sessid=e0445350d71f816c0008121cc2a10675&mode=db&db=ab&action=view&searchmode=spell&sortmode=firstname&name=Wegner&town=Ziegenort+%28Gr.%29&county=Uec)
A nasz doktor musiał być osobą majętną i wpływową. Może on? Pasuje.
Wegner, Dr. med. Georg
Ober-Arzt des städt. Krankenhauses
Apfel-Allee 72
Sprechstunden in Krankenhaus-Angelegenheiten: Morg. gegen 10 Uhr, für Privatkranke: Nachm. 3-4 Uhr 1881 [3]
"Pierwszym dyrektorem nowego szpitala miejskiego (na Pomorzanach, Pommernsdorf, Apfellalee) został dr Georg Wegner, znany chirurg, naukowiec i patolog,
którego głównym zainteresowaniem było życie pozazawodowe
i osobiste zamiłowania, jak konie i psy. W 1883 r.
wypowiedział pracę z powodu różnicy zdań z magistratem
miasta." (http://www.pum.edu.pl/__data/assets/file/0018/38160/56-02_137-144.pdf)
Willa Wegnera w Szczecinie. (http://sedina.pl/wordpress/index.php/2009/08/06/edd-willa-wegnera-al-wojska-polskiego-164/)
Wygląda znajomo?
Być może szczeciński architekt Theodor Bleß jest autorem obu projektów.
2.
Silbernagel. (http://bibliotekacyfrowa.eu/dlibra/docmetadata?id=1109)
(http://imageshack.us/a/img405/1800/28584451.png)
(http://imageshack.us/a/img542/2959/33816405.png)
-
3.
Zdjęcia porównawcze- współczesne do alianckiego z 24.08.1944r plus Messtischblatt.
(http://img823.imageshack.us/img823/3528/82056868.png)
(http://imageshack.us/a/img585/2707/59716456.png)
(http://imageshack.us/a/img442/7268/39509289.png)
-
Informacja, którą otrzymałem w mejlu od Klausa-Dietera Gernerta:
"(...) Aus anderen Quellen weiß ich, dass dessen Frau als Nießbrauchberechtigte dort bis 1936 gelebt hat. Wann Eduard Silbernagel - der übrigens kein Jude war - das Anwesen erworben hat, weiß ich nicht. Er hat es jedenfalls 1941 an die NSV verkauft, die dort eine Gauschule errichtet hat. In welchem Gebäude genau - ob in dem "Schloss" oder in dem Bauernhof -, das weiß ich nicht. Aber es ist mehr als wahrscheinlich, dass es das vornehme "Schloss" war, weil die Nazis solche Gebäude bevorzugten. (...)"
Szkoda, że Klaus-Dieter Gernert nie podaje swojego źródła informacji. Mam nadzieję, że tylko na razie.
@ lukasz_s . pkt. 1 - Maria Wegner - raczej nie. Natomiast inne ustalenia super! Muszę to poskładać w całość.
-
Jeśli źródła Gernerta są rzetelne, to moje ustalenia z pkt. 1 nie są prawdziwe. Dla mnie jednak zbyt duży zbieg okoliczności z tą Marią Wegner. Wdowa po doktorze- jak ją anonsuje Adressbuch- zamieszkała w Trzebieży. Rok 1926.
Dlaczego nie mogłoby być tak, że wdowa pozbywa się majątku i przeprowadza do mniejszego domu?
Kwestia ustalenia kiedy umarł dr Wegner.
Mogło być to w 1917r.
http://en.wikipedia.org/wiki/Alfred_Blaschko Drugi wers.
Równie dobrze wdowa mogla się przenieść do Trzebieży a majątek w 1936r. zbyły dzieci.
-
Eduard Silbernagel - der übrigens kein Jude
to padła "teoria spiskowa"Willa Wegnera w Szczecinie.
Zenek, pamiętasz, podczas spotkania przy pałacu, staryczlek wspominał o tym, że jest to kopia prawdopodobnie Pałacu Młodzieży w Szczecinie.
-
Niezwykle rozbudował się ten - początkowo poboczny - wątek. A ile przyniósł bogactwa w postaci dodatkowych źródeł. Sporo zostało ustalone, kilka elementów wymaga doprecyzowania. Przede wszystkim kształt majętności.
"ZenO" pisze nieco wcześniej i wydaje się, że ma rację:
"1. - do 1866 r. w opisywanym miejscu (dosyć jednak rozciągniętym) był tylko skład drewna z jakąś zagrodą i stara leśniczówka,
2. - po 1866 r. Robert Stein buduje w Horst swoje gospodarstwo - brak jednak dokładnej lokalizacji. Świadek Erich Stein - jego wnuk, mógł się urodzić ok. 1911 r. Zapewne dobrze pamiętał miejsce, gdzie się wychował.
3. - po 1902 r. powstaje pałac ( z opisu wynika jednoznacznie, ze to ten w Trzebieradzu) zbudowany przez dr. Wegnera oraz pensjonat "Elsenruh" zbudowany przez Baumanna a później przejęty przez Ackermanna
4. - Klaus-Dieter Gernert uzyskuje informacje (nie podaje źródła), że od 1941 r. w Haffhorst funkcjonuje Gauschule NSV, a w tym samym budynku mógł być wcześniej "Mutterheim". Budynek został nabyty od Eduarda Silbernagla. Gernert nie podaje o jaki budynek chodzi, bo sam tego nie wie. Szuka potwierdzenia uzyskanej informacji.
5. - "Domino" ustala, że w "Gazecie Granicznej" z 1943 r. jest wzmianka o Haffhorst i potwierdza, że jeden z budynków był wykorzystywany przez Gauschule NSV. Informacja ta nie przesądza, który to budynek."
Z powyższego zestawienia wynika, że z analiz można wyeliminować punkt 3, dzieje Elsenruh. To osobna historia. Zacznijmy od punktu 2 - pytanie: co wybudował Robert Stein?
Znów "ZenO", przytoczenie wspomnień Ericha Steina:
"Ze wspomnień Ericha Steina z Drezna (lat 84 w 1995 r.):
W 1886 r. podzielono majątek ziemski Althagen (Brzózki) należący do Krügera.
Część tego majątku - 45 ha ziemi nabył dziadek Ericha - Robert Stein - właściciel restauracji w Brzózkach. Robert Stein wybudował gospodarstwo w Horst."
Czyli na początku był Krüger. I to on miał dość duży majątek, prawdopodobnie z jakąś siedzibą - hofem, pałacykiem. Prawdopodobnie pałacyk istnieje do dziś. To ten niewielki, w proporcji do głównego "pałacu", budynek z lewej strony, patrząc na bramę wjazdową. Gdyby powojenni konserwatorzy mieli lepsze kwalifikacje niż mieli - ten właśnie obiekt wciągnęliby do rejestru zabytków. Bo jest starszy i architektonicznie bardziej wartościowy od pompatycznej wilii dr. Wegnera. Taki zapis utrudniałby jednak wykorzystywanie budynku jako zaplecza kuchenno-stołówkowego, a taką funkcję stary pałacyk pełnił w czasach "Syreny". Zresztą można zaryzykować hipotezę, że podobnie było od chwili wybudowania nowego "pałacu" przez Wegnera.
Ale po co to rozważać? By wyeliminować wszystkie "zbyteczne" budynki. Dla dziadka Ericha, Roberta Steina "pozostał" już tylko jeden obiekt. Haffhorst/Haff - Horst znany ze starej pocztówki. Bo myli stwierdzenie (wieloznaczność pojęć): "Robert Stein wybudował gospodarstwo w Horst". "Gospodarstwo". Zaczynamy szukać zagród, stodół, kur i kaczek. Nie znamy tekstu oryginalnego, ale co mógł wybudować właściciel prosperującej (skoro stać go było na zakup ziemi) restauracji w Brzózkach? No przecież nie gospodarstwo rolne, ale to, co wybudował: hotel - pensjonat.
W jakimś momencie międzywojnia Stein, a raczej jego syn - spadkobierca lub owdowiała matka Ericha, obiektu się pozbywają. Nabywcą jest opisywany Ingenieur Eduard Silbernagel, bo jeśli zestawimy informacje, że to w nabytym (Tak!) od niego obiekcie usytuowano Gauschule, a Gauschule to Haffhorst, a Haffhorst to dzieło Steina - logiczne jest, że Slibernagel musiał ten obiekt posiadać. Sam Silbernagel mieszka lub ma bazę (nieruchomość) w Trzebieży, a inwestuje w ziemię i nieruchomości na pobliskich terenach.
A co się dzieje obok?
Teraz głos mają ustalenia "lukasza_s". Wydaje się, że zarówno odnalezienie sylwetki dr. Wegnera i umieszczenie jej w czasie, jak i wszystkie ustalenia dotyczące jego żony są i trafne, i jedynie możliwe. Doktor, wielka sława, ale i wielkie panisko o utracjuszowskich manierach, wybudował kosztowną rezydencję, przynoszącą koszty, nie przynoszącą dochodu. Dopóki żył - był w stanie ją utrzymywać. Zmarł w 1917, w trakcie I wojny światowej. Nad majętnością zaczęły gromadzić się chmury.
Byłoby całkiem logiczne mniemać, że wdowa po Wegnerze postanowiła spuścić z tonu. Wycofała się do pobliskiej Trzebieży, zajmując jakiś znacznie tańszy w utrzymaniu obiekt. Być może od razu doszło do bezpośredniego porozumienia z sąsiadem z Horstu - Silbernaglem, jakichś umów o dzierżawę pałacu, sprzedaż z klauzulą dożywocia lub czegoś podobnego. Być może również zaczęto rozważać prowadzenie w obiekcie luksusowego pensjonatu lub nawet sanatorium. Stąd może wzięła się jakaś wzmianka w archiwach o pobycie tam oficerów Reichsmarine, z czego konserwator zabytków wyciągnął wniosek, że było to "sanatorium dla oficerów marynarki". Kończyła się I wojna, klęska Niemiec, wielki kryzys, robiono wszystko, by przeżyć.
W każdym razie na pewno po śmierci Marii Wegner (1936) całością zabudowań (majętności) w rejonie Horstu dysponuje Silbernagel. I to on, prawdopodobnie na progu 1941 roku, odsprzedaje wszystko Narodowosocjalistycznej Ludowej Opiece Społecznej. Wtedy powstaje tu (przeniesiona z Koserow lub nowo powołana) Gauschule.
Jak podał Klaus Dieter Gernert - sam Silbernagel miał wyjaśniać swoim sasiadom (z Elsenruh), że odechciało mu sie wszystkiego po śmierci córki, która zmarła po długiej chorobie. [Von Silbernagel erzählen deutsche Nachbarn, die einst in Horst am Haff gewohnt haben, er habe in eine junge Tochter verloren; an ihrer langen Krankheit und ihrem Tod habe er wenig Anteil genommen...]
Czy tak być mogło? Najpewniej tak było. Jeśli Eduard Silbernagel, rzeczywiście, jak twierdzi Klaus Gernert - der übrigens kein Jude war - nie był Żydem (nazwisko jest jakby żydowskie), a pewnie nie był, bo w roku 1941 jedyną formą zapłaty za żydowskie mienie był komin krematorium - zrobił dobry interes. Sprzedał całość, jeśli przeżył wojnę pewnie żył w spokoju do końca lat swoich.
Na zakończenie wyjaśnia się źródło motywów opowieści o żydowskim lekarzu, jego zmarłej córce i porzuceniu wszystkiego w romantycznej scenerii odpłynięcia łodzią po bezkresnym Zalewie.
Lekarz, owszem, jest - dr Wegner. Zmarła córka - też jest, tylko nie jego, a kolejnego właściciela obiektu. Żydowskie pochodzenie - nie ma, jest tylko żydowskie nazwisko. A, że zniknął - no zniknął, bo sprzedał i powstała Gauschule.
Z tych wszystkich wydarzeń niemieccy właściciele Elsenruh, przyjeżdżający do OSW "Brzózki" kilkakrotnie w połowie lat 90. XX wieku i raz w wieku XXI (Boże Narodzenie 2007) ułożyli rzewną historyjkę, najwyraźniej na użytek Polaków. O istnieniu Gauschule nawet się nie zająknęli. Mimo, że jej słuchacze z całą pewnością do nich przychodzili na piwo. O nazistowskich dygnitarzach mieszkających w trakcie wizytacji w wilii też ani wzmianki nie było. Kto wie, może naprawdę bywał tu Hermann Göring?
-
Zgadza się. Niestety nie poszedłem tym tropem, a należało.
Sądzę, że na 100 % można przypisać obie budowle architektowi Theodorowi Blessowi. Szkoda, że "nasz" pałac nie został odnowiony bo zapewne prezentowałby się znacznie lepiej od mniejszego szczecińskiego. To jednak nie jest kopia lecz lepszy (moim zdaniem) projekt wzorowany na poprzednim. Proszę porównać bryły obu pałaców.
Dolne zdjęcie z lat 70. XX wieku.
(http://img171.imageshack.us/img171/8269/palactrzebieradz.jpg)
-
Gratuluje Janku - wszystko doskonale poskładałeś do kupy ;)
Pozdrawiam
-
Dzięki. Uczciwie mówiąc nic bym nie zrobił bez Waszych naprawdę bezcennych wskazań i materiałów źródłowych. To jest bardzo dobry dział forum. Jedyny edukacyjny. No, może jeszcze samoloty i amatorska fotografia artystyczna.
Wracając do tematu - mnie się urodził artykuł (tak gdzieś na styczeń), nam wszystkim rozszerzenie widzenia. Może jeszcze zdążymy kogoś "dokręcić" o szczegóły.
W sumie - mam ochotę pojechać do Brzózek, może nawet w Sylwestra, to i owo raz jeszcze zobaczyć. W dorobku mam moc fotografii: wilii, groty, parku obok. Ale np. nie wiem gdzie był (jest) grób zmarłej córki Silbernagla. Podobno oznaczała go sarna (Nie "jeleń", jak chcą translatory. Jeleń to Hirsch, a tu mowa o Reh). Sarny nigdy nigdzie nie widziałem. Ale może choć został postument.
Sumując: fajnie, jak współpraca daje jakieś wyniki. To również funkcja od indywidualnych możliwości. Ja np. dopiero wczoraj zakończyłem ostatnia pracę (służbową) AD 2012. Dlatego dzisiaj mogłem sobie sprawić przyjemność współpracując z Wami. Dziękuję.
-
Noo to czekamy na książkę Borisza;)
A mnie nie dają spokoju Krueger i Stein; staram się dociec czegoś o dworku, jedynie z internetu. Przeszukałem ciekawe "Rittergutadressbuchy", różne wydania, ale na ślad tych ludzi lub dóbr w Wahrlang, Althagen, Ziegenort- nie mówiąc już o Horst- nie trafiłem.
To tak w ramach dopracowania szczegółów. Mam wrażenie, że coś jeszcze jest przeoczone.
Mapy. Potrzebne szczegółowe plany z końca XIX i początku XXw.
-
Zapewne uwagi są słuszne. Wiele jeszcze nie wiemy. Np. również i tego, czy taki. np. pan Krüger mieścił się w zakresie słowa Ritter, albo Adel, adelige? Jeśli nie - mienie było, ale majątek nie istniał we wpisach. Bo nie rejestrowano nowobogackich. Salva reverentia i pax Tibi, Domine Krüger, ale i tak być mogło. Co do Steina - otrzymałem od życzliwego mi "ZenO" fragment wspomnień Ericha Steina. On, Zenon się ze mną podzielił - to i ja nie będę gorszy. Dobro jest rozlewne. Ściągnijcie stąd:
http://historia.polic.zachpomorskie.pl/admin/forum/Stein.jpg
A co do książki? Jest gotowa, oprawiona i czeka na odbiór. Mnie w Gminie bardzo proszono, aby nastąpił po Nowym Roku. Bo ludzi nie ma. OK, zgodziłem się. I Bartek się zgodził. W UM będzie do Trzech Króli. Promocja - po Wielkiej Orkiestrze. Sprzedaż (handel) - wg mnie po 20 stycznia lub jeszcze później, od lutego. Wycena? Znów ja: godziwa i sprawiedliwa: 30 zł. Bez dotacji musiałoby być 80...
-
http://pbc.gda.pl/dlibra/docmetadata?id=8386
http://bibliotekacyfrowa.eu/dlibra/docmetadata?id=1109
http://bibliotekacyfrowa.eu/dlibra/doccontent?id=582&from=FBC
http://kpbc.umk.pl/dlibra/docmetadata?id=75022&from=latest
Przyda się kiedyś.
Mam Kruegera. 1879.
(http://img716.imageshack.us/img716/7120/33317407.png)
-
Przejrzałem. Obiektywnie bardzo cenne. Interesujący nas Krüger pojawia się tylko raz (chyba, że coś przeoczyłem), w generalnym spisie wszystkich dóbr, pod adresem:
http://kpbc.umk.pl/dlibra/docmetadata?id=75022&from=latest
Dla mnie bardzo ciekawy materiał. Dzięki!
-
Nasunęły mi się pewne wątpliwości.
(http://imageshack.us/a/img690/9158/1944.png)
To nasze 4 obiekty. Od lewej: Elsenruh, Dworek, Pałacyk i Leśniczówka.
Zakładając, że "dworek" powstał za czasów Kruegera lub wcześniejszych, powinniśmy mieć go na Messtischblacie. Tymczasem go brak.
(http://imageshack.us/a/img338/6569/1927.png)
Generalnie Messtischblaty od 1888r. do lat 30-tych nie zawierają istotnych zmian tej okolicy. Może to zwykły błąd. Willi Wegnera też ciężko się dopatrzyć.
Pytanie: kto wybudował więc Dworek?
Messtischblat tzw. "geologiczny" z 1927r. świetnie pokazuje działki. Jedną z nich zaznaczyłem na czerwono. To ta z brakującym Dworkiem. Zmierzyłem jej powierzchnię. Circa to, co kupił Stein.
Czy więc Robert Stein wybudował Dworek?
Za: Mógł budować się po zebraniu danych do M-blattu i stąd brak budowli na mapie. Wnuk pisze, że wybudował się bezpośrednio przy Zalewie.
Przeciw: M-blatt wyróżnia osobno Horst i skład drzewa; wyraźnie oddziela te dwa byty. Czy więc Horst to gospodarstwo Steina? A może to określenie dla Pałacu? Ale skoro jest Pałac, dlaczego nie ma Dworku?
Dlaczego wnuk Steina nie wspomina o ew. budowie Dworku?
-
Panie Łukaszu! To nie tak. To, co Pan zaznaczył to Elsenruh. Na pewno. Tymczasem rozpatrujemy wyloty dwóch dróg świetnie widocznych na Pana mapie. Lewa prowadzi do dzieła Steina, prawa do wilii, dziś nazywanej pałacem. Mam tę przewagę, że byłem tam, no nie setki. ale na pewno kilkadziesiąt razy. A, że jestem dociekliwy i uparty - pojadę tam niebawem i obfotografuję co trzeba. W tym, co Pan przedstawia nie ma żadnych sprzeczności. Poza drobiazgiem: Pan identyfikuje Elsenruh. Dziedzina Steina jest z prawej. Na "bank".
PS Jakby się Panu chciało, a przede wszystkim gdyby Pan mógł - zgadajmy się w poniedziałek (Sylwester, mnie to akurat dynda). Ale za dnia - ja wiem? 12-14. Umówmy się np. przy "leśnikach" (Smerfowo) w Trzebieży, pojedziemy gdzie trzeba. Potrzebujemy godziny. Jak nie da rady - zróbmy wyprawę po Nowym Roku. Ja lubię tamte strony i mogę by cicerone.
-
Co to za gospodarstwo sąsiaduje z Elsenruh? Trzeba się upewnić zanim powiemy "na pewno". Tu mamy do czynienia ze stanem faktycznym pod koniec lat 20. XX wieku. Czy gospodarstwo powstało przed pensjonatem czy też po? Trzeba to sprawdzić.
(http://img402.imageshack.us/img402/6639/steinhof.jpg)
-
Kolejne budynki nie mające odzwierciedlenia w mapach.
(http://img259.imageshack.us/img259/5018/60778407.png)
Musieli mieszkać nisko, aby zalewała ich woda. Nawet nie 100 meterów od wielkiej wody...
I posiadali łąki- jeżeli "unsere" pisane jest w kontekście rodziny Stein, a nie mieszkańców Elsenruh/Horst. Cenna wskazówka. Są jakieś "mokradła", w M-blacie "geologicznym" na południe od Elsenruh. Mogły się dopełniać wodą np. podczas cofki...
Na zdjeciu widzimy, że zabudowania po prawej stoją wśród drzew.
-
Uwagi i wątpliwości" lukasz_s-a" wydają się zasadne. Rozmieszczenie obiektów w odniesieniu do Messtischblat-a "geologicznego" są racjonalne. Zauważmy, że Messtischblatt "geologiczny" został wydany w 1927 r. ale w oparciu o stan faktyczny z 1886 z drobnymi poprawkami w 1911 r . Wg listu Steina przed wybudowaniem gospodarstwa jego dziadka w Horst znajdowały się dwa obiekty: skład drewna z jakąś zagrodą i stara leśniczówka. I takie obiekty powinny być na mapie z początku XX wieku. Teraz załóżmy, że zagroda przy składzie drewna ulega likwidacji i tak samo dzieje się z budynkami leśnictwa (oczywiście w różnym czasie). Stein buduje gospodarstwo blisko brzegu, na terenie zalewanym w czasie "cofki". Później jest budowany pensjonat "LUISENRUH" i pałac dr. Krügera. Proszę sprawdzić jeszcze raz to samo co proponuje "lukasz_s" ale w inny sposób.
(http://img22.imageshack.us/img22/9360/horst19113.jpg)
kolor niebieski - dwa istniejące obiekty przed Steinem,
kolor granatowy - gospodarstwo Steina
kolor czerwony - obiekty wzniesione później
-
A może by napisać do Ericha Steina- pokazać mu parę widokówek? Może to odświeży mu pamięć. Tylko czy jeszcze żyje?
-
Niestety, pod adresem podanym na końcu listu mieszka wg google ktoś inny. Pod nr 30 ( a więc blisko 32B) mieszka ktoś o tym samym nazwisku, ale czy to rodzina? Trzeba sprawdzić. Okazuje się, że pytania w "tamtym" kierunku traktowane są na ogół życzliwie. Mam tego dowody w swoim archiwum.
-
Drodzy Koledzy!
Przestrzegałem niedawno przed mnożeniem bytów.
Dokonaliście Panowie rozbioru. Szczęśliwie tylko na mapie, ale zawsze. Rozebraliście "Elsenruh" na dwie części, uznając, że ta nazwa odnosi się jedynie do widocznego pensjonatu, natomiast to, co (patrząc od południa) jest z prawej strony zejścia na plaże - to już musi być inne gospodarstwo, prawdopodobnie Steina. A niby dlaczego tak ma być, jaka jest podstawa owej tezy?
Proszę mi wybaczyć: takiej podstawy nie ma. Na znanych zdjęciach "Elsenruh", wykonanych od południa i od północy mamy kompleks, całość. Co zresztą logiczne. Było jakieś gospodarstwo w pobliżu wody (albo nawet i dwa), które nabywa niejaki Baumann, a później przejmuje Ackermann. Któryś z nich, pewnie Baumann (to wątek poboczny), buduje pensjonat, a któryś (pewnie Ackermann) doprowadza całość do świetności tak wielkiej, że godnej lotniczych fotografii (w załączeniu). Interes prosperuje i budzi zazdrość.
Jest przy tym jasne, że duży obiekt hotelowy musiał mieć zaplecze i tzw. infrastrukturę towarzyszącą. Potrzebował pomieszczeń biurowych, magazynów, miejsca przechowywania sprzętu itd. Potrzebował też, zwłaszcza w sezonie, sporej grupy pracowników. Fizycznych, technicznych, kucharek, pomywaczek, pokojówek, kelnerów, barmanek, ogrodników, obsługi przystani itd. Pensjonat był budowany był dla gości, nie dla pracowników. Ale ci musieli gdzieś mieszkać.
A oto fotografie z obu kierunków (południe - północ)
(http://img141.imageshack.us/img141/6755/althagendonetu.th.jpg) (http://img141.imageshack.us/i/althagendonetu.jpg/)
W roku 1886, lub nieco, ale niewiele później Robert Stein kupuje część parcelowanego majątku Krügera. Ile kupuje? Wiemy, wyjawił to wnuk Steina, Erich. 45 hektarów.
Czy Panowie wzięli ten "drobiazg" pod uwagę? Ile to jest 45 ha. To jest 45 x 10 000 metrów kwadratowych. 450 000 metrów kwadratowych. Przy idealnym kształcie: kwadrat mający bok liczący 670,81 metrów. A jaki jest wymiar przestrzeni zajętej przez wszystkie zabudowania Popielewa, wraz z fundamentami dawniejszych budowli? Prostokąt ok. 160 x 200 metrów. 30 000 metrów kwadratowych. 3 hektary... Tak wg Google Earth.
No to gdzie znaleźć te 45 ha? Zakładam, że wschodnią granicą "Elsenruh" była zaznaczona już w XIX wieku droga, biegnąca do głównego traktu - dziś szosy, wzdłuż ogrodzenia byłego ośrodka ZCh "Police". Prosty odcinek dobrze widać na historycznych mapach i na współczesnych zdjęciach satelitarnych.
Od brzegu Zalewu do głównego traktu Trzebież - Nowe Warpno mamy mniej więcej 840 metrów. To ile potrzeba w kierunku wschodnim, aby osiągnąć owe 45 ha? Ano 535,7 metra. Jak odmierzymy, zobaczymy, że koniec wskazanego obszaru wypada tuż przed starym pałacykiem i willą dr. Wegnera...
A co jest w środku tej sporej przestrzeni? To, co być miało: Haff - Horst Roberta Steina, przejęty przez Silbernadla i przekształcony w Gauschule.
-
Co to za gospodarstwo sąsiaduje z Elsenruh? Trzeba się upewnić zanim powiemy "na pewno". Tu mamy do czynienia ze stanem faktycznym pod koniec lat 20. XX wieku. Czy gospodarstwo powstało przed pensjonatem czy też po? Trzeba to sprawdzić.
Obrazek (http://img402.imageshack.us/img402/6639/steinhof.jpg)
Mieszkałam na ośrodku "Brzózki" od urodzenia czyli od 1974r przez 20 lat. Zakreślone gospodarstwo na różowo to gospodarstwo znajdujące się najbliżej ośrodka. Odkąd pamiętam mieszkała w nim Pani Bangierska /jej syn Henryk widnieje na zdjęciu powyżej z figurką lwa/.Z gospodarstwa tego pozostał jedynie budynek główny /ten najbardziej po prawej stronie/.Budynek na pierwszym planie to dawna stodoła /nie pamiętam dokładnie czy została zburzona czy zniszczenia spowodowały zawalenie się -teren po niej szwagier Pani B. pan Andrzej G. wyrównł gdy byłam w podstawówce więc ok 25 lat temu.
Co do terenu zakreslonego na czerwono -obecnie Ośrodek Brzózki.Moi rodzice zamieszkali w nim w 1973 roku. Z obiektów ze zdjęcia w tym czasie stały jedynie budynki mieszkalne znajdujace się od strony Zalewu -ich radykalny remont zostal przeprowadzony ok 1995-1998r. Ok 13 lat temu Osrodek odwiedzili Niemcy z urzadzeniami geodezyjnymi. Starszy pan mówil, iż mieszkał tu przed wojna i gdy opuszczali te tereny zakopali pomiędzy tymi budynkami swoje pamiątki rodzinne. Niestety w tym miejsu od ok 30 lat stoi plomba łącząca oba te budynk wiec z poszukiwań "nici".
-
Ponownie napisałem złą nazwę Elsenruh. Na mapce powyżej ma być ELSENRUH.
Nie zgadzam się z poglądem, że Elsenruh to obiekt poboczny - jest ważny jako punkt odniesienia dla lokalizacji wszystkich obiektów w okolicy, w tym najważniejszych: gospodarstwa Steina, dworku i pałacu Wegnera.
Poniżej pierwszy znany mi widok Elsenruh z 1909 r. Baumann wybudował Elsenruh w czasie gdy gospodarstwo Steina już istniało.
(http://img6.imageshack.us/img6/7110/elsenruh1909.jpg)
Do weryfikacji założenie: jeżeli na mapie z 1911 r. nie ma pałacu, to nie ma również Elsenruh i może nie być dworku, o którym wiemy jak dotychczas najmniej.
-
Zenku! Dzięki! Foto mało znane. Sens całości postawny tak. Zapewne masz rację co do istotności Elsenruh jako punktu odniesienia. Czy musi to być ELSENRUH? Wątpię. Nie widzę przełożeń
Z poszanowania Elsenruh w praktyce nic nie wynika jeśli chodzi o sferę badawczą. Nie demonizujmy, było takie coś i tyle.
No i zejdźmy na ziemię. Dla wielkiego pana jakim był dr Wegner, taki właściciel Elsenruh to nie partner, to nic, podnóżek. Ja to znam, bo w połowie jestem z BDR (Bardzo Dobrej Rodziny). Mój dziad (po tej dobrej stronie) zwracałby się do właściciela Elsenruh per: dobry człowieku.
Ale dla mnie nic z tego nie wynika poza spostrzeżeniem Cokolwiek przybliżyliśmy, albo wyprostowaliśmy i chwała na za to. Może w przyszłym roku rozwiążemy całość?
Tak, czy inaczej dzięki za współpracę. Wiele skorzystałem.
Bądź zdrów! Do siego Roku!
Janek
-
Uffff..., sporo tu nie zawsze potwierdzonych przypuszczeń, należałoby to poskładać jeszcze raz, oddzielając fakty od hipotez (45 ha nie musi być w jednym kawałku). Na przedstawionych mapach powtarza się ta sama linia brzegowa (i budowle), a w przeciągu omawianych tu lat ulegała znacznym zmianom. To, co było (stało na skarpie lub miejscu zalewowym) w 1886 r., może już nie istnieć. Przykład, Miroszewa i skarpy. Czy wyobrażacie sobie np. Trzebież bez byłej plaży-tej obecnie zalesionej, a początek ul Osadników leży tuż nad brzegiem?
ZenO powiększ obszar Horst, a pojawi się więcej budowli. Nie był to wcześniej obszar taki dziewiczy.
Do leśnictwa od 1814 należała smolarnia. Łącznie osada posiadała 5 budynków mieszk. zamieszkałych przez 36 osób i 9 zabudowanych gosp. - Leksykon Puszczy Wkrzańskiej.
Może Stein wybudował swoje gospodarstwo na nie całkiem dziewiczym terenie?
A Krüger, może już go nie ma w Alhagen, majątek jego podzielono.
Jeśli Silbernagel przekazuje "dworek" Gauschule, to dr Wegner mieszka w "pałacu" do czasu "powstania" tam "sanatorium dla oficerów marynarki".
Jeśli Silbernagel nabył "pałac" od dr Wegnera to, kto jest właścicielem "dworku"?
Była mieszkanka Trzebieży wspominała, że "pałac" należał do lekarza i często można było spotkać jego córkę jeżdżącą konno po lasach. W majątku tym pracowała gosposia z Trzebieży. Nie jestem jednak pewien czy nie cytowała czyichś wspomnień.
Nasuwa mi się jeszcze jedno pytanie, co się dzieje w czasie wojny w Elsenruch?
Życzę Wam szampańskiej zabawy. Być może po upojnej nocy przyjdą nowe pomysły.
Oby przyszły rok na forumowej historii był tak owocny we wspólne odkrycia jak mijający.
Do siego Roku!
-
Jędrusiu Najmilszy! Wszystko, co piszesz - słuszne, w tym sensie, że możliwe, ale... potrzeba dowodów. Myśli mamy ruchliwe. Przy orzekaniu preferuję minimalizm. Tyle wiem i mogę udowodnić źródłowo, reszta to moje hipotezy. Fajne, acz niekoniecznie prawdziwe.
Trzeba sobie nałożyć dyscyplinę i autocenzurę.Wiecie to lepiej niż ja. Zatem: do siego roku!
-
Przy orzekaniu minimalizm- przy poszukiwaniu jak najszersze spojrzenie na problem. Tylko tworząc najbardziej fantastyczne założenia i weryfikując je dojdziemy prawdy. Sprawdzało się w przeszłości, sprawdzi się w 2013r. Do siego!
-
O Dworku wiemy najmniej. Dorzucam cegiełkę. Prawdopodobnie powstał przed 1936r., a nie np. wybudowany przez NSV (zawsze coś).
(http://img84.imageshack.us/img84/7978/lbild1936.png)
Źródło: Hansa-Luftbild; Althagen 196-02352(960), 1936r., z zasobów Bundesarchiv i Herder Institut. Widoczna "polana" z czarnym punktem w jej północnej części- jak na zdjęciu z 24.08.1944r.
Póki co, taka rozdzielczość. Będzie lepsza- udostępnię.
Poniżej, raz jeszcze zdj. z 24.08.1944r.
(http://img507.imageshack.us/img507/6113/24081944.png)
-
Proszę sprawdzić jeszcze raz to samo co proponuje "lukasz_s" ale w inny sposób.
Dworek i pałac który zaznaczyłeś (kolor czerwony) należy przesunąć bardziej w lewo.
Gdzie może być gospodarstwo Steina? W miejscu które zaznaczyłeś (kolor granatowy) lub dużo po prawej stronie od pałacu, gdzieś w okolicach mostku. Na mapce geologicznej są tam widoczne zabudownia. Tylko te miejsca mogły być zalewane. Jednak drugą lokolizację bym wykluczył, bo nie widać ich na zdjęciach lotniczych. Dworek? Nie mógł być zalewany, stoi za wysoko.
lukasz_s; świetna robota z ustaleniem bliźniaczego pałacu i jego właściciela w Szczecinie.
staryczlek o tym wspominał podczas spotkania w Trzebieradzu, ale bez tak dokładnych danych.
ZenO; szkoda, że Twój rozmówca nie podaje źródła dotyczącego kupna pałacu przez Silbernagla, bo to trochę burzy nasze hipotezy.
Jak nie da rady - zróbmy wyprawę po Nowym Roku.
Jestem otwarty na takie spotkanie w większym gronie. Może uda się sciągną jekiegoś "autochtona" Jakiś termin?
-
W latach 80tych,ok 300-400m od Pałacyku w kierunku tzw."kanionu" były zgliszcza trzech budynków mieszkalnych i jednej studni. Zgliszcza te były po prawej stronie duktu, studnia po lewej.Znajdowalismy tam jako dzieciaki monety, resztki zastawy stołowej. Dwóch pierwszych ruin juz nie ma. Pamiętam poskładane cegły -komuś zapewnie się przydały. Natomiast pozostałość trzeciego budynku /ostatniego w linii/ nadal istnieje bo jej fundamenty zostały "oplecione" przez porastajace rosliny i krzewy. Jest to pozostałość po domku jednorodzinnym. Ruiny znajdują się ok 30 metrów od ścieżki leśnej i są jeszcze pozostałości rozbitych talerzy, butelek itp.
-
To jest opis zabudowań leśnictwa Horst, które tam właśnie miało siedzibę. Budynki do lat 60. , kiedy to zostały opuszczone, znajdowały się na polanie (widać to na zdjęciu powyżej - z prawej strony), która była miejscem biwaków. W następnych latach przyległy teren zalesiono i gdyby nie resztki ruin i pamięć niektórych osób już byśmy tego nie wiedzieli.
-
Messtischblat tzw. "geologiczny" z 1927r. świetnie pokazuje działki. Jedną z nich zaznaczyłem na czerwono. To ta z brakującym Dworkiem. Zmierzyłem jej powierzchnię. Circa to, co kupił Stein.
(http://imageshack.us/a/img338/6569/1927.png)
Nie wiem czemu przypisujesz akurat tak zaznaczoną działkę do dworku. Czy linie przy których narysowałeś swoje czerwone, to granice akurat tej działki? Mam wątpliwość.
Panie Łukaszu! To nie tak. To, co Pan zaznaczył to Elsenruh. Na pewno. (...)
Drogi Janku! To co Łukasz zaznaczył kolorem granatowym, to dworek, nie Elsenruh! Widoczne zabudowania po lewej stronie, za czerwoną linią, to być może zabudowania Steina i innych gospodarzy. Za nimi, po lewej stronie, nie zaznaczone Elsenruh. Jak się nie mylę, to tam było więcej budynków mieszkalnych. Czy te zabudowania były własnością jednego czy wielu gospodarzy, nie mam pojęcia.
Pałac powinien znajdować się gdzieś nad literami "age" w napisie Holzablage.
Pozdrawiam.
-
Tak, Andrzeju, dzięki, masz rację, panie Łukaszu - przepraszam - zasugerowałem się wywodem. Ale to i tak, a raczej tym bardziej mojej świadomości nie zmienia. Ja cały czas protestuję przeciw mnożeniu bytów bez uzasadnienia. "A może było tak, a może tak, a może tak?" Takie hipotezy stawia się w momencie kiedy obowiązujące lub znane wyjaśnienie nie satysfakcjonuje badacza. W tym konkretnym przypadku jest stawiane jako sztuka dla sztuki. W efekcie kolejnym hipotezom patronuje Antek Macierewicz. On też ma ruchliwy umysł.
Z mojego punktu widzenia niemal wszystko zostało wyjaśnione. Jasne, nie znamy drobnych szczegółów, np. czy dany obiekt najpierw został kupiony przez tego, czy tego, ale kolejność wydarzeń jest, tak ogólnie, znana. Podobnie jak i to: co w tym rejonie (i kiedy) było. Dodam tylko, że w erze "przedpensjonatowej" logika nakazuje poszukiwać jakiejś wzmianki o traku, czy pile parowej. Dość trudno sobie wyobrazić skład drewna pozbawiony takiego urządzenia. Nie mówię o tartaku, ten byłby pewnie na mapie zaznaczony, ale o pojedynczym urządzeniu do przecinania pni i obcinania gałęzi. Koniec XIX wieku to już czas dość rozwiniętej mechanizacji prac.
I jeszcze jedno. Zapewne dendrolodzy (też kierunek poszukiwań) są w stanie określić czas nasadzeń do dziś zachowanych rzadkich drzew w parku koło willi Göringa (to określenie jest bardziej jednoznaczne dla ludzi z okolic). Jeśli ten park był dziełem dr. Wegnera - to drzewa mają 100 - najwyżej 110 lat. A niektóre okazy wyglądają na o 50 lat starsze. Ale ja nie jestem w tym zakresie fachowcem.
Pozdrawiam. J.
(http://img89.imageshack.us/img89/1395/horstmapy000netgu.th.jpg) (http://img89.imageshack.us/i/horstmapy000netgu.jpg/)
-
Ja myślałem o tym żeby historyk sztuki, ew. architekt wypowiedział się, kiedy mógł powstać dworek. I tak, uważam, że stan obecnych ustaleń nie jest satysfakcjonujący. Może mam zbyt ruchliwy umysł.
Sprawdzę trop składu.
-
A mój ruchliwy umysł nie może pojąć kwiecistych doprocowań.
Reklamy związane z Elsenruh
(http://trzebiez.pl\forum-police\alt\elsenruh1.jpg)
(http://trzebiez.pl\forum-police\alt\elsenruh.jpg)
-
Ha ha! Kapitan Sokół pływającyy "Orłem"! Elsenruh bez klimatycznego! Zawsze ciut taniej. Trzebież była "Bad"- to znaczy, że pobierano Kurtax? A Neuwarp?
-
No cóż, było swojsko.
(http://img191.imageshack.us/img191/2927/elsenruh2.th.jpg) (http://img191.imageshack.us/i/elsenruh2.jpg/)
-
Neuwarp było wszechstronnym "ortem".
(http://img842.imageshack.us/img842/1102/neuwarpkurort.jpg)
Tak się zachwalało Elsenruh:
(http://img580.imageshack.us/img580/2751/horst1bkurort.jpg)
-
Wzmianka w gazecie z 29.01.1943 roku o Gauschule w Popielewie:
Jeśli piszą Haffhorst, to wg obecnego nazewnictwa w Trzebieradzu. W tamtym okresie Haffhorst/Horst wg mapy obejmowało obecny Trzebieradz i Popielewo.
Chciałbym jeszce uściślić nazwy "Mewa" i "Syrena"
Wg mnie, o ile mnie pamięć nie myli, dworek to "Syrena" a pałac "Mewa"
Jeszcze powinien stać kierunkowskaz z napisem "Syrena".
Pomiędzy tymi budynkami (bardziej przy pałacu) stały małe, drewniane domki kempingowe ze spadzistym dachem prawie do ziemi, podobnym do tego, który stoi przy plaży Ośroka ZCH "Police" (jak go teraz zwać?)
Czy te dwa miejsca były odrębnymi ośrodkami kolonijno-wczasowymi, czy stanowiły całość?
(http://trzebiez.pl\forum-police\alt\horst-syrena.jpg)
-
Sprawa 1. cytowana w postach wyżej jako źródło.
Jak doszło do utrwalenia "ustaleń" o pochodzeniu pałacu Wegnera?
Źródło jest tu:
http://www.wkz.szczecin.pl/spis/karty/Brzozki/Brzozki16.htm
Najważniejsze jest tam słowo prawdopodobnie. Nie ma mowy o żadnym źródle tej informacji.
Sprawa 2. Nazewnictwo ośrodków wypoczynkowych
"Syrena" co już było wyjaśniane to pałac i cały teren do dworku włącznie (tam, gdzie były domki drewniane) czyli ośrodek wypoczynkowy ( w uproszczeniu) miasta Warszawy- czyli ośrodek położony w Trzebieradzu.
"Mewa" natomiast to dawne Elsenruh przed okresem istnienia ośrodka ZCh Police. Za czasów ZCh Police funkcjonowała w odniesieniu do tego miejsca nazwa "Rusałka" - czyli ośrodek wypoczynkowy położony w Popielewie.
-
Wg mojej pamięci było tak, jak opisuje ZenO. Pamiętam taką scenkę, rok 1990. Data dokładna, bo wiem jakim wtedy jeździłem samochodem. Koniec września lub pierwsze dni października, piątkowy wieczór. Lał deszcz. Wracałem ze Szczecina do Trzebieży, dobrze po 22. W Jasienicy, przy warsztacie szewca (co to klął jak szewc, nieprawdopodobnie i stale), słaniała się piękna dziewczyna. Stanąłem: "podwieźć Panią?" "Tak, błagam, do Brzózek." Studentka z Warszawy, późny pociąg, ostatni autobus, ulewa, jakiś zjazd w "Syrenie", nieznany teren, brak nadziei. Zabrałem. Zresztą zabierałem zawsze (podobnie, jak inni), zdarzało mi się czasem zawozić ludzi do Nowego Warpna. Szczególnie w zimie. Wiadomo wszystkim z okolic, że po pewnej godzinie pomocy nie będzie do rana.
Dojechaliśmy do "Syreny", mój "duży fiat" nie nawalił. Tam okazało się, że panienka trafiła we właściwe miejsce i jest zakwaterowana właśnie w jednym z tych domków campingowych, o których pisze "ak". Zresztą cały obiekt tętnił życiem. Od stołówki (stary pałacyk), przez "pałac", po domki campingowe. Znaleźli się koledzy mojej pasażerki, dobry uczynek zrobiłem.
Wspominając po latach wiem, że to wszystko była wówczas całość. Chodzi o wszystkie ww. zabudowania w okolicy "pałacu". Drogowskaz "Syrena" chyba jeszcze istnieje. Drogowskaz "Mewa" pamiętam, ale go chyba już nie ma.
Takich wspomnień mam więcej, choć tylko jedno, powyższe, wiązało się z "Syreną". Kiedyś np. zawiozłem do Neuwarp mężatkę 30+, "zdjąłem" ją też w Jasienicy, ale około północy. Mocno podpita. Przez całą drogę do Warpna powtarzała mi niczym mantrę: "Pan wie, ja się pana nic, a nic nie boję". Miała rację. No ale to wątek historyczny, a życiowe dygresje tylko dla rozweselenia.
-
Pakiet (http://www.sendspace.pl/file/55d757270c3311f66ca5329/althagen-1938) ode mnie (http://www.sendspace.pl/file/3f59461a9bccd808ebef209)
plus raz jeszcze Krueger.
(http://img855.imageshack.us/img855/1129/1870a.png)
-
Kolega- historyk sztuki datuje budynek na lata 30-te.
Karta GEZ trochę wcześniej. (http://www.sendspace.pl/file/f73a879ec7dbfc483a675e4)
-
Trop Validatora:
(http://img824.imageshack.us/img824/7215/23018031.png)
A źródło psze Państwa- perełka!
"Ausführliche Beschreibung des gegenwärtigen Zustandes...Tom 1", Ludwig Wilhelm Brüggemann.
http://zbc.ksiaznica.szczecin.pl/dlibra/doccontent?id=7873&dirids=1
Tak od str 206 (wg oryginału)- "Randowsche Kreis"...
-
Dwa zrzuty ekranowe, nakładka na Google Earth - mapa Rumsey`a z 1893 (ta z kolejką konną) i kawałek późniejszej mapy przedstawionej przez ZenO. Na pierwszej jeszcze nie ma "Elsenruh" i okolicznych zabudowań. Nieco inne jest też umiejscowionie leśniczówki.
Jeszcze jedna uwaga. Korzystamy z różnych źródeł, które nie zawsze są miarodajne, lub czas je weryfikuje. O ile z Berghausem czy Brüggemannem trudno polemizować, to już z późniejszymi źródłami bywa różnie. Np.
Tu niestety tez są niejasności, ale wg mnie wynikają z błędnych wpisów np. w wikipedii, gdzie Popielewo to Haffhost. Powoływanie się na "Encyklopedię Szczecina" nie jest dla mnie miarodajne.
Ta informacja powielana jest w wielu opracowaniach. Stąd wiele nieporozumień m.in. na tym forum
Innym przykładem może być przedwojenna pocztówka z Trzebieży, gdzie (po wątpliwościach Validatora) udało się ustalić pomylone nazwy ulic.
(http://trzebiez.pl\forum-police\alt\horst\Clip1.jpg)
(http://trzebiez.pl\forum-police\alt\horst\Clip2.jpg)
lukasz_sz; tego drugiego pliku (bez nazwy11.jpg, 34,29 MB), który podałeś nie można sciągnąć. Czy to właśnie ta nakładka?
-
Potwierdzam, że pliku nie można ściągnąć. A co do "Encyklopedii Szczecina" /a i Polic, bo dysponuję(-my) takową/ - wiele można pisać, "ZenO ma rację. Między innymi dlatego wstrzymałem edycję. Każde hasło trzeba zweryfikować.
Do czasu internetu wiedza historyczna oparta o dostęp do źródeł była zarezerwowana wyłącznie dla profesjonalistów. Bo nikt postronny nie był w stanie godzinami przesiadywać w archiwach. Błąd, niedokładne ujęcie, pomyłka - powielane drukiem - uważane były za święte i niepodważalne. Dziś, w dobie digitalizacji, już tak lekko nie ma. Tezy daje się zweryfikować z poziomu zacisza domowego i wolnej chwili. Jasne, cokolwiek trzeba umieć, a wolnych chwil jest mało. Dla mnie internet widziany jako wielka biblioteka jest największym osiągnięciem ludzkości od czasów wynalezienia druku, a potem fotografii. Brzmi pompatycznie, niemniej tak jest.
-
U mnie działa. Po przejściu na stronę sendspace należy kliknąć w "bez nazwy11.jpg" znajdujące się po prawej od "Nazwa pliku". Ściąga się powoli, ale prawidłowo. To kompilacja 3 map- zdjęć lotniczych.
A co z oficjalnym nazewnictwem? (http://monitorpolski.gov.pl/mp/1947/s/111/M1947111000001.pdf)
(http://img826.imageshack.us/img826/6135/monitorq.png)
-
Znamy to. Ale nie należy się przejmować.
-
A co z oficjalnym nazewnictwem?
I tu zaczynają się schody. Zaczynam mieć wątpliwości.
Dowód na położenie Elsenruh koło (bei) Horst, a nie w Horst
Koło Trzebieradza, a nie w Trzebieradzu.
Robert Stein wybudował gospodarstwo w Horst (Trzebieradzu). Do tego czasu w Horst (Trzebieradzu) był tylko skład drewna ("Holzablage mit dem Sepelchen Gehöft" ???) i stara leśniczówka.
I to się zgadza w Horst (Trzebieradzu) wg mapy jest Holzablage i leśniczówka. Na mapie Rumsey`a z 1893 nie ma jeszcze "Elsenruh" i okolicznych zabudowań, powstają później. Jak nazwano to miejsce - Haffhorst (Popielewo)?"Encyklopedia Szczecina", "Monitor Polski" i inne opracowania Haffhorst - Popielewo.
Niemcy piszą "Gauschule Haffhorst" (nie w Horst) czyli w...Popielewie, w... "Elsenruh"?
Czy gdzieś się pomyliłem?
-
Ma Pan rację. Ale wg takiej nomenklatury Dworek to już Popielewo!
(http://img98.imageshack.us/img98/8877/haffhorstdzisiajiwczora.jpg)
-
Na tej pocztówce wydawca nie był zdecydowany, stąd ten Haff - Horst, niby Haff ale jeszcze nie Horst :)
-
Ej, chyba nie tak. Haff to Zalew, Horst - w tym wypadku - to punkt widokowy, kępa drzew na klifie. Zdaje się, że Horstem nazywany był też punkt widokowy w tzw. kanionie (ok. 2 km w stronę Trzebieży), "ak" wie co mam na myśli. Podpis należy więc tłumaczyć: Horst nad Zalewem. Przecież nie istniała miejscowość ani jej część nazywana Haff. Zatem nie może być: "niby Haff, ale jeszcze nie Horst".
-
Tu można by odwołać się ponownie do mapy gminy z jej oficjalnego statutu, gdyż to powinno być aktualne i wiążące dla wszystkich. Czy jednak na pewno? Sam zaczynam wątpić. Nowszego dokumentu w tej sprawie jednak nie widziałem.
(http://img4.imageshack.us/img4/869/popilewotrzebieradz.jpg)
Jeszcze "geoportal"
(http://img708.imageshack.us/img708/342/popielewogeoportal.jpg)
-
Skąd się wziął Haffhorst?
Tu Althagen i jego siedliska/osiedla http://gemeinde.althagen.kreis-ueckermuende.de/ jest Haffhorst i leśniczówka F. Horst
(podobnie:Trzebież - http://gemeinde.ziegenort.kreis-ueckermuende.de/ Police - http://stadt.poelitz.kreis-randow.de/ Nowe Warpno - http://stadt.neuwarp.kreis-ueckermuende.de/ )
Tu Literatur
Gemeindelexikon für den Freistaat Preußen. Provinz Pommern. Nach dem endgültigen Ergebnis der Volkszählung vom 16. Juni 1925 und anderen amtlichen Quellen unter Zugrundelegung des Gebietsstandes vom 1. Oktober 1932. Berlin: Preußisches Statistisches Landesamt, 1932., S. 89 być może jest więcej na ten temat, ale to dane z xx wieku.
Kilka wycinków z map, ułożone w miarę chronologicznie:
Pierwsze oznaczenie smolarni-Teerofen jakie znalazłem, jeszcze bez nazwy.
(http://trzebiez.pl\forum-police\alt\horst\1.jpg)
Tu już jest skład drewna-Holzablage, smolarnia-T.O. i Horst ze znaczkiem leśniczówki.
(http://trzebiez.pl\forum-police\alt\horst\2.jpg)
Następne wycinki z IXX wiek i nazwa leśniczówka Forst Horst lub już Horst jako miejsce i F. Horst.
(http://trzebiez.pl\forum-police\alt\horst\3.jpg)
(http://trzebiez.pl\forum-police\alt\horst\4.jpg)
(http://trzebiez.pl\forum-police\alt\horst\5.jpg)
XX wiek. Pojawiają się zabudowani "Elsenruh" lub zabudowania obok. Nadal miejsce oznaczone jako Horst.
(http://trzebiez.pl\forum-police\alt\horst\6.jpg)
A tu (mapa z 1940r.) już pojawia się nazwa Haffhorst, a Horst już obok, tylko jako leśniczówka F. Horst
(http://trzebiez.pl\forum-police\alt\horst\7.jpg)
A tu Amerykanie na mapie z 1944 (na podstawie starszych map niemieckich) podają jednak Horst.
(http://trzebiez.pl\forum-police\alt\horst\8.jpg)
ZenO ma dokładniejsze opisy map i być może je zweryfikuje.
Skąd się bierze Haffhorst?
Czy Horst istnieje równolegle z Haffhorst, jeśli tak, to gdzie przebiega granica? Z map to nie wynika.
A może Horst, co pokazują mapy, zmienia się w Haffhorst (około 1930 r. ? - ZenO sprawdź na swoich mapach) i obejmuje cały ten teren, wraz z "Elsenruh" i okolicą? Tylko jaki jest tego powód-rozbudowa?
Jeśli tak jest, to we wcześniejszych dyskusjach rozmawialiśmy o tych samym miejscu, tylko nazywanym inaczej w różnych latach.
A podział na Popielewo i Trzebieradz, to podział jednego, tego samego miejsca, czyli Haffhorst. Nie istnieją równolegle dwie miejscowości/osady Haffhorst i Horst (poza leśniczówką - F. Horst)
Co Wy na to?
ps. ciekawostka http://www.trzebieradz.pl/
-
W zasadzie zgoda. Po prostu wróćmy do etymologii, czy onomastyki. Istniał "od zawsze", czyli od początku czasów czasów pruskich (bo wtedy zaczyna się nazewnictwo) wyniosły klif, którego najwyższy punkt nosił nazwę Horst. Czy to było miejsce, na którym postawiono willę, czy może późniejszą Gauschule - nie wiemy. Ale słowem "Horst" określano nie tylko ten jeden, najwyższy punkt, ale pewną przestrzeń. Jak mówimy o bliższym Trzebieży "kanionie" to też nie wskazujemy jednego punktu, ale pewną, charakterystyczną przestrzeń, razem tak ze 200 metrów.
Tu jest to samo. Dlatego leśniczówka nazywała się F. Horst i willa to był Horst, a wreszcie ta późniejsza Gauschule to też był Horst. Potwierdzają to zresztą starzy nowowarpianie (polscy osadnicy), którzy mi mówili, że "jak mamy na myśli ten rejon to mówimy Horst".
A skąd te nazwy: Haff-Horst, F. Horst? Bo jakoś trzeba było doprecyzować konkretne miejsce, gdzie znajdował się określony budynek.
Natomiast nie łączyłbym Elsenruh - Popielewa z Horstem. Znam ten materiał niemiecki: http://gemeinde.althagen.kreis-ueckermuende.de/
ale może on być inaczej interpretowany. Po prostu Elsenruh było zaliczane do Althagen.
Dlaczego? Bo jeśli przyjąć, że Horst oznacza jakieś zadrzewione wyniesienie na klifie (termin ma wiele znaczeń, takie jest tu chyba najwłaściwsze) to ta jednolita klifowa linia nie ma wiele wspólnego z Popielewem. Tam była mała zatoczka i przystań rybacka, potem żeglarska. W żaden sposób nie można nazwać tego miejsca Horst. Pomijam już fakt, że od dawnego OSW Brzózki do "willi Göringa" jest ok. 650 metrów w linii prostej (samochodem, przez las, wertepy, ale można przejechać). Horst (Trzebieradz) i Popielewo to są odrębne miejsca geograficzne. Zresztą prawdopodobnie dlatego zostały po wojnie inaczej nazwane.
A co do informacji - ciekawostki? No i tu się kłania wada internetu. Ktoś znalazł mylne rozpoznanie konserwatora i inne fakty, pomieszał wszystko (najpierw jest leśniczówka, potem smolarnia, było odwrotnie), całość tej kompilacji powielił i teraz będzie ona wywoływać dalsze szkody.
-
do ak - w kwestii map nic nie pomoże ich dokładność. Zamieściłeś sporo map, które pokazują Horst i do tego chronologicznie. Do lat 30. XX wieku na moich mapach też jest Horst. Tu nie mam nic do dodania. Mogę tylko wyrazić opinię, że Haffhorst (lub Haff-Horst, jak na pocztówce) pojawia się bez żadnego powodu w 1939 r., czyli obowiązuje epizodycznie. Bez konkretnego źródła tej sprawy nie posuniemy do przodu, a ja takim źródłem nie dysponuję. Może to coś takiego jak z długo szukanym Düesbergiem czyli Kukulicami k/ Myśliborza Wlk.
Natomiast kwestia aktualnego nazewnictwa zmusiła mnie do wizyty w urzędzie gminy.
Tam obowiązuje statut gminy i jasny przekaz: ośrodek ZCh Police (czyli dawne Elsenruh) i najbliższe zabudowania to Popielewo , a pałac i dworek to Trzebieradz.
Nazwa ośrodka jest w tym momencie sprawą wtórną, zależną tylko od właściciela. Może to być np. Ośrodek Brzózki, ale jego formalny adres to Popielewo 5.
-
Dla każdego zainteresowanego historią Powiatu Wkryujścia. Dodatek NS też ciekawy. (http://zbc.ksiaznica.szczecin.pl/dlibra/doccontent?id=375&from=FBC)
-
. Ale słowem "Horst" określano nie tylko...
Zgadza się, widziałem gdzieś w książce zdjęcie opisane "Horst" przedstawiające skarpę (może "kanion"), ale też w kontekście gniazda - w tym przypadku bielika, którego siedlisko było tu już przed wojną. W niemieckich encylopediach też takie znaczenie znalazłem.do ak - w kwestii map nic nie pomoże ich dokładność
ZenO chodziło mi o ustalenine na podstawie map w którym roku pojawia się Haffhorst. ośrodek ZCh Police (czyli dawne Elsenruh) i najbliższe zabudowania to Popielewo
Z tym się zgadzamy, ale wątpliwości budzi to, czy Popielewo, to dawny Haffhorst.Dla każdego zainteresowanego historią
to ja ogólniej Pomorza (http://nsl-server.com/Buecher/Bis-1945/Gauleitung%20Pommern%20der%20NSDAP%20-%20Gau%20Pommern%20im%20Aufbau%20(1935,%20151%20S.,%20Scan,%20Fraktur).pdf)
-
Niewiele napiszę, bo mnie "Orkiestra" nieco zmęczyła. Przejrzałem, Andrzeju, podaną pozycję. Dla mnie - niezmiernie ciekawa. Jasne, propagandowa. Ale nawet dzieląc przez 4 to, co napisane, widać ogromny wysiłek organizacyjny, porządkujący życie społeczne.
Pytanie podstawowe: czy ten wysiłek musiał być ukierunkowany w tę stronę, w którą poszedł nazizm? Czy nie mógł być szlachetną próbą realizacji pewnej utopijnej wizji doskonałej społeczności zakończonej sukcesem rozwoju?
Chyba mógł. Podobnie zresztą jak w pewnym zakresie komunizm. Dlaczego początkowo zacne idee uległy wynaturzeniu, aż do obrzydliwości zbrodni na własnym i innych narodach?
To już nie są rozważania historyczne, raczej filozofia historii, niemniej pytania pozostają.
Faszyzm, później nazizm, podobnie jak komunizm - socjalizm, to dwa eksperymenty społeczne XX wieku. Oba poniosły klęskę. Dlatego, pod koniec stulecia, zostały zdemontowane.
Kto te eksperymenty (naprawdę) przygotował? Kto (naprawdę) doprowadził do demontażu? Masoneria? Kościół? Mędrcy Syjonu? Pytań więcej niż odpowiedzi.
Dzięki za źródło.
-
Wejdźcie katalog wyżej. NS-masakra!
-
Oczywiście, choć w punkcie wyjścia miał, albo przynajmniej głosił, pozytywne motywacje. Zresztą, jak każdy ruch ekstremalny. A tak generalnie to u podstaw klęski nazizmu, komunizmu i wszystkich, również współczesnych, ruchów propagujących anihilację inaczej myślących leży zawsze idea: Sine luce, sine cruce et sine Deo. Nawet u pewnego znanego zakonnika i niemniej znanego prezesa pewnej partii. Ale to już jest może moje własne, prywatne przekonanie.
-
Kto...
Chyba wszyscy po trochę.
lukasz_s; przebrnąć przez kroniki (http://nsl-server.org/Filme/) też zajmnie trochę czasu.
http://nsl-archiv.info/Filme/Deutsche-Wochenschauen/heil.php
-
Ta z 31.01.1940 od 3:44 pokazuje Police.
-
Świetny materiał. Teraz widzę, jest w s(o)pisie. http://nsl-archiv.info/Filme/Deutsche-Wochenschauen/0%20-%20Inhaltsbeschreibungen%20der%20Wochenschauen.html
Jest też fim z Katynia http://nsl-archiv.org/Filme/Bis-1945/1943%20-%20Im%20Wald%20von%20Katyn%20-%20Dokumentarische%20Bildstreifen%20(8m%2024s,%20720x544).mkv
-
Zdaje się, że Horstem nazywany był też punkt widokowy w tzw. kanionie (ok. 2 km w stronę Trzebieży), "ak" wie co mam na myśli.
Zgadza się, widziałem gdzieś w książce zdjęcie opisane "Horst" przedstawiające skarpę (może "kanion"), ale też w kontekście gniazda - w tym przypadku bielika, którego siedlisko było tu już przed wojną. W niemieckich encylopediach też takie znaczenie znalazłem.
Znalazłem, tu w znaczeniu gniazda. Może trzeba zweryfikować pochodzenie nazwy miejsca-miejscowości Horst, nie od skarpy, uskoku, ale od gniazda bielika?
Na górnym zdjęciu widok na gniazdo bielika (Seeadlerhorst (http://www.oessm.org/blog/wp-content/uploads/2011/06/IMG_2946-Seeadlerhorst-+-2-Juv-gr-STM-3.jpg) ), na dole gniazdo rybołowa (Fischadlerhorst (http://img.fotocommunity.com/photos/20624944.jpg) )
(http://trzebiez.pl/forum-police/alt/horst/---horst.jpg)
Podpis należy więc tłumaczyć: Horst nad Zalewem. Przecież nie istniała miejscowość ani jej część nazywana Haff. Zatem nie może być: "niby Haff, ale jeszcze nie Horst".
Miałem na myśli czas w którym nazwa zmieniała się z Horst na Haffhorst.
Poprawniej by było "niby już Haff..., ale jeszcze Horst" stąd ten Haff-Horst ;)
-
Wiesz co "ak"? Nie chcę się wymądrzać, a piszę zaraz po powrocie z pracy. Na gorąco. Zacznę od oceny. Bardzo ciekawe materiały. Ale zważ, że każde przytoczone przez Ciebie określenie "horst" stanowi końcówkę nazwy poprzedzonej nazwą ptaka. Nie jest nazwą samoistną.
Nie wykluczam, ze słowo "Horst" jest pokłosiem odnalezienia gniazd. Niemniej, niemieckie słowniki tłumaczą "Horst" również jako jakiś uskok geologiczny. Albo "siodło" w sensie geologicznym. W tym przypadku - klif.
Żeby być już całkiem uniwersalnym - znamy tłumaczenie Horst = zamek rycerza rabusia. No i bądź tu mądry. Co było genezą nazwy? - nie wiem i nie wiem, czy to ustalimy.
Z jednym się nie zgadzam. Z uznawaniem nazwy Haff, jako nazwy miejscowości. Powtarzam: Haff to Zalew, a nie nazwa miejscowa. Zatem Haff-Horst oznacza "Horst zalewowy", aby zachować ducha polszczyzny. Dlatego twierdzenie: "niby już Haff..., ale jeszcze Horst" wydaje się nie być uzasadnione. Dla mnie Haff-Horst to Horst nad Zalewem. A dlaczego "Horst"? Tego już nie wiem.
-
Nie jest nazwą samoistną.
Jest!
Nie przesądzam, że nazwa pochodzi od skarpy, klifu czy gniazda. Nie wiem co było wcześniej, skarpa czy gniazdo. Podałem tylko alternatywne pochodzenie nazwy, której wcześniej nie braliśmy pod uwagę.
Co do "niby Haff...", to było z przymrużeniem oka. Dotyczyło napisu na pocztówce, może wydawcy tak bardziej pasowało. Na mapie jest Haffhorst, bez myślnika.
-
Jestem więcej niż przekonany, że istnieje źródło, które odpowie nam na pytanie o genezę nazwy tej miejscowości. Należałoby przeszukać XVIII-XIXw. książki i kroniki. A starodruki są dostępne w formie cyfrowej. Owocnego szukania. fbc.pionier.net.pl ;)
-
Ukazała się książka redaktorów Kuriera Szczecińskiego pt. "Utracone dziedzictwo".
http://24kurier.pl/Aktualnosci/Kultura/W-poszukiwaniu--Utraconego-dziedzictwa-
Nie miałem jej jeszcze w ręku, spotkanie autorskie przede mną, ale zauważyłem, że jest coś o pałacu:
(http://gryfino.pl/UMGryfinoFiles/image/b(4).jpg)
-
O pochodzeniu nazwy Horst i używaniu tej nazwy na terenie dawnego powiatu Ueckermünde z opracowania:
Die Forst-, Flur- und Gewässernamen der Ueckermünder Heide. Heinrich Bosse.
Poza ustaleniem geograficznym występowania danej nazwy odnotowano datę pierwszego pojawienia się danej nazwy w dostępnych wtedy źródłach. "Horst" jako samodzielne określenie i w złożeniach, ale mające związek z Brzózkami opisane jest z określeniem "Alth."
(http://img89.imageshack.us/img89/8547/horstpochodzenienazwyp.jpg)
-
Po raz kolejny okazało się, że warto zwracać się do dawnych mieszkańców tych okolic o informacje z historii miejsc, w których żyli. Otrzymałem właśnie list od Wernera Steina, syna Ericha Steina - autora listu cytowanego wyżej(Erich Stein urodził się w 1910 r. i zmarł w 1999 r.).
Werner Stein (ur. 1937 r.) przysłał trochę informacji, ale niestety żadna z nich nie dotyczy pałacu. Jego informacje wyjaśniają jednak położenie gospodarstwa Steinów i wprowadzają nowy element - gospodarstwo rybaka Zimmermanna, o którym dotychczas nie słyszałem.
Zimmermann mieszkał pomiędzy Steinami i Elseruh.
(http://img841.imageshack.us/img841/6145/horstdywagacje2.jpg)
-
No tak, wiele wyjaśnione. Ale skoro Stein pobudował się w Popielewie to kto wybudował Haff-Horst, późniejszą Gauschule? Eduard Silbernagel? Raczej nie, on tylko handlował nieruchomościami. Zresztą budynek wygląda na pochodzący z XIX wieku. Być może pierwszym, znanym nam właścicielem (a może i inwestorem) był majętny Krüger?
-
nowy element - gospodarstwo rybaka Zimmermanna
Podczas spotkania z Henrykiem B. w tym miejscu (Ciebie już nie było), wspominał, że w budynku Zimmermanna po wojnie mieszkało kilku rybaków. Dopytam dokładniej przy okazji.
-
W nawiązaniu do wyciągu z "Die Forst-, Flur- und Gewässernamen der Ueckermünder Heide" opublikowanym wyżej: mianem Horst okreslano leśne enklawy, często na podwyższeniu, górce itp.
Jeśli tak, to:
(http://img801.imageshack.us/img801/1285/wegnerstanger.jpg)
Proszę zwrócic uwagę na cały obszar Horstu, lecz szczególną uwagę na Buttermilchsberg. Górka? To ten właściwy "Horst"? Skąd "mleczarska" nazwa? I to położenie jeszcze bardziej na północny wschód od lekarskiej willi?
I druga refleksja: "Wegners Tanger". Wegnera znamy. Czym jest Tanger i w jakim kontekście to rozumieć?
Materiały przekazane przez ZenO; ustaliliśmy, że warto nad nimi zastanowić się publicznie.
-
Tanger to określenie dla boru. A więc "Bór Wegnera". Źr: ibidem, str. 45.
-
Panie Łukaszu! Nie mam - i nie umiem znaleźć tej książki: Die Forst-, Flur- und Gewässernamen der Ueckermünder Heide. Heinrich Bosse. Może źle szukam. Pan widocznie ma do nie dostęp.
Zatem mam prośbę. Proszę łaskawie przytoczyć pełne niemieckie zdanie (fragment), z którego wynika, że "Tanger to określenie dla boru". Będę zobowiązany, bo możliwe są i inne tłumaczenia. Oczywiście nie mówimy o porcie w Afryce. Ale termin "Fluss" - spotkałem.
Pozdrawiam i dziękuję.
-
(http://img593.imageshack.us/img593/4188/43723262.png)
Dzięki Panie Janie za zmuszenie mnie do spojrzenia na ten tekst raz jeszcze.
ZenO, przytaczając polskie źródła, mówi, że określenie Tanger to raczej określenie dla lasu (iglastego) niż dla boru. Ja korzystając ze słowników internetowych uzyskałem takie tłumaczenie. Ale rację ma ZenO. Teraz to zrozumiałem.
Proszę spojrzeć na ostatnie zdanie pierwszego akapitu. Parafrazując: to co w osiemnastym wieku było Horstem jest obecnie Tangerem. A więc las! Dla jednego i drugiego słowa tłumaczeniem w naszym wypadku jest "las".
Horst- jedno z jego określeń to przecież też las. W Haffhorst mamy więc nie gniazdo czy klif. I w tym samym miejscu użycie dwóch określeń do opisu :Horst i Tanger!
-
Kolejno:
Najpierw serdecznie dziękuję za skan.
Co do meritum? Na pewno chodzi o las iglasty (Nadelwald). Ale reszta uwag autora jest dla mnie pod sporym znakiem zapytania. Twierdzi on, że słowo Tanger jest w powszechnym użyciu (wśród fachowców) i zastąpiło dawniejsze Horst.
E tam, panie Bosse. Tego słowa w zasadzie nie ma w żadnym znanym słowniku, z Dudenem na czele. O wersjach drukowanych typu Wielki Słownik Niemiecko - Polski, nawet nie ma co wspominać.
Terminu nie znają przedwojenni kartografowie (Meßtischblatty). Wg nich uparcie jest Horst i Haffhorst. Zatem coś tu nie gra i to mocno nie gra. Spójne jest tylko wyjaśnienie Bosse oraz oznaczenie na szkicu "Wegners Tanger". To akurat się zgadza, również co do miejsca. Wynika stąd, że Wegner nabył szmat lasu i tam się pobudował. Ale twierdzenie Bosse, że Horst to Tanger jest - jak dla mnie - wyssane z palca. Wszak Horst ma wiele więcej znaczeń, które zachowały się i są w użyciu do dziś. Coś się panu Bosse pomyliło lub mówił bardzo lokalnym slangiem.
Raz jeszcze dziękuję - J. A.
-
Bosse zasługuje jednak na pochwałę, tak jak i nauczyciel Müsbeck z Jatznick, który pracę nad nazwami terenowymi regionu zaczął w 1929 r. Po jego śmierci zajęła się tym komisja historyczna "Landeskundlichen Forschungstelle der Provinz Pommern", która prace zakończyła w 1935 r. Nazwy terenowe, które ustaliła komisja na podstawie materiałów źródłowych są z całą pewnością nazwami historycznymi. Dla naszego "Tangeru" istotny jest także zapis poniższy:
(http://img266.imageshack.us/img266/897/tanger2.jpg)
Jak widać określenie to było swego czasu jednak dosyć powszechne i dotyczyło nie lasu w ogóle, ale enklaw w lesie iglastym, których charakter był dookreślony przez drugi człon nazwy. Określeń, które występowały regionalnie i zapewne jak wiele innych odeszło w niebyt wraz ze zmianami językowymi.
-
Dzięki Panie Zenonie, mamy zatem do czynienia z bardzo specjalistyczną (więc i wąską) terminologią. Dlatego nie widzę możliwości (a to sugerował lukasz-s), aby uznać, że słowo "Tanger" zastąpiło w powszechnym użyciu termin "Horst", choć tak to przedstawia Bosse. Owszem, zapewne, ale wąskim kręgu profesjonalistów zajmujących się lasem i jego osobliwościami.
-
Ale dlaczego nie? Przecież takie zmiany na tle Niemiec ukazuje Bosse. Horst mógł, jako osada, smolarnia, powstać w XVI czy XVIIw., kiedy w użyciu było określenie Horst. W XXw. funkcjonował już Tanger- stąd powstały po 1900 roku, "Wegners Tanger". Taka "wąska" terminologia nie musiała wcale być używana popularnie; mogli używać jej leśnicy. W końcu pojawia się w opracowaniu na temat Staatsforst Ziegenort.
-
Widzę, że czeka nas znów dysputa na temat metody, ruchliwości umysłu i wielości bytów. Nigdzie, poza wskazanymi źródłami, takich określeń nie ma. Mam dwa Meßtischblatty. 1911 i 1936.
Pierwszy:
[img=http://img836.imageshack.us/img836/6715/2352althagen1911.th.jpg] (http://img836.imageshack.us/i/2352althagen1911.jpg/)
Drugi:
[img=http://img21.imageshack.us/img21/2903/2352althagen1936.th.jpg] (http://img21.imageshack.us/i/2352althagen1936.jpg/)
W obu przypadkach wyjaśnienie:
[img=http://img138.imageshack.us/img138/2656/opis1936.th.jpg] (http://img138.imageshack.us/i/opis1936.jpg/)
Chyba dam na Mszę św. za duszę mnicha Wilhelma Ockhama... To ten od "niemnożenia bytów".
Po staremu pozdrawiam.
-
Tak czułem, że padnie taki "argument". Tak naprawdę świeżości tej dyskusji nada zmiana źródła. Jeśli jeszcze coś się znajdzie.
-
I tak powstał materiał na odrębny temat dotyczący nazewnictwa regionalnego.
Dla ciekawych, dla wzmożenia apetytu intelektualnego - za prof. T. Białeckim (Słownik nazw fizjograficznych Pomorza Zachodniego. Szczecin 2001, str. 805):
"Tanger - bez nazwy polskiej; star.
Tanger Berg - bnp; wzgórze zalesione; gol.
Tanger Berge - bnp; wzgórze; myśl.
Tangerbruch - Zapaść; torf.;choszcz."
-
SKOROWIDZ
USTALONYCH NAZW MIEJSCOWOŚCI
NA ZIEMIACH ODZYSKANYCH
...
zebrał
STANISŁAW ROSPOND
WROCŁAW 1948
...
CZĘŚĆ I
POLSKO-NIEMIECKA
Popielewo - Haffhorst
Trzebieradz - Horst F.
CZĘŚĆ II
NIEMIECKO - POLSKA
Haffhorst - Popielewo
Horst F. - Trzebieradz
-
Te znaleziska są cenne (od lukasza_s, przez ZenO do ak), ale tematu nie zamykają. Co najwyżej wiemy, że w jakimś miejscowym, względnie środowiskowym slangu końca XIX wieku miejsce, o którym dyskutujemy nazywano Tanger, od jakiegoś wyrazistego skupiska drzew iglastych. I było to zapewne nazewnictwo "ludzi lasu". OK.
Wiemy też, że znany lingwista Rospond, wraz z komisją zajmującą się ustalaniem polskich nazw na ziemiach pozyskanych po II wojnie, zaliczył Elsenruh + siedzibę byłej Gauschule do Haffhorst, a leśniczówkę do Horst. Do której z tych nazw było przypisane dzieło Wegnera? Pewnie do Horstu, jeśli brać pod uwagę polskie rozróżnienia administracyjne obowiązujące w gminie Nowe Warpno.
Komisja, której szefował Rospond, nadając polskie nazwy niekiedy mocno fantazjowała (tworząc na siłę "starosłowiański rodowód"), ale zasięg terytorialny danych miejscowości na pewno ustalała prawidłowo. Tym bardziej że działała tuż po wojnie. Można zatem przyjąć, że pierwotnie, teren, którym zbudowano Elsenruh (z sąsiednimi gospodarstwami) oraz późniejszą Gauschule to jedna majętność, zwana Haffhorst, prawdopodobnie, zgodnie ze wspomnieniami wnuka R. Steina, zakupiona przez jego dziadka, w momencie parcelacji majątku Krügera. Nie wyklucza to późniejszych podziałów na grupę "Elsenruh" i pensjonat przedstawiony na pocztówce. Dotąd nadal wszystko OK.
ZenO udowodnił, że gospodarstwo Steina, o którym wspominał wnuk Erich, zostało wybudowane obok Elsenruh, w jednym ciągu zabudowań.
Wszystkie te ustalenia porządkują topografię, jednak nie wyjaśniają: kto wybudował późniejszy budynek Gauschule, a także dworek obok willi Wegnera?
Obie budowle są starsze od dość pretensjonalnej willi pełnego fantazji doktora i nie wiadomo komu przypisać zasługę ich ufundowania. Hipotetycznie i "na nos" zakładałbym, że najstarszy jest ten pałacyk obok willi, już raz go przypisałem czasom majętnego Krügera, tak "na oko" to okres z przedziału 1840 - 1870, trzeba by znaleźć jakiekolwiek źródła lub przesłanki materialne.
Urząd konserwatorski w ogóle go nie dostrzegł, zresztą podobnie, jak i usytuowanego w pół drogi do Elsenruh pensjonatu (?). Ale urząd konserwatorski, co zresztą już dawno ustaliłem jako prawidłowość, klasyfikował i postrzegał zabytki tak, jak to było wygodne powojennej władzy. Skoro uwaga skupiała się na willi Wegnera - inne budowle pominięto, bo nie dałoby się ich w prosty sposób przebudowywać, bez poszanowania dla historycznych form. To samo zresztą dotyczy cmentarzy. Jak chciano działkę sprzedać - cmentarza nie rozpoznawano (Pilchowo, Tanowo, Brzózki - najprostsze przykłady).
Sumując: dzieje obiektu Wegnera są w zasadzie ustalone, co najwyżej należy zachować w pamięci obiegową nazwę "willa Göringa", funkcjonującą w świadomości m.in. co starszych trzebieżan (przynajmniej małotrzebieżan, bo od nich tę nazwę po raz pierwszy usłyszałem). W świetle pewnej (potwierdzonej źródłowo) informacji o istnieniu Gauschule jednokrotna lub częstsza obecność H. Göringa w willi nie jest wykluczona. Bo jeśli z jakichś powodów odwiedzał Gauschule - z pewnością zatrzymał się w dawnej willi Wegnera.
Zostają pytania związane z pensjonatem (wciąż znak zapytania, bo może pierwotnie miała to być rezydencja), ostatecznie przekształconym w hitlerowski ośrodek szkoleniowy. Ostatnim prywatnym właścicielem był Silbernagel. Poprzednim - pewnie (?) Stein lub jego spadkobiercy. A kto i kiedy ten obiekt wybudował? Na razie, w gąszczu naszej dyskusji nie znalazłem odpowiedzi.
-
Masz rację Validator, temat nadal otwarty, choć pewne elementy już znmy.
Tak jak piszesz, nie bardzo wiemy gdzie przebiega niemiecka granica pomiędzy Haffhorst, a Horst F. Kiedy i z jakiego powodu rozdzielono te miejsca, nadano nową nazwę?
Niemcy też dzielą na:
-Forsthaus Horst
-Haffhorst
ale bez określania granicy.
http://gemeinde.althagen.kreis-ueckermuende.de/
Logiczny by był podział na, leśniczówka (F. Horst), to Horst, reszta Haffhorst.
-
Masz rację, ak, ale trochę sugerujemy się drogą wiodącą prosto na brzeg Zalewu, już za willą Wegnera, za arboretum, na wschód od tego zespołu. Mam na myśli drogę przyległą do tej dużej polany, po jej wschodniej stronie. Leśniczówka była jeszcze bardziej na wschód, za ową drogą. Być może to był właściwy (i jedyny) Horst.
Równocześnie nie można zapominać o wyróżnieniu po wojnie Trzebieradza, jako odpowiednika przestrzeni zwanej Horst (cytowany Rospond). A wg powojennych podziałów nowowarpieńskich - willa Wegnera znajdowała się w Trzebieradzu. Zatem Horst jakby obejmował i to miejsce.
Chociaż przyczyna powojennego podziału i przypisań miejscowych mogła być bardziej prozaiczna. Potrzebny był jakiś adres - administracyjny i pocztowy dla późniejszego ośrodka wypoczynkowego (Syrena). No to przypisano go do Trzebieradza, choć historycznie powinien to być Haffhorst. Tę nazwę jednak utożsamiono z Popielewem, zatem wszystko, co dalej - uznano za Horst, przemianowany na Trzebieradz. Tak też mogło się zdarzyć. Inna rzecz, że nazwy Popielewo i Trzebieradz są wzięte z księżyca, ale to nie ma znaczenia.
-
Słowo "Trzebieradz" zawiera rdzeń "trzebie" co ma chyba sugerować jakiś związek z Trzebieżą...
-
Wg T. Białeckiego (Leksykon Puszczy Wkrzańskiej. Nowe Warpno 2010. str. 93) nazwa pochodzi od "imienia staropolskiego". Czyli została wyssana z palca...
-
co ma chyba sugerować jakiś związek z Trzebieżą...
jeśli już, to z trzebieżą leśną (http://pl.wikipedia.org/wiki/Trzebie%C5%BC_(le%C5%9Bnictwo))
-
Zawsze mnie to zastanawiało dlaczego stacja nazywała się Trzebież Szczeciński. Przecież trzebież jest słowem rodzaju żeńskiego.
-
Też zadałem kilka lat temu to pytanie fachowcowi od "języka"
Pewnie niebawem pojawi się tu rzeczowe wyjaśnienie.
-
Pewnie nie, bo wyjaśnienie jest prozaiczne, a natury społeczno-politycznej. Otóż środowisko PKP jest, oględnie mówiąc, tyleż aroganckie, co przekonane o immunitecie, jakim cieszą się jego dokonania, dowolnej natury. "Z koleją jeszcze nikt nie wygrał" - znane powiedzenie.
Temat błędu w rozpoznaniu rodzaju słowa Trzebież był wielokrotnie podnoszony, nawet w prasie codziennej. Dla każdego polonisty literka -ż na końcu wskazuje na rodzaj żeński. Rubież, grabież itd.
Podnoszono to wielokrotnie i zawsze ze strony aktywistów kolejowych padała odpowiedź, że kolej wie lepiej i nic nie będzie zmieniać. W tej sytuacji nic się zrobić nie da, bo główny obiekt - dworzec - wciąż jest własnością kolei. A ta broni świętej decyzji jakiegoś niedouczonego partyjnego kacyka z początków Polski Ludowej.
-
Pilne! Na temat, ale z innej beczki.
Montujemy (pospołu z ZenO i Janem Maturą) kameralne spotkanie z poznańską konserwator, panią Marią Żuk-Piotrowską, zajmującą się badaniem dziejów willi Wegnera (a i samym Wegnerem). Między innymi przejrzała zbiory archiwalne w Greifswaldzie, zanim dojdzie do spotkania sprawdzi archiwum w Szczecinie.
Ma już bardzo szeroki obraz interesujących nas zdarzeń. Jedyny problem - wszystko dzieje się szybko.
Do Szczecina przyjeżdża w najbliższy poniedziałek (11 lutego), odpowiadałaby jej środa, 13 lutego, godziny wczesnopopołudniowe (16, 17). Rozmawiałem z nią wczoraj (sobota). Już przez telefon podała mi kilka bardzo interesujących szczegółów.
W poniedziałek ustalę z Janem Maturą, czy w MOK będzie wolna sala konferencyjna. Dlaczego w MOK? Raz dla tradycji miejsca, po wtóre dla łatwości podłączenia rzutnika. Jeśli sala jest zajęta - spotkamy się w innym miejscu.
Spotkanie ma charakter środowiskowy (ale nie jest zamknięte), a konwencję "przy kawie". Dlatego proszę o deklarację, gdyby Ktoś chciał w nim wziąć udział. (Tutaj na forum, e-mail, telefon, sms). Jak tylko ustalę termin (jutro) - poinformuję o szczegółach. W zasadzie mam namiary wszystkich żywo dyskutujących i paru znanych mi obserwatorów wątku historycznego na forum.
Z uwagi na "lukasza_s" (potencjalny dyżur) mam jeszcze termin "zapasowy" - czwartek, Walentynki. Dla mnie dzień bez znaczenia, dla młodszych Kolegów może je posiadać. No to zapraszamy z wybranką lub żoną.
Pozdrawiam Wszystkich - J. A.
-
Błagam, CZWARTEK!
P.S. Czy mój rozpis dyżurowy jest dostępny publicznie, czy tak łatwo mnie przejrzeć?
-
W XVII wieku na południe od Wahrlang rozciągał się Lang(e) Horst.., Ź: uni Greifswald.
(http://imageshack.us/a/img850/3053/as1o.png)
(http://imageshack.us/a/img266/7644/dsgfs1.png)
(http://imageshack.us/a/img5/2808/cdvgg.png)
-
Bresch Bruch (http://www.dhm.uni-greifswald.de/djvuMaps/CIVa13.djvu) ?
-
W XVII wieku na południe od Wahrlang rozciągał się Lang(e) Horst..,
Brawo za spostrzegawczość! To najstarsza mapa z takim zapisem.
-
Zapis może być istotny w kontekście powstawania nazwy. Gniazda nie bywają długie. Lasy i klify owszem.
-
Owszem, ale las można wyeliminować. Las dziś jest, jutro go nie ma, bo go wycięto lub spłonął. Tylko forma geologiczna jest względnie trwała i godna uwiecznienia na mapie. Ale, ale...
To są mapy szwedzkie, z przedziału 1692 - 1709. Pruskie Brzózki (Althagen) powstały kilkadziesiąt lat później. W połowie XVIII wieku wyodrębniono majątek, pierwsi osadnicy pojawili się w roku 1777.
Przedtem to było odludzie, istniały: Ziegenort, Wahrlang, Albrechtsdorf i Neuwarp.
Przytaczane mapy powstały po 60 (sześćdziesięciu) latach obecności Szwedów na Pomorzu Szczecińskim. Wg słownika języka szwedzkiego:
http://www.slownik.szwedzki.com/index.php?word=Horst
"Horst - zrąb tektoniczny"
Mamy zatem oznaczenie formy geologicznej. Wg moich podejrzeń - chodzi o cały brzeg, aż do końca tzw. kanionu w połowie drogi do Trzebieży. Szosą, od wysokości "Elsenruh" to są jakieś 3 kilometry. Ta słynna "długa prosta", gdzie jak jest dobra pogoda - można sobie pofolgować.
Współcześnie, klifowy brzeg zaczyna się dość łagodnie za dawnym "Elsenruh" (patrzymy na wschód) i ciągnie się wspomniane trzy kilometry z "hakiem" w kierunku Trzebieży. W dobie przedpruskiej (przed 1721 r.) całym klifem w zasadzie zarządzała tylko przyroda.
Na niemieckich mapach i w niemieckich przekazach Horst zostaje zawężony do niewielkiego odcinka nad Zalewem. Ścisły Horst to tylko leśniczówka i - być może - pałacyk Wegnera. Być może, bo dziś, po naszej długiej dyskusji, coś mi się zdaje, że przed wojną to nie był Horst, ale nadal Haff-Horst. Po wojnie obiekty "zniknęły", o ile wiem - na jakiś czas zajął je WOP, wyodrębniono jedynie leśniczówkę, przemianowując na Trzebieradz. Kiedy WOP się ulotnił - gdzieś trzeba było nowo pozyskane zasoby dopisać. Ośrodek "Syrena" musiał mieć jakiś adres. No to dopisano je do Trzebieradza, a my z tego powodu mamy zbyteczne problemy.
-
i klify owszem.
Wg słownika języka szwedzkiego: Horst - zrąb tektoniczny"
Być może analogicznie jest z Niechorzem http://87.118.99.20/webshop/shop/ProdukteBilder/51059/AK_50739274_gr_1.jpg
Wg moich podejrzeń - chodzi o cały brzeg, aż do końca tzw. kanionu w połowie drogi do Trzebieży
Mam podobne zdanie co do długości klifu (skarpy, uskoku) rozciągającego się od Popielewa aż po Trzebież . W różnych okresach był dłuższy, krótszy w zależności od erozji brzegu przez fale sztormowe. Osuwające się ziemia i drzewa z czasem utworzyły przed klifem bagnisty teren. Teraz zarośnięte klify, wcześniej były podobne do teraźniejszej "skarpy".
W chwili obecnej takim odkrytym uskokiem jest tz. "skarpa". Myślę, że za jakiś czas i ona zarośnie, a być może w innym miejscu pojawi, odkryje się nowa.
że przed wojną to nie był Horst, ale nadal Haff-Horst.
Tu mam odmienne zdanie. Nazwa Haffhorst pojawia się dopiero, powiedzmy... w latach 30. Niemcy, jak wspominają to miejsce, mówią Horst. Niektórzy nawet nie znają nazwy Haffhorst.
Nazwa Haff-Horst (z myślnikiem) występuje, jak się nie mylę, tylko na prezentowanej
wcześniej pocztówce. Pomijam różne fora i współczesne opisy.
-
Jest to dla mnie trochę nie zrozumiałe, a wcześniej źle to odczytałem Validator napisał/a:
ale nadal Haff-Horst, a już nie mogę edytować.
-
Spostrzeżenie, że Niemcy - dawni mieszkańcy okolic - znają tylko termin Horst jest cenne źródłowo. Niemniej na Meßtischblatt'ach termin Haffhorst występuje, zatem takie było oficjalne nazewnictwo: F. Horst i Haffhorst.
-
WAŻNE!
Mili Państwo!
Informuję, że spotkanie ze znaną (naprawdę znaną, wrzućcie dane w Google) poznańską konserwator zabytków, zajmującą się m.in. historią willi Wegnera w Trzebieradzu odbędzie się w kawiarence przy MOK, w czwartek, 14 lutego (ukłon dla "lukasza_s", wyjaśnienie wiedzy o dyżurach - zdolność dedukcji i dobra pamięć). Przewidujemy krótką prezentację tego, co my wiemy na ten temat, a potem przedstawienie własnych ustaleń przez Gościa.
Wstęp wolny, ale musimy wiedzieć ile osób chciałoby przyjść na spotkanie? Proszę o potwierdzenie: tutaj, priv lub na podane we wcześniejszych postach adresy pocztowe. Na razie wiadomo, że będą: Jan Matura, validator, lukasz_s, ZenO. Kto jeszcze?
Pozdrawiam - J. A.
Spotkanie o 17.00. Przepraszam, zapomniałem napisać, dopiero "ak" mnie oświecił.
A pani - gość spotkania to Maria Żuk-Piotrowska.
-
Przyjdę, o której spotkanie.
-
O 17.00, dzięki, zapomniałem napisać, poprawiłem wyżej.
-
Dzięki!
-
Wracając do dzisiejszego spotkania:
(http://img40.imageshack.us/img40/9104/000kx.png)
Wegner kończył gimnazjum we Wrocławiu:
"Festschrift zur 250jährigen Jubelfeier des Gymnasiums: St.Maria Maggdalena zu Breslau
Ostern 1860
Georg Wegner, Dr. med., Arzt in Stettin."
źródło: (http://forum.ahnenforschung.net/showthread.php?t=9238)
-
A możecie - w wielkim skrócie - ocenić spotkanie i podsumować: co więcej wiadomo? Bo dotąd wiedzieliśmy już dużo. O zainteresowaniach Wegnera syfilizmem - też. Nie wiem, czy na spotkaniu wyskoczyły wątki całkiem współczesne. M.in. związane z osobą pana W., który otrzymał, willę jako wynagrodzenie za wykonane prace, potem zaciągnął kredyty, a potem ponoć umarł. Znane są i inne wersje. To, co mnie zaskoczyło, we wcześniejszej rozmowie telefonicznej z gościem wczorajszego wieczoru, to fakt, iż owe alternatywne wersje są świetnie znane w Poznaniu.
-
14 lutego 2013 r. odbyło się w MOK-u w Policach spotkanie lokalnych regionalistów z p. Marią Żuk-Piotrowską - historykiem sztuki z Poznania. Celem spotkania była wymiana poglądów na temat naszych wspólnych odkryć związanych z obszarem na którym mieści się obecnie Popielewo i Trzebieradz ze szczególnym uwzględnieniem Villi Wegnera, która jest przedmiotem szczególnego zainteresowania p. Marii. Otóż, co zapewne wielu ucieszy, Villa Wegnera znalazła w końcu nowego właściciela. Tenże właściciel (osoba prywatna) postawił sobie za cel wykonanie remontu Villi z uwzględnieniem wszelkich zaleceń wynikających z jego historycznego wyglądu. Do tego potrzebna jest historyczna dokumentacja. Taką dokumentację ma przygotować p. Maria Żuk-Piotrowska i stąd jej wizyty w wielu archiwach i rozmowa z regionalistami. Doszliśmy do wspólnego poglądu, że niestety, to miejsce ukryte w lasach nad Zalewem Szczecińskim pozostaje dla nas nadal tajemnicą. Dzięki listowi Ericha Steina udało się m.in. odkryć, że Villę wybudował dr.Wegner. Nie odnaleziono dotychczas dokumentacji z tej budowy. To jeden z kierunków poszukiwań. Inny kierunek to prześledzenie losów Villi od lat 30. XX wieku. Tu w zasadzie nie ma żadnych potwierdzonych informacji. Być może ma to związek z funkcjonowaniem "Gauschule NSV" w pobliskim dworku. Nie wiemy czy i jakie zmiany zachodziły w wyposażeniu Villi. P. Maria pokazała kilka historycznych, ale powojennych fotografii ukazujących elementy wyposażenia wnętrz i stolarki, które da się obecnie odtworzyć. Oczywiście dobrze by było, gdyby okazało się, że ktoś takie fotografie z lat przedwojennych lub tuż powojennych posiada. Pewne tropy są nadal do sprawdzenia w Niemczech (ewentualna rodzina Wegnera lub może Silbernagla). Nadal do sprawdzenia jest kwestia przejęcia Villi przez Wojska Ochrony Pogranicza i ustalenia co oni z kolei przejęli od Rosjan opuszczających "Enklawę policką".
Po spotkaniu wiemy na pewno, ze zasoby archiwalne dot. tego miejsca, ale też i Nowego Warpna i okolic są porozrzucane po różnych archiwach i niestety, nie są kompletne( może należy powiedzieć, że są szczątkowe). Może, przy naszym wspólnym udziale uda się ustalić więcej.
Co do losów współczesnych Villi to najważniejsze, że jest w końcu właściciel, któremu zależy na zachowaniu tego zabytku w dobrym stanie. Tego mu szczerze życzę.
-
Trzebieradz, jak wiemy, w okresie enklawy polickiej zajmowali Rosjanie.
Nie wchodził oczywiście fizycznie w skład enklawy, tylko stanowił oddzielną "minienklawę", podbnie jak zajmowane przez Rosjan majętki ziemskie. Wiadomo, że chodziło o gospodarstwo rybne. Musiała więc istnieć tam odpowiednia infrastruktura, przystanie itp. I musiała być na tyle duża,że Rosjanie nią się zainteresowali, mimo że mieli przecież dużo większą Trzebież. I tu pytanie do znawców tematu (ak, ZenO), gdzie takowa mogłaby istnieć? W Trzebieradzu czy może jednak w Popielewie?
Sprawa strażnicy WOP.
Była to 68 strażnica 14 Komendy, pierwotnie mieszcząca się w Brzózkach, do Trzebieradza przeniesiona dokładnie 5 kwietnia 1946. Co jawnie znaczy, że
nie było tam już Rosjan. W lipcu miało miejsce przesunięcie strażnic: nr 68 przesunięto do Karszna, zaś do Trzebieradza przeniesiono strażnicę nr 69 z Drogoradza (w Drogoradzu była tymczasowo przez istnienie enklawy, w założeniach miała być w Trzebieży). Rok później, w lipcu 1947 r., strażnicę nr 69 przeniesiono do Podgrodzia, i to raczej koniec krótkiej historii WOP w Trzebieradzu. Który budynek zajmowali? Nie wiadomo. Pewnie albo willę, albo dworek.
A, oczywiście w dokumentach WOP używano określenie Horst, nie żaden Trzebieradz.
Co do wspominanej kiedyś jednostki saperskiej - WOP także zajmował się rozminowywanie. A u nas było co robić - poza amunicją czy niewybuchami bomb lotniczych zaminowane było całe wybrzeże Zalewu od Trzebieży po Nowe Warpno, a w zasadzie także brzeg Odry.
Pozdrawiam
-
Wiadomo, że chodziło o gospodarstwo rybne. Musiała więc istnieć tam odpowiednia infrastruktura, przystanie itp. I musiała być na tyle duża,że Rosjanie nią się zainteresowali, [...] I tu pytanie [...] gdzie takowa mogłaby istnieć? W Trzebieradzu czy może jednak w Popielewie?
1. Skąd wiadomo, że chodziło o "gospodarstwo rybackie"?
2. W Popielewie
gospodarstwo rybaka Zimmermanna, ... Zimmermann mieszkał pomiędzy Steinami i Elseruh.
(http://img841.imageshack.us/img841/6145/horstdywagacje2.jpg)
Po wojnie w tym samym miejscu - obecna plaża przy ośrodku wypczynkowym, znajdowała się baza rybacka
(http://trzebiez.pl/po46/wlok.jpg)
(http://trzebiez.pl/forum-police/alt/horst/DSC_4126.JPG)
Były rybak z Brzózek Henryk B. który tu łowił ryby z ze swoim ojcem.
(http://trzebiez.pl/forum-police/alt/horst/DSC_4127.JPG)
-
Witam ponownie!
Dzięki za relację "ZenO", nota bene wielce dyplomatyczną. Mądrej głowie dość dwie słowie, mawiali nasi przodkowie.
Wielce interesujące są kolejne ustalenia. "Borisza" co do WOP oraz "ak" odnośnie bazy rybackiej. W sumie dysponujemy bardzo obszernym i kompetentnym materiałem (oraz zespołem). Oczywiście, jeszcze nie wyczerpującym tematu. Ale już nadającym się do syntezy. Jak znajdę chwilę czasu - spróbuję się nią zająć.
Pozdrawiam Wszystkich.
-
Co do losów współczesnych Villi
O właśnie, wg naszego gościa budowla nazywana umownie przez nas "pałacem" jest willą, na co wskazuje układ architektoniczny. najważniejsze, że jest w końcu właściciel, któremu zależy na zachowaniu tego zabytku w dobrym stanie. Tego mu szczerze życzę.
Masz rację ZenO, widać, że nowy właściciel podchodzi do renowacji i odbudowy profesjonalnie i nie szczędzi środków na oryginalne odtworzenie zabytku. Życzę mu powodzenia.
PS. Być może uda się ustalić los skradzionej bramy, może ocalała przed piecem hutniczym.
-
1. Skąd wiadomo, że chodziło o "gospodarstwo rybackie"?
Jest na pewno gdzieś w źródłach.
Można też przejrzeć raporty 68 i 69 strażnicy z tego okresu. Choć raczej o budynku, w którym się mieściła, nic się z nich nie dowiemy, na pewno dowiemy się wiele o samej działalności WOP, ale to już oddzielna historia...
-
Kolejne "kafelki" do układanki.
W czasie ostatniej rozmowy z lukasz_s doszliśmy do wniosku, że to właśnie park przylegający do willi Wegnera mógł być nazwany od nazwiska 1. właściciela Wegners Tanger. Odpowiada to przyjętemu przez Bosse w jego "Die Flur..." określeniu enklawy leśnej tu dookreślonej przez nazwisko właściciela.
Po tak długim okresie od założenia parku trudno odtworzyć jego pierwotny wygląd. Wiadomo, że cały park był ogrodzony, a wewnątrz znajdowały się m.in. altany takie jak poniżej (fotografie A. Kowalika). Niestety, żaden ślad po nich nie pozostał.
(http://img10.imageshack.us/img10/4382/villawegneraaltana3.jpg)
Ze wspomnień pierwszych powojennych lokatorów willi wynika, że między parkiem a samą willą znajdował się jeszcze jeden obiekt w kształcie pagody. Były tam pomieszczenia dla psów.
Jeszcze jedna ciekawostka. W pobliżu willi złożone są stare dachówki pochodzące z rozbiórki z jej dachu.
(http://img585.imageshack.us/img585/7794/villawegneradachwka.jpg)
Informacje o producencie można znaleźć tutaj:
http://dachziegelarchiv.de/kat_thumbs.php?kat_id=1903&kat_typ=50#grossbildview
-
Być może zespól parkowy to właśnie Wegners Tanger- enklawa rzadkich gatunków drzew wśród tych pospolicie występujących- tak jak wyżej pisze ZenO.
Z tego co zapamiętałem, pani Maria przychyla się jednak do zdania, że Dworek powstał nie wcześniej niż willa Wegnera- mógł być jej zapleczem, mieszkaniem służby itp.
Wszelka ewidencja techniczno- urzędowa znajdująca się w archiwach prowadzona była dopiero od lat 30-tych XXw., jak wiemy, willa powstała ok. dwóch dekad wcześniej.
Uzgodniliśmy, ze poszukiwania dokumentacji technicznej i fotograficznej należałoby wykonać wielotorowo. Poczynając od architekta Blessa (czy miał uprawniania czy nie- tu już istnieją poważne wątpliwości), poprzez poszczególnych właścicieli, na wojsku kończąc.
Zaskoczył mnie zupełnie pomysł dotarcia do świadków np. poprzez potencjalnego weterynarza opiekującego się inwentarzem- w końcu Wegner kochał psy i konie.
Pani Maria zwróciła uwagę na brak danych archiwalnych o takich osobach jak Bless i Wegner.
http://gedbas.genealogy.net/person/show/1059860385
Z powyższego wpisu wynika, że "Theodor" jest raczej pseudonimem. Imię architekta brzmi Nicolaus. Jest też e-mail osoby która zapisała dane.
Dane z Adressbucha Stettin 1900 i 1910:
(http://imageshack.us/a/img580/664/blessl.png)
(http://imageshack.us/a/img850/849/bless2n.png)
Być może analogiczne problemy z brakiem Wegnera w archiwach wynikają z tego że posługiwał się jednym imieniem z trzech. Pełne nazwisko brzmi Friedrich Rudolf Georg Wegner.
-
że Dworek powstał nie wcześniej niż willa Wegnera- mógł być jej zapleczem, mieszkaniem służby itp.
Tu chyba powstało nieporozumienie. Zaplecze mieszkalne dla służby, to budynek obok willi, zaznaczony na zdjęciu satelitarnym - nie dworek.
(http://trzebiez.pl/forum-police/alt/horst/fot-sat.jpg)
-
Dlatego napisałem "itp.". Pani Maria wspominała też o budynku na który żartobliwie mówi "Kavalierhaus", tylko nie wiem, do którego te określenie się odnosiło.
-
"Kavalierhaus",
Tu nie jestem pewien, ale to ciekawy wątek. Myślę, że odnosi się do "dworku". Sądzę, że budynek przy willi był jego zapleczem.
Ale jak sprawdzam, to ten "Kavalierhaus" może tu trochę namieszać.
https://www.google.pl/search?q=Kavalierhaus&hl=pl&tbo=d&rls=com.microsoft:pl&source=lnms&tbm=isch&sa=X&ei=sZcfUbaNCIiM4ASQkIGAAg&ved=0CAoQ_AUoAQ&biw=1280&bih=629
http://de.wikipedia.org/wiki/Kavaliershaus
-
Znalazłem coś takiego.
(http://www.nwzonline.de/rf/image_online/NWZ_CMS/NWZ/Altdaten/2011/12/24/AMMERLAND/RASTEDE_2/Bilder/schloss_c8_2766608.jpg)
Aus der Vogelperspektive: Im Rasteder Schloss und im Kavalierhaus (rechts zwischen den Bäumen) Źródło (http://www.nwzonline.de/ammerland/wirtschaft/dieses-geschenk-vergisst-man-niemals_a_1,0,549784848.html)
Tylko pytanie, czy "nasze" zaplecze dla służby (a może chodzi o dworek?), to typowy "Kavalierhaus", czy pasuje do "Kavalierhaus"?
Kavalierhaus w Mirow
http://www.mv-schloesser.de/?id=2500%2C1000385%2C%2C
-
No tak, teraz wiadomo dlaczego któryś z autorów wspomnień wspomina też o "Mütterheim". No bo jak był "Kavalierhaus" to i "Mütterheim" pasuje, jak ulał.
A tak bardziej poważnie? Pani Maria (pech, że mnie nie było) bardzo szybko wyciąga wnioski. Tym bardziej że cały ten rejon widziała po raz pierwszy (!) w dniu spotkania w MOK. I już, od ręki wie, że wszystkie obiekty, włącznie z willą, pochodzą z tego samego okresu
Nie wiem jakie widzi cechy wspólne willi i pozostałych budynków, poza tym, że wszystkie mają dach, okna, drzwi i ściany. A przecież tylko via oczywiste podobieństwa stylu, można - na pierwszy rzut oka - orzec tożsamość inspiracji, wskazujących wspólną epokę. Mocno mi nie pasuje ta hipoteza badawcza.
-
Validator, Twoje wątpliwości są niekiedy natchnieniem ;)
Co Wam to przypomina?
(http://trzebiez.pl/forum-police/alt/horst/a_ku_ku.jpg)
cdn.
-
Bardz dziękuję za spotkanie w Policach w sprawie Brzózek. Dziekuje również za Wasze wsparcie i pomoc.
-
Wiadomo, grotę. Ale to nie jest TA grota. Zdjęcie wykonano 20 marca 2011 roku. Gdzie? No to wie "ak". Grota na zdjęciu to najprawdopodobniej grobowiec. Czy to oznacza, że grota obok willi też pełni taką rolę? Zawsze podejrzewałem, że w tym miejscu jest grób córki - dziś wiemy - Silbernagla. Tylko sarenki nie ma. Zapewne ktoś ją "przysposobił".
-
Chciałabym dorzucić pare słów do tzw. Kavallierenhaus. Pojawia się ono [gł. w niemieckiej literaturze] na określenie budowli, skrzydła czy oficyny przy pałacu [początkowo królewskiego] w którym urzędował sąd lub administracja albo rezydowali w nich goście. Z czasem jego funkcja sie trochę zmieniła - był to dom dla gości i "obsługi' Użyłam tej nazwy na tzw. "dworek" przy "pałacu" w Brzózkach trochę na wyrost, ale lepiej chyba brzmi niż dom dla służby i stajnie... Tym bardziej, że część od strony aleji to jakby dwa odrębne mieszkania. Powiedziałam na spotkaniu, że pochodzi z tego samego okresu co willa mimo, że byłam tam po raz pierwszy. Moim zdaniem tak - bo materiały i formy architektoniczne są typowe dla tego okresu a poza tym jaką funkcje pełnił by w tym kształcie i w tym miejscu przedtem? Widziałam troche takich założeń i takie było moje pierwsze odczucie - ale nie mam monopolu na wiedzę, więc mogę się mylić - czekam na kontrargumenty.
Rozmawiałam ze znajomą nt. Tangeru - powiedziała mi, że w Wlkp używa się tego określenia regionalnie na określenie miejsca - enklawy w większym kompleksie np. uroczyska w lesie - to by pasowało do znanego nam określenia na park w Brzózkach.
Jeszcze jedno - a propos archiwaliów. Kolega ze Szczecina mówił mi, że w 1945 roku Rosjanie wywieźli akta dot. fabryk i zakładów [pewnie tych co wywieźli] do.. obecnego St. Petersburga - może mimo panującego wówczas bałaganu są tam jeszcze.
Dzięki za różne kontakty i materiały - podążę tymi ścieżkami.
-
marysia, Witamy w Policach!
Chciałabym dorzucić pare słów do tzw. Kavallierenhaus.
To już wiemy, że to nie chodzi o dalszy dworek, ale o budynek przy willi.
Validator, dobrze, że przypomniałeś ten tekst"Ich suche Informationen und Fotos über die Gauschule der NS-Volkswohlfahrt (NSV), die von 1941 an in Haff-Horst / Haffhorst bestanden hat. Die nationalsozialistische Wohlfahrtsorganisation hat das Anwesen von Eduard Silbernagel (siehe Adressbuch Ziegenort auf dieser Homepage) erworben. Dort muss es vorher ein "Mütterheim" gegeben haben. Wer kann das Gebäude genau lokalisieren? Existiert das Gebäude heute noch? Ich bin für jeden Hinweis dankbar. "
"Mütterheim" czyli "Lebensborn" (http://www.lebensspuren-deutschland.eu/?page_id=8) Tu po polsku http://pl.wikipedia.org/wiki/Lebensborn
Lebensborn funkcjonował m.in. w Hohehorst http://de.wikipedia.org/wiki/Herrenhaus_Hohehorst skąd pochodzi zdjęcie groty - Künstliche Grotte auf dem Parkgelände http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/9/90/Herrenhaus_Hohehorst_Grotte.jpg. Nie sądzicie, że sporo zbieżności.
Czy grota to grbowiec? Nie mam pojecia, może marysia ma większą wiedzę na ten temat.
Czy grota z Trzebieradza wyglądała jak ta ze zdjecia? Być może, pierwszy raz udało mi się znaleźć takie zdjęcie. Może istnieją gdzieś jescze podobne groty.
-
Niemiecka wikipedia (http://de.wikipedia.org/wiki/Lebensborn) podaje najbliższy nas Lebensborn tylko w Sczecinie. Zapomniano o Trzebieradzu?
Jest też ciekawostka, wiele domów na rzecz Lebensborn zostało wywłaszone Żydom (Silbernagel?), lub przekazane jako darowizny.
-
Ad "marysia", ale nie tylko.
Wszystko trzeba weryfikować, niczego nie odrzucać do czasu wyjaśnienia.
Rozpatrując hipotezę, że "Kavalierhaus" to przybliżona funkcja "dworka" (wszystko wg powyższych szkiców) - trzeba się z tym zgodzić. "Takie coś" musiało mieć strukturę pensjonatowo-hotelową i dlatego później powstała tu Gauschule. Historyczny "Dworek" to nie były dwa mieszkania. To był pensjonat z sypialniami, potem Gauschule, też w podobnej, pensjonatowej formie
Nie znam obecnych stosunków własnościowych, może są dwa mieszkania. Jakieś 15 lub 17 lat temu właściciel zrealizował rozległy remont.
Co do interpretacji Wegners Tanger - zgoda.
Nie podzielam natomiast poglądu odnośnie synchronii czasowej jeśli chodzi o budowle. Od razu odrzućmy willę (1902 r.), to są wariacje betonowe, szczecińskie fascynacje XX wieku. Nijak nie przystają do dworku i budynku koło willi. Te przystają do siebie, ale obiekt obok willi wygląda na starszy.
Skąd się wziął? I skąd się wziął dworek? Ano w tym wątku jest to dokładnie opisane, na wcześniejszych stronach. Na początku był dr Krüger. Bo to jego majątek został podzielony i rozsprzedany. Krüger musiał gdzieś mieszkać i budynek obok willi jest pewnie jego rezydencją. Była jeszcze leśniczówka i na tym koniec. Potem, w trakcie parcelacji (w roku 1886) część majątku (45 ha) kupił Stein, "dworku" jeszcze nie ma (vide Meßtischblatty). Można przypuszczać, że Stein wybudował nie tylko gospodarstwo, ale i pensjonat - dworek. Z jakichś powodów (śmierć Steina?) obiekt przeszedł w ręce Silbernagla, a od niego odkupiły go struktury III Rzeszy.
W żadnym wypadku nie da się obronić tezy jakoby wszystkie budynki powstały w tym samym czasie. Dla mnie orientacyjna chronologia jest taka.
1. II połowa XIX wieku (+/- po roku 1860) - budynek koło willi
2. Ostatnie dziesięciolecie, lub sam schyłek XIX wieku - "dworek" (nie mógł powstać przed parcelacją)
3. Rok 1902 - willa Wegnera
I ja się mogę mylić. Ale...
Ad "ak"
Oba wątki - grota i Lebensborn - niezmiernie ciekawe. Ale o tym już nie dziś.
-
Historyczny "Dworek" to nie były dwa mieszkania. To był pensjonat z sypialniami, potem Gauschule, też w podobnej, pensjonatowej formie
Tu jest chyba nieporozumienie. Musimy oddzielić nazywany umownie przez nas "dworek" (ten pomiędzy ośrodkiem wypoczynkowym a willą) od "dworku"-"Kavalierhaus", budynku dla gości-służby, przy willi. Na początku był dr Krüger. Bo to jego majątek został podzielony i rozsprzedany. Krüger musiał gdzieś mieszkać i budynek obok willi jest pewnie jego rezydencją.
Był Krüger (dr?) z Althagen, miał majatek, ale gdzie są źródła, że mieszkał w Horst i miał tam rezydencję? Można przypuszczać, że Stein wybudował nie tylko gospodarstwo, ale i pensjonat - dworek. Z jakichś powodów (śmierć Steina?) obiekt przeszedł w ręce Silbernagla,
Daleko idące przypuszczenia. Gdyby tak było, to syn Steina by o tym coś wiedział. Z tego co wiemy, to w korespondencji z ZenO nic o tym nie wspominał, a wrecz nie miał o tym wiedzy.
-
No tak, takie są skutki mnożenia bytów. Pani Maria tylko porównała "coś" do Kavalierhaus, a już zaczynamy przyjmować to za pewnik i autonomiczne istnienie. Domniemany "Kavalierhaus" (funkcja, nie nazwa) to w żadnym wypadku nie może być ów budynek przy willi. Bo oznaczałoby to, że jest młodszy od dzieła Wegnera. Przecież nikt nie buduje najpierw siedziby dla potencjalnych gości i administracji, a dopiero później dobudowuje do tego główną rezydencję. I to jeszcze w stylu "z księżyca". Nie wiem jak się komu ta willa kojarzy, ale do pozostałych budowli nie przystaje. Stylowo jest z innej bajki.
Możliwości są dwie. Najpierw był budynek obok willi, obok w połowie drogi do późniejszego Elsenruh, wybudowano - niech będzie - coś na kształt "Kavalierhaus". W formie pensjonatu. Kto wybudował i dokładnie kiedy? Tego jeszcze nie wiemy.
Odwrotna opcja: najpierw był ten pensjonat, potem budynek przy willi - raczej się nie sprawdza. Z powodów opisanych wyżej. Najpierw musi być siedziba główna, potem powstaje infrastruktura.
Ów pensjonat - dworek (ten w połowie drogi) mógł być wybudowany przez Krügera, tylko po co, skoro majątek miał zamiar (vel musiał) rozparcelować i sprzedać (1886). Wybudował to ktoś inny. Stein lub Wegner. Wiemy, że Wegner wybudował willę w 1902. Nie wiemy od kiedy był tych terenów właścicielem. Willa mogła być (i pewnie była) zwieńczeniem marzeń. Przejąwszy drugą część majątku Krügera, być może z "rezydencją" (a może ją sam postawił?), musiał mieć miejsce dla licznego personelu. Stąd pewnie ten dworek-pensjonat (w połowie drogi).
Czy tak było? Jeszcze nie wiem, ale na pewno (cokolwiek nie sądzą "autorytety") obie budowle są starsze od willi i nierówne wiekiem wobec siebie. Trzeba dalej badać.
Co do detali: relację o dokonaniach Steina zdaje jego wnuk, nie syn. A to różnica.
Tytuł dr. Krüger (pisownia niemiecka) podaje w jednym z postów ZenO. Zapewne wie, co pisze.
A jak już dotknąłem "Autorytetów" to sięgnijcie po "Głos Szczeciński" z piątku, 15 lutego, i tam poczytajcie o nazwach regionalnych - tekst pod patronatem prof. Białeckiego. W tym o Horst i innych, np. o końcówce - hagen. Podobno to od "hangen"... Pracę z fantastyki to ja pisałem na koniec studiów. Dawno temu.
-
Trochę nabroiłem wcześniej (wyżej) z podpisami. Jeszcze raz:
(http://img16.imageshack.us/img16/3957/trzebieradz2.jpg)
Teraz powinno być dobrze. Za Erichem Steinem ustalamy taką kolejność:
- po podziale dóbr należących do Krügera na kupionej części Stein buduje swoje gospodarstwo (na mapie nr 3),
- wg informacji z listu E. Steina do tego momentu były tylko, już nieistniejące leśnictwo (1) i Holzablage - skład drewna (2), który znika z powierzchni i obecnie nie ma po nim śladu,
- w 1902 r. dr. Wegner kupuje działkę na której buduje swoją willę. Na mapie z początku XX wieku nie ma żadnych obiektów w miejscu, gdzie teraz znajdują się willa i zabudowania jej towarzyszące - (6),
- dalej, na podstawie listu - w tym samym czasie, a więc po 1902 r. zbudowano pensjonat ELSENRUH - (4),
- z listu E. Steina wiemy, że pomiędzy Elsenruh, a jego gospodarstwem był dom należący do rodziny rybaka Zimmermanna (5). Nie mamy informacji, kto i kiedy zbudował ten dom,
- nadal nie wiemy, kto i kiedy zbudował dworek (7). Wiemy, że był tam obiekt NSV, ale jakie było jego przeznaczenie tego nadal dokładnie nie wiemy.
-
ZenO, gdybyś jescze umiejscowił w tym opisie Silbernagla, choć nie znamy dokładnych źródeł tych informacji.
"coś" do Kavalierhaus, a już zaczynamy przyjmować to za pewnik i autonomiczne istnienie. Domniemany "Kavalierhaus" (funkcja, nie nazwa) to w żadnym wypadku nie może być ów budynek przy willi.
Nie chodziło o pewnik, tylko o ustalenie do którego budynku przypisać ewentualny "Kavalierhaus", bo niefortunnie pomieszały się nazwy "dworek". Użyłam tej nazwy na tzw. "dworek" przy "pałacu" w Brzózkach trochę na wyrost, ale lepiej chyba brzmi niż dom dla służby i stajnie... Tym bardziej, że część od strony aleji to jakby dwa odrębne mieszkania.
Na spotkaniu padła tylko sugestia, że budynek przy willi, to coś w stylu "Kavalierhaus".
Do tej pory nie znaliśmy tego pojęcia. Czy ten budynek, to typowy "Kavalierhaus".
Nie mam pojęcia, dla mnie to budynek socjalny, może po części gościnny.
Co do nazwy "Kavalierhaus". Pierwotna nazwa wywodzi się od funkcji, jednak później, to już tylko nazwa.
Tytuł dr. nie znalazłem, zapewne to pomyłka, jak i moja, syn-wnuk.
-
Ale! Wróćmy do początków. Trochę Berghausa i Bruggemanna:
(http://imageshack.us/a/img802/9772/berhaus.jpg)
(http://imageshack.us/a/img72/7167/image001250001.jpg)
(http://imageshack.us/a/img191/7030/image001260001.jpg)
(http://imageshack.us/a/img266/9650/landbuchdesherzogthumsp.jpg)
-
Niemiecka wikipedia (http://de.wikipedia.org/wiki/Lebensborn) podaje najbliższy nas Lebensborn tylko w Sczecinie. Zapomniano o Trzebieradzu?
Jest też ciekawostka, wiele domów na rzecz Lebensborn zostało wywłaszone Żydom (Silbernagel?), lub przekazane jako darowizny.
Nie kojarzyłbym tutejszego Mütterheim z Lebensbornem, to nie zawsze jest tożsame. Ilość domów tej ostatniej organizacji jest ścisła, na Pomorzu funkcjonowały tylko dwa: w Szczecinie i Połczynie Zdroju. NSV prowadził domy (samotnych) matek w wielu miejscach i być może był to jeden z nich, przekształcony później jak wynika z przedstawionej tu chronologii w szkołę tejże organizacji.
-
jakub_m , też to sprawdziłem, ak napisał/a:
Niemiecka wikipedia podaje najbliższy nas Lebensborn tylko w Sczecinie. Zapomniano o Trzebieradzu?
Masz rację, w wykazie http://de.wikipedia.org/wiki/Lebensborn nie widnieje Horst/Haffhorst.
Dla mnie ciekawostką jest grota z HOHEHORST, wykonana z takiego samego materiału jak w Haffhorst/Trzebieradzu. Czy jest to grobowiec? Nie mam pojęcia.
(http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/90/Herrenhaus_Hohehorst_Grotte.jpg/639px-Herrenhaus_Hohehorst_Grotte.jpg)
(http://mw2.google.com/mw-panoramio/photos/medium/56354651.jpg)
-
Gartenarchitekt Wilhelm Benque
http://de.wikipedia.org/wiki/Wilhelm_Benque?uselang=de
hat dieses Projekt etwa 1891 in Hohehorst gebaut
In dieser Grotte ist eine Pumpstation
Das Material der Grotte ist Tuffstein.
Diese Information habe ich von einem Historiker in Hohehorst.
-
To nie jest Tuffstein. To jest sztuczna konstrukcja: plecionka z trzcin i nakapany na nie płynny beton w fazie zastygania. Więcej o grocie za trochę, bo właśnie znalazłem się w domu.
-
Ziegenort, in Trzebieradzu/Haffhorst ist das Material
(http://trzebiez.pl/forum-police/alt/horst/material.jpg)
Przegladam Internet i widzę jednak, że zbieżność Hohehorst, Haffhorst i grot jest przypadkowa. Podobne groty były modne w tamtym okresie i stawiano ich wiele w parkach i ogrodach. Pani Maria na spotkaniu użyła jakiegoś określenia materiału z którego grota była zbudowana, może podpowie.
-
lukasz_s proponuje by się cofnąć do źródeł.
A tam znajdujemy ciekawostkę, której nie potrafię wyjaśnić:
(http://img685.imageshack.us/img685/8531/horstteerofen.jpg)
Dowiadujemy się od Brüggemanna, że smolarnia Horst podlega Trzebieży/Ziegenort, ale ciekawsze jest to, że nazwa smolarni brzmi "Teerofen auf der Horst". Czyżby jeszcze inne znaczenie słowa Horst?
Może Ziegenort pomoże i zapyta fachowca od nazewnictwa jak należy rozumieć to określenie?
-
Jeśli za szwedzką mapą przyjmiemy "Lange Horst" jako określenie całego klifowego wybrzeża, między późniejszymi Brzózkami (w czasach szwedzkich ich nie było) a Trzebieżą, to określenie "auf Horst" wygląda na poprawne. Mowa o "Smolarni na klifie". Innej, tak usytuowanej, w okolicy nie było, nazwa wystarczająco identyfikuje obiekt.
-
No to chyba jesteśmy blisko porozumienia w kolejnej kwestii:
Horst jako klif.
Tytułem uzupełnienia za encyklopedią onetu: "Zrąb tektoniczny, zrąb, horst, rodzaj uwarunkowanej geologicznie formy powierzchni Ziemi. Jest to obszar wypiętrzony ponad tereny sąsiednie, zwykle o wydłużonym kształcie..."
-
Bravo dla ZenO-
wreszcie sensowne wyjaśnienie owego " Horst " - przyrostka czy tez przedrostka ; używanego po wielokroć ; zarówno przez użytkowników forum ; jak i też w przywoływanych tekstach żródłowych...
Z tego co zdołałem podejrzeć u Berghausa ; już ileś tam latek wstecz - owa smolarnia funkcjonowała bodajże już w XVII w , na odcinku pomiędzy Trzebieżą - a Trzebieradzem;
( umiejscowienie jej na klifie - byłoby najrozsądniejszą decyzją ); i potem wszelkie odnośniki - ( typu Haff Horst np ) są niejako spokojnie wytłumaczalne. Tak jak w naszej kulturze istnieje szereg powiązań / przysiółki, osady, ...itp nawiązujących do istotnego-pierwotnego korzenia ); tak samo mamy i tu...
Proponuję też byśmy poszukując prawdy ; konfrontowali stan na gruncie , z danymi, z mapami, z przekazami ustnymi..itp / stara to zasada ; acz mam wrażenie że w pewnych fragmentach rozważań ; pewne osoby oddaliły się od niej.
Np= Błąka się ciągle określenie : Haff Horst - i próby jego umiejscowienie.. Fakt .
Ale czy ów Haff Horst musiał być portem ?? wystarczył że byłby przystanią dla łodzi turystycznych czy rybackich. A takie miejsce jest - i widoczne ; i wręcz krzyczy do Nas - trzeba połazić po brzegu zalewu. Znajduje się około 300 m na wschód od Pałacu ; w kierunku Trzebieży. Obejrzeć polecam, wraz z przyległościami + porównać ze zdjęciami lotniczymi tego terenu z okresu II wojny światowej .Reszta sama wychodzi.A uwierzcie mi - w dniach gdy na Zalewie jest tzw cofka w kierunku morza/ odpływ- szczególnie wiosną - wyłażą jeszcze ciekawsze znaleziska.
Budynek potencjalnej Gaushule- jeśliby to miał być budynek tzw Dworku ( ze użyję nomenklatury z czasów gdy istniał jeszcze OWK Syrena) ; to znów podglądając zdjęcia lotnicze oraz łażąc po gruncie + słuchając osób które były tutaj już w latach post 1946...okazuje się że wokół tego budynku było ponad podwójnie większa działka, oraz kilka dużych budynków towarzyszących...
Co do rozdziału czasu powstawania założenia tzw willi / Pałacyku....cóż trudno mi się zgodzić by była aż taka różnica czasowa, sięgająca wręcz kilkudziesięciu lat.
Willa powstała jako obiekt stricte neoklasycystyczny ( Niemcy kochali takie formy w tamtym okresie- wystarczy spojrzeć na szczecińskie Pogodno- tam style są tak zawile pomieszane ; ze odnoszenie się wg tychże do daty powstania budynku byłoby spacerem na linie. A co ze stylami?? od Alp po Tyrol , zahaczając o płd europę....)
Ok wracam do Trzebieradza- willa była budynkiem stricte wypoczynkowym , dla niewielkiej ilości gości / na I pietrze były tylko dwa dużę apartamenty , z wystawą płd i płn., pozostałe pomieszczenia były pomocnice typu szatnia ,garderoba itp.na parterze były pomieszczenia o charakterze wypoczynkowym , zabawowym, itp.było tam 7 sal w amfiladzie z rozsuwanymi podwójnymi drzwiami plus pokój obsługi, plus magazyn zastawy stołowej, pomieszczenie z windą podającą posiłki z kuchni umieszczonej w piwnicy pałacu.Obiekt był uruchamiany głównie w okresie letnim, czasami poza sezonem ( o czym świadczy fakt posiadania przez nią ogrzewania parowego...chociażby/ przekaz ustny byłych przedwojennych pracowników obsługi/.
Postawiono również hale ujeżdżeniową ( dla 2-4 koni )- były budynek stołówki za czasów OWK Syrena, aktualnie nieszczęsny pomysł basenu krytego .
Budynek obok był li tylko budynkiem techniczno gospodarczym , z funkcją mieszkalną dla obsługi - dozoru obiektu.
W przyziemnej części tzn tzw kuchni ( za czasów OWK Syrena) były boksy stajenne - na dowód czego polecam obejrzeć słupy podporowe stalowe z istniejącymi jeszcze pionowymi szczelinami wpustowymi pozwalającymi na montaż ścianek działowych boksów/ standard istniejący do dzisiaj......ponadto z części strychowej - nad ową stajnią jest zachowany zsyp na siano i słomę..czyli kolejna podpowiedż. Kolejna - to istniejące ślady drzwiczek , pod elewacją - drzwi -luku którym ładowano siano i słomę na strych...U góry poza tym było jedno mieszkanie niewielkie i skromnie urządzone, ogrzewane piecami kaflowymi, za małą piwniczką pod schodami. Pozostała część to były pomieszczenia strychowe, magazynowe.W
przyziemiu były poza stajnią - magazynki, oraz garaż -wozownia -trzy stanowiskowa, również ogrzewana piecem , z posadzką ceglaną, jak większość pomieszczeń w tym budynku.Owszem - zarówno rzut jak i bryła budynku jest stylizowana , plus piękna glazurowana dachówka ( występująca na naszym terenie w bardziej wypasionych przedwojennych obiektach -plus odporność na mech i li,ście- a obiekt stoi w lesie, oraz jest maksymalnie narażony na wilgotne powietrze..
Wszystkie te informacje można wyczytać na tzw gruncie , i stad wyciągać wnioski , porównując je informacjami uzyskanym ( a właściwie strzępkami, bo część jest dziwnie zawirowana).
Nijak byłoby stawiać najpierw stajnię, potem halę ujeżdżeniową, a potem willę......taki zespół powstaje jako całość...
Acha - wypada dodać że musiałem zlikwidować poprzednie konto( komputer odmówił
współpracy i moje wiedza w tym temacie też poległa/ poprzedni mój nick = staryczlek.
pozdrawiam /
-
A uwierzcie mi - w dniach gdy na Zalewie jest tzw cofka w kierunku morza/ odpływ- szczególnie wiosną - wyłażą jeszcze ciekawsze znaleziska.
A co na przykład,jeśli można wiedzieć?
-
Mała poprawka do ogólnie interesującego wywodu "staregoczleka". Haff to jednak Zalew, nie port. Port to Hafen.
A co ciekawego odsłaniał odpływ? Niekiedy ogromne łuski pocisków. Skąd wystrzelonych? Nie wiem.
-
Proponuję też byśmy poszukując prawdy ; konfrontowali stan na gruncie , z danymi, z mapami, z przekazami ustnymi..
Dane wskazują nazwę Haffhorst powstałą około 1930 roku. Z tego co wiem, to Niemcy w przekazach ustnych mówią o Horst. Ta pierwotna nazwa chyba bardziej się utrwaliła.
Budynek obok był li tylko budynkiem techniczno gospodarczym , z funkcją mieszkalną dla obsługi - dozoru obiektu.
W przyziemnej części .... były boksy stajenne - na dowód czego polecam obejrzeć słupy podporowe stalowe z istniejącymi jeszcze pionowymi szczelinami wpustowymi pozwalającymi na montaż ścianek działowych boksów/ standard istniejący do dzisiaj......ponadto z części strychowej - nad ową stajnią jest zachowany zsyp na siano i słomę..czyli kolejna podpowiedż. Kolejna - to istniejące ślady drzwiczek , pod elewacją - drzwi -luku którym ładowano siano i słomę na strych...
Na to nie zwróciłem uwagi, choć wcześniej zastanawiałem się gdzie była stajnia.
Czyli hipoteza "Kavalierhaus" odpada?
wyłażą jeszcze ciekawsze znaleziska.
Czyli stare umocnienia brzegowe.
(http://trzebiez.pl/forum-police/alt/horst/dal2.jpg)
(http://trzebiez.pl/forum-police/alt/horst/dal.jpg)(http://trzebiez.pl/forum-police/alt/horst/dal1.jpg)
-
Ale! Wróćmy do początków. Trochę Berghausa i Bruggemanna:
Zaznaczony fragment. http://imageshack.us/a/img191/7030/image001260001.jpg
Miejscowość Brzózki zostały sprzedane przez swojego założyciela radcę wojennego Matthiasa, zgodnie z kontraktem podpisanym dnia 15 lipca 1786 roku Gottfiedowi Krüger i Christianowi Zawtrof, a później po tym jak ten drugi został wykluczony ze społeczności, pozostały w posiadaniu tylko tego pierwszego. Po jego śmierci majątek przeszedł na jego syna, obecnego właściciela, Friedricha Ferdinanda Krüger. Na skutek negocjacji w latach 1858 i 1859, przeniesiono na niego zarządzanie nad policją w Brzózkach, patronowanie nad parafią i szkołą, z wyjątkiem prawa odwołania kaznodziei z Trzebieży. Do tej pory wszystkie te nadzory prawne spoczywały w rękach urzędu w Jasienicy.
-
Ciekawe, co spowodowało późniejszą parcelację majątku. Szczególnie w sytuacji kiedy ok. roku 1860 przybrał on postać bliską wczesnośredniowiecznemu patrimonium, z szerokimi uprawnieniami właściciela dóbr.
-
Skutek XIXw. reform, które umożliwiła konstytucja z 1850r.? (i dekrety wcześniejsze).
http://pl.wikibooks.org/wiki/Historia_administracji/Prusy_w_XIX_w.
-
Jak wyżej podaje "ak":
Na skutek negocjacji w latach 1858 i 1859, przeniesiono na niego zarządzanie nad policją w Brzózkach, patronowanie nad parafią i szkołą, z wyjątkiem prawa odwołania kaznodziei z Trzebieży. Do tej pory wszystkie te nadzory prawne spoczywały w rękach urzędu w Jasienicy.
Dzieje się tak w 9 lat po konstytucji z 1850 r. Zresztą nie likwiduje ona "dóbr rycerskich". Rittergut pozostają i to długo, bo formalnie do 1929, zwyczajowo do 1945. Wprawdzie po roku 1850 posiadacze dóbr tracą większą część feudalnych uprawnień, niemniej w pewnych zakresach wciąż je posiadają. I o nie właśnie starał się - najwyraźniej nuworysz - Krüger. Dlatego wątpię, aby do parcelacji dóbr przyczyniły się zmiany ustrojowe. Wnosiły one zmiany prawne, ale nie nacjonalizowały majątków. Te ostatnie istnieją w najlepsze do końca II wojny.
Więcej:
https://pl.wikipedia.org/wiki/Dobra_rycerskie
http://de.wikipedia.org/wiki/Gutsbezirk
https://de.wikipedia.org/wiki/Rittergut
-
Ciekawa korespondencja:
(http://img832.imageshack.us/img832/5488/rdip.jpg)
-
Czy to miejsce jest przeklęte?
http://otodom.pl/lokal-uzytkowy-trzebiez-3795m2-3500000-pln-id20342763.html
-
Tak głosi legenda, choć miesza fakty, przypisując przekleństwo "żydowskiemu lekarzowi, któremu zmarła córka". Dziś wiemy, że lekarzem był Wegner - Niemiec, ojcem córki późniejszy właściciel - Silbernagel, też Niemiec, niesłusznie uznawany za Żyda, ale jedno pozostało. Treść przekleństwa: "Nikt tu nigdy niczego trwałego nie zbuduje". I jak na razie to się sprawdza.
-
Witam po dłuższej nieobecności. Pałac w Trzebieradzu ma własciciela , który nie zamierza sie z nim rozstawać. Ogłoszenie jest stare, wystarczy zadzwonić do pośrednika nieruchomości aby to potwierdzić. Swoją drogą mógłby zadbać od aktualizację swojej strony z ofertami.
Pozdrawiam wszystkich forumowiczów !
-
Ogłoszenie pochodzi z 2012 roku i przez pomyłkę zostało umieszczone w internecie jako aktualne, choć jest od dawna nieaktualne. Bardzo przepraszam za to nieporozumienie. Marcin Wiśniewski Ryzo Nieruchomości
-
Kolega Petry na swojej stronie http://www.ziegenort-pommern.de/index.htm (http://www.ziegenort-pommern.de/index.htm) zamieścił zdjęcie ( nie wiem kiedy, bo dawno tam nie zaglądałem), które doskonale uzupełnia temat willi w Trzebieradzu:
http://www.imgbox.de/users/petrdetok/DrMenzel/Opel_vor_dem_Pfarramt.jpg (http://www.imgbox.de/users/petrdetok/DrMenzel/Opel_vor_dem_Pfarramt.jpg)
Z takim, dosyć sensacyjnym podpisem:
"Auf dem Foto sehen wirDr. Wegner (http://www.imgbox.de/users/petrdetok/DrMenzel/Opel_vor_dem_Pfarramt.jpg)in seinem Opel. Er war der Besitzer eines Herschaftlichen Hauses in Haffhorst".
Znam źródło pochodzenia zdjęcia ( ak - oczywiście też). Ciekawe jak doszło do rozpoznania osób ze zdjęcia?
-
Gratulacje ZenO! Nie mam czasu na szerszy komentarz, ale to świetna informacja. Dzięki i pozdrowienia!
-
Prawdopodobnie Opel 4 Laubfrosch, produkowany między 1924 a 1931 rokiem. Panie też wystylizowane na lata 20. I z tego okresu zapewne pochodzi zdjęcie. Rzeczywiście, ciekawe kto rozpoznał Wegnera. Nie za młody?
-
I z tego okresu zapewne pochodzi zdjęcie.
1928 rok
-
Pełen szacunek dla uczestników tej dyskusji.Trafiłem tu przypadkiem ale tak mi zaimponowaliście, że postanowiłem dodać swoje trzy grosze. Na kolonii w Brzózkach byłem 2 razy a było to na pocz. lat 60 ub. wieku. Dokładniej 60-63. Piszę w Brzózkach bo adres do korespondencji był : Ósrodek kolonijno-wczasowy Prezydium Stołecznej Rady Narodowej "Syrenka" (lub Syrena) W Brzózkach pta Nowe Warpno woj. szczecińskie. Cały teren był ogrodzony. W "pałacyku" mieszkały dziewczęta a w "dworku" chłopcy. Za ogrodzeniem od strony zachodniej były resztki jakiegoś sporego gospodarstwa. Pamiętam fundamenty i ogromne betonowe koryta w resztkach stajni czy obór. Gdy byłem po raz drugi teren wokół "dworku" znacznie powiększono, tak, że te resztki znalazły się "po naszej" stronie ogrodzenia. Dworek sprawiał wrażenie budowli znacznie nowszej od pałacyku. Były tu sypialnie i na strychu duże pomieszczenie do którego można było wejść przez dziurę obok zamkniętych na ogromną kłódkę drzwi. Przy dworku, prawie nad brzegiem Zalewu stały murowane, nie używane przez nas, strasznie śmierdzące wapnem chlorowanym ubikacje. Z prawej strony (wsch) do budynku przylegał (lub był jego częścią) oszklony pawilonik gdzie można było wypożyczyć książki. Dworek z pałacykiem łączyła dość szeroka ścieżka przez park. Przemierzaliśmy ją często bo przy pałacyku była stołówka ale tez wspaniała plaża. Wyjścia poza teren odbywały się przez bramę główną więc też trzeba było przejść koło pałacyku. W parku wówczas nie było żadnych altanek ni domków campingowych. W pałacyku mieściły się sypialnie dziewcząt, pokoje wychowawców i gabinet lekarski oraz na strychu świetlica. Było to w tak dobrym stanie, że starsi chłopcy (ja miałem wówczas 7-10 lat) odwiedzali dziewczęta wchodząc po rynnach i piorunochronach. Między pałacykiem a ogrodzeniem od strony wschodniej była niewielka kaplica wyglądająca na grobową. Była zamknięta na kłódkę i dokładnie zrujnowana (cała wewnętrzna elewacja potłuczona leżała na ziemi). Tuż za ogrodzeniem ale przy pd.wsch.winklu były resztki "groty" o których opowiadano niesamowite historie (że zrobiona z ludzkich kości itp.) Przy winklu pn.wsch, tuż nad plażą rosło ogromne drzewo (chyba topola). W kilku próbowaliśmy objąć nieprzyrośniętą do siatki część pnia i nie daliśmy rady. Za siatką od strony wschodniej był teren podmokły. Obozujący koło leśniczówki harcerze budowali tu pomosty z żerdzi aby móc się dostać na plażę. Leśniczówka była już opuszczona, częściowo zrujnowana ale jeszcze stała. Pamiętam duży napis "Nadleśnictwo Trzebierz Szcz." oraz coś co mnie jako mieszczucha bardzo zainteresowało. Otóż za piecem kuchennym była wędzarnia. Odrębne pomieszczenie do którego wchodziło się przez zwykłe drzwi. Tu z okopconych ścian, na różnych wysokościach sterczały haki. Gajowy Marucha mógł na kuchni gotować obiadek a za ścianą wędziły się różne dobre rzeczy. Plaża była super. Idąc w kierunku wschodnim kończyła się w miejscu nazywanym przez nas "starym portem". Tu wystawały z wody resztki starych , drewnianych konstrukcji (te fotki powyżej) a jak się trochę pogrzebało w resztkach wyrzuconych przez wodę można było znaleźć całkiem spore kawałki bursztynu
-
Między pałacykiem a ogrodzeniem od strony wschodniej była niewielka kaplica wyglądająca na grobową. Była zamknięta na kłódkę i dokładnie zrujnowana (cała wewnętrzna elewacja potłuczona leżała na ziemi).
To dla mnie nowa informacja która nie była mi znana.
-
(http://imageshack.com/a/img661/3994/RJaWZ4.jpg)
(http://imageshack.com/a/img538/1346/hUUq2R.jpg)
I Messenthiner Waldverein doceniło atrakcyjność tego miejsca.
ebay
-
"Mewa" natomiast to dawne Elsenruh przed okresem istnienia ośrodka ZCh Police. Za czasów ZCh Police funkcjonowała w odniesieniu do tego miejsca nazwa "Rusałka" - czyli ośrodek wypoczynkowy położony w Popielewie.
Co stanowiło ośrodek "Mewa"? Kto nim władał?
Post Merge: Czerwca 22, 2015, 22:12:24
I Messenthiner Waldverein doceniło atrakcyjność tego miejsca.
Droga nad stromym brzegiem zalewu. Gdzieś czytałem, że Piotr Zaremba https://pl.wikipedia.org/wiki/Piotr_Zaremba_(architekt) (https://pl.wikipedia.org/wiki/Piotr_Zaremba_(architekt)) planował tu trasę widokową.
(https://scontent-fra3-1.xx.fbcdn.net/hphotos-xat1/t31.0-8/10496156_548656001929627_2181145724193309091_o.jpg)
-
Od 1957 r. Fabryka Opakowań Blaszanych MEWA z Bielska-Białej w dawnym Elsenruh miała ośrodek wypoczynkowy "Mewa". Całość przekazano w późniejszych latach ZCh Police.
O ewentualnej kaplicy nic nie słyszałem.
-
Nasz kolega (Mirek) na pewno nie zmyśla. To się kupy trzyma. O zmarłej córce Eduarda Silbernagla - słyszeliśmy.
>Jak podał Klaus Dieter Gernert - sam Silbernagel miał wyjaśniać swoim sasiadom (z Elsenruh), że odechciało mu się wszystkiego po śmierci córki, która zmarła po długiej chorobie. [Von Silbernagel erzählen deutsche Nachbarn, die einst in Horst am Haff gewohnt haben, er habe in eine junge Tochter verloren; an ihrer langen Krankheit und ihrem Tod habe er wenig Anteil genommen...]<
Gdzieś musiała być pochowana. No właśnie, gdzie? Na prywatny użytek stawiałem sobie hipotezę, że może nad jej grobem wzniesiono sławną grotę. Ale z opisu Mirka wynika, że były dwa obiekty. Coś na kształt kaplicy grobowej i grota. I pewnie tak właśnie było. Kaplicę - grobowiec zlikwidowano, gdzieś w II połowie lub pod koniec lat 60. XX w., prochów na pewno nie ekshumowano, można podejrzewać, że samą piwnicę grobową do dziś skrywa ziemia. Przy dobrej woli obecnego właściciela, w kilka osób dałoby się to bez trudu ustalić. Nawet bez georadaru, wystarczy dobre oko i szpikulce do nakłuwania ziemi. Zresztą w miejscu po domniemanej kaplicy powinien być inny odcień trawy.
-
(ja miałem wówczas 7-10 lat)... była niewielka kaplica wyglądająca na grobową
I pewnie tak właśnie było. Kaplicę - grobowiec zlikwidowano
Ja tej pewności nie mam. Po czym, 7-10 letni chłopiec stwierdził, że obiekt to kaplica-grobowiec?
W Trzebieży starą remizę też "ochrzczono" kaplicą.
Dla przypomnienia (nie tylko zbieżność nazw przypadkowa?)
Herrenhaus Hohehorst https://de.wikipedia.org/wiki/Herrenhaus_Hohehorst (https://de.wikipedia.org/wiki/Herrenhaus_Hohehorst)
Resztki groty w Trzebieradzu
(http://trzebiez.pl/kapliczka/kapliczka11.JPG)
Grota w Hohehorst
(http://static.panoramio.com/photos/large/56354651.jpg)
(https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/90/Herrenhaus_Hohehorst_Grotte.jpg/800px-Herrenhaus_Hohehorst_Grotte.jpg)
-
Wątpliwości są zasadne, ale... Trudno mi uwierzyć, by relacjonujący (Mirek) nie widział dwóch obiektów. Być może, obecnie, nadaje im inne znaczenie niż miały, niemniej za pewnik można uznać, że była (i jest) grota oraz, że był jakiś inny obiekt, dziś wspominającemu kojarzący się z kaplicą grobową. Tak, czy inaczej trzeba by ten teren przebadać.
-
Grota była zapewne elementem parku/ogrodu dendrologicznego, rodzajem samotni (?), całość czymś na kształt nieborowskiej Arkadii (choć tam romantyzm, u nas neoklasycyzm (?)). A może to tylko ładnie obudowana studnia- fontanna?
-
Witam ponownie. Nie wiem czy była to kaplica grobowa. Niewątpliwie był to nieduży murowany budyneczek z dwuspadowym dachem i krzyżem na zwieńczeniu. Od strony pałacyku była solidna, metalowa,dwuskrzydłowa furta zamknięta na potężną kłódę. Z wyglądu przypominała duży grobowiec rodzinny jakich wiele można spotkać na starych cmentarzach. Wewnątrz widać było gołe, obtłuczone ściany a na podłodze leżała gruba warstwa potłuczonych, białych lub szarych kafelków.
-
Nie wiem, może już to wcześniej kiedyś pisałam: mieszkałam nieopodal od urodzenia. Kiedyś przyjechał pan, który mieszkał w Elsenruh przed wojną. W sumie przyjechał po swoje skarby rodowe zakopane pomiędzy budynkami, ale tam teraz stoi nowy budynek na płytkich fundamentach( to trn do którego przylega taras w Ośrodku Brzózki. Pan ten opowiadał też tą historię o córce lekarza, że dziewczynka zmarła i te miejsce obok to była dla niej kapliczka. Lub jej kapliczka. Sam ojciec dziecka popełnił samobójstwo jako lekarz, w rozpaczy, że nie uratował jedynej córki.
-
Pani Aniu!
Pierwsza Pani informacja jest na pewno prawdziwa, przytoczona relacja Niemca potwierdza wypowiedź przedmówcy, z której z kolei wynika, że dość długo po wojnie istniała kapliczka, zapewne grobowa. Choć z informacji "Mirka" wynikałaby raczej jakaś forma... kostnicy (liczne kafle), ale to niemożliwe. To musiała być kapliczka nad grobem córki. Czyjej? No właśnie...
Druga Pani informacja też jest prawdziwa, jednak tylko jeśli chodzi o to, co opowiadał Niemiec goszczący w Brzózkach. Bo opowiadał legendę lub nawet świadomie mijał się z prawdą. W niniejszym wątku dawno już sobie to wyjaśniliśmy w oparciu o dokumenty. Nastąpiło pomieszanie osób i zdarzeń. Lekarz był, owszem, to sławny dr Wegner, fundator obiektu (willa), zmarł w r. 1917, majątek odziedziczyła żona. Od niej (ewentualnie od spadkobierców, w momencie jej śmierci, w 1936 r., ale raczej od niej, bo pod koniec życia zamieszkała w Trzebieży) odkupił posiadłość inżynier Eduard Silbernagel, nawet von Silbernagel, niemiecki przedsiębiorca (m.in. handel nieruchomościami), który nosił żydowskie nazwisko, ale ani lekarzem, ani Żydem nie był. Uwaga ważna, bo w jednym z wątków legendy pojawia się informacja o "żydowskim lekarzu".
I to właśnie Silbernagel miał córkę, która zmarła, którą opłakiwał, i której wystawił kilka form upamiętnienia. Wspomnianą kapliczkę, prawdopodobnie grotę dumania i ponoć rzeźbę sarenki.
"I to on, prawdopodobnie na progu 1941 roku, odsprzedaje wszystko Narodowosocjalistycznej Ludowej Opiece Społecznej. Wtedy powstaje tu (przeniesiona z Koserow lub nowo powołana) Gauschule. [Szkoła kształcąca nazistowskich politruków].
Jak podał Klaus Dieter Gernert - sam Silbernagel miał wyjaśniać swoim sasiadom (z Elsenruh), że odechciało mu sie wszystkiego po śmierci córki, która zmarła po długiej chorobie. [Von Silbernagel erzählen deutsche Nachbarn, die einst in Horst am Haff gewohnt haben, er habe in eine junge Tochter verloren; an ihrer langen Krankheit und ihrem Tod habe er wenig Anteil genommen...]"
Potem to miejsce (kilka budynków, w tym pensjonat obok, w swoim czasie Mutterheim) zajmują naziści. W Mutterheim urządzają Gauschule, a willa jest najprawdopodobniej siedzibą mieszkającej/przyjeżdżającej tu kadry i dostojników. Lub tylko dostojników.
"Z tych wszystkich wydarzeń niemieccy właściciele Elsenruh, przyjeżdżający do OSW "Brzózki" kilkakrotnie w połowie lat 90. XX wieku i raz w wieku XXI (Boże Narodzenie 2007) ułożyli rzewną historyjkę, najwyraźniej na użytek Polaków. O istnieniu Gauschule nawet się nie zająknęli. Mimo, że jej słuchacze z całą pewnością do nich przychodzili na piwo. O nazistowskich dygnitarzach mieszkających w trakcie wizytacji w wilii też ani wzmianki nie było. Kto wie, może naprawdę bywał tu Hermann Göring?"
Proszę zobaczyć stronę 5 i 6 tego wątku, a zwłaszcza post z 29 grudnia 2012 roku. Powtarzam to wszystko dlatego, że upowszechniając niemieckie bajeczki stajemy się tubą postnazistowskiej propagandy "starych Niemców", którym fascynacje Adofem bynajmniej nie wywietrzały z łepetyny. Nawiasem mówiąc żaden z przybyszów nie mógł być świadomym świadkiem zdarzeń z lat 20. XX wieku. Musiałby urodzić się ok. roku 1910 i pod koniec ub. stulecia mieć jakieś 90 lat. Takich gości nie było, zatem Niemiec powtarzał historie zasłyszane, skrzętnie omijając okres II wojny światowej.
Tymczasem wszystko zostało już zbadane, rozważone i udokumentowane tak, jak się rzeczy miały, w czym główna zasługa korespondentów - miłośników historii na tym forum.
-
Wcześniej nie zwróciłem na to uwagi: Wegner umarł w 1917 r. (ur. 1843), nie mógł więc pozować do zdjęcia z oplem w 1928 r. Chyba, że to nie Georg, a jego syn (?), też lekarz (?).
-
Zgadza się, nie mógł. A posiadłość w Trzebieradzu sprzedano prawdopodobnie w okresie wielkiego kryzysu, po I wojnie światowej. I może po tej transakcji jego syn kupił sobie opla :)
-
Mała poprawka do ogólnie interesującego wywodu "staregoczleka". Haff to jednak Zalew, nie port. Port to Hafen.
A co ciekawego odsłaniał odpływ? Niekiedy ogromne łuski pocisków. Skąd wystrzelonych? Nie wiem.
Z działek przeciwlotniczych umieszczonych nad brzegiem zalewu.
Post Merge: Października 12, 2015, 22:54:01
nie mógł więc pozować do zdjęcia z oplem w 1928 r.
Proszę się nie sugerować zdjęciem, bo tu jest błąd. Zdjęcie umieszczone w katalogu "DrMenzel" i nosi nazwę "Opel_vor_dem_Pfarramt.jpg" - opel przed pastorówką (w Trzebieży) i to się zgadza. Natomiast w opisie występuje "Dr. Wegner"
Zdjęcie pochodzi z albumu pastora P. Thilo z Ziegenort, zrobiono je przed obecną plebanią w Trzebieży.
dr Menzel był lekarzem w Ziegenort, mieszkał w obecnym przedszkolu. Jeździł oplem, ale nie jestem pewien, czy to był jego samochód, czy wynajmowany. W czasie "okupacji" rosyjskiej został wykwaterowany do małego domu obok, a jego dom zajęli rosyjscy żołnierze.
Ze wspomnień byłej mieszkanki Ziegenort - E. Jensen "Na skos od nas był dom (obecnie przedszkole) naszego doktora, który nazywał się Menzel (po wojnie leczył pierwszych trzebieskich osadników). Dom był piękny wewnątrz, a ze zewnątrz w ogrodzie rosły piękne kwiaty. Żona doktora nie mogła sobie poradzić z nadchodzącymi zmianami, zwariowała, po czym zmarła."
/users/petrdetok/DrMenzel/Opel_vor_dem_Pfarramt.jpg
Z takim, dosyć sensacyjnym podpisem:
"Auf dem Foto sehen wir Dr. Wegner in seinem Opel. Er war der Besitzer eines Herschaftlichen Hauses in Haffhorst".
-
No to kolejna "zagwozdka" wyjaśniona.
Post Merge: Października 13, 2015, 10:50:07
Jeszcze jedno, tym razem ja nie skojarzyłem. W mylnym, ale nie o to chodzi, podpisie pod zdjęciem datowanym na rok 1928 został użyty czas przeszły: "Er war der Besitzer..." On był właścicielem. Oznacza to, że w roku 1928 (data zdjęcia) posiadłość już była sprzedana.
-
Byłam w Brzózkach dwa razy na koloniach w 1959 i w 1960. Bardzo miło wspominam tam pobyt aczkolwiek niewiele pamiętam. Najbardziej zachwycała mnie plaża u stóp Pałacyku, a przerażeniem napawały mnie żmije grzejące brzuchy w maliniaku przed Dworkiem.
Natomiast z wielka przyjemnością i zaciekawieniem przeczytałam cały wątek Pałacyku i Dworku i chciałam wysłać Wam zdjęcia, które zachowały się w moich zbiorach, ale nie mam pojęcia jak je zamieścić.
-
Proszę skorzystać np. ze strony ifotos.pl. Po załadowaniu pliku należy przekopiować "linku do pliku" (dół strony) i wkleić go pomiędzy kod [ img] [ /img] (usunąć wszystkie spacje).
-
Pani Madocha, jeśli nie uda się Pani w taki sposób "załadować" tych zdjęć to proszę o ile ma Pani taką sposobność zrobić im zdjęcie i wysłać mi na pocztę a ja je tu zamieszczę. Te zdjęcia są dla nas bardzo cenne:) annatarocinska@gmail.com
-
Wysłałam zdjęcia. Dzięki Pani Aniu.
Moja koleżanka, też uczestniczka kolonii w 1960 roku, przypomniała mi o wydarzeniu z tego okresu tzn lipiec 1960. Otóż zaginęła w lesie kobieta, której do końca naszego pobytu nie odnaleziono. Las przeczesywało wojsko. Czy ktoś coś wie na ten temat, czy można ten temat podrzucić i ze starczej ciekawości oczekiwać wyjaśnienia?
Pozdrawiam Wszystkich Brzózkowiczów
-
Jakże chciałabym poznać odpowiedź, mieszkałam przez blisko 20 lat na sąsiednim ośrodku od urodzenia-1974 i niczego takiego nie słyszałam. Cudowne zdjęcia! Zaraz przerobię i je tu wrzucę!
(http://s10.ifotos.pl/img/imagejpeg_srapxxr.jpg)
(http://s5.ifotos.pl/img/imagejpeg_srapxax.jpg)
(http://s2.ifotos.pl/img/imagejpeg_srapxqa.jpg)
(http://s5.ifotos.pl/img/imagejpeg_srapnpr.jpg)
(http://s5.ifotos.pl/img/imagejpeg_srapnhr.jpg)
(http://s2.ifotos.pl/img/imagejpeg_srapnhw.jpg)
(http://s5.ifotos.pl/img/imagejpeg_srapnha.jpg)
-
Zdjęcie górne jest odbiciem lustrzanym właściwego.
Pozostałe są super, bo pokazują klimat z tamtych czasów.
O zaginionej niestety nic nie wiem.
(http://i64.tinypic.com/2qtalpg.jpg)
-
http://www.trzebieradz.pl/
-
Bardzo ciekawe zdjęcia, podziękować.
Wnoszą kilka ciekawostek, oraz potwierdzają fakt wykonywania w latach wczesnych 60 -ub wieku remontu modernizacyjnego całego obiektu. Ówczesny użytkownik czyli Urząd Miasta Stołecznego Warszawy ( w właściwie wówczas jeszcze Stołeczna Rada Narodowa) przeprowadziła
remont polegający na :
- montaż pełnego ogrzewania co obiektu ( dwie kotłownie na paliwa stałe , w Pałacu większa,ogrzewała dodatkowo stołówkę i kuchnię) oraz ( druga w Dworku -mniejsza). Obie dodatkowo podawały ciepłą wodę do łażni. Tak-właśnie - do łażni- w obu budynkach mieszkalnych dla kolonistów wykonano łażnie na około 30 osób każda, z uchylnymi natryskami ( ciągnęło się w lewo -ciepłą woda, w prawo zamykanie)Temperatura była ustawiana w przedsionku tzw mieszaczem - plus termometry.Cała armatura był z czystego mosiądzu. baa.
- w budynkach stworzono pełną sieć kanalizacyjną i łazienki na poszczególnych poziomach( do tego czasu były to wc tzw suche w budynkach zewnętrznych)
- zlikwidowano kuchnię w Dworku- w jej miejsce powstała kotłownia.
- w budynku Dworku i Kuchni( wozowni) zbito stary tynk na wysokość ok 2.5 m i położono nową warstwę tzw lastrico ( zdało egzamin przez te długie lata w tych niesprzyjających warunkach klimatycznych.Zdjęcia Pani Mardochy właśnie to potwierdzają- w obu budankach jest zbity tynk - czysta cegła- oddycha.
- w budynku kuchni ( wozowni ) na szczycie widać nie istniejące już wykończenie -tzw pruski mur ( od wewnątrz było to widoczne-belkowanie i wypełnienie cegła) - idealne wykończenie na dziś/po remoncie by było/
- w budynku stołówki zrobiono c.o. , wstawiono okna wysokie 6 szt + drzwi tarasowe od strony Zalewu - 6 szt.
Dobudowano od strony Pałacu fragment mieszczący zmywalnię, wydawalnie posiłków , przechowalnie zastawy, pomieszczenie socjalne, a w części poziom +1 biuro ośrodka, radiowęzeł i kameralny taras.
Budynek ten w całości już nie istnieje= widocznie kłócił się z koncepcją nowej organizacji obiektu, ponadto dla nowego właściciela istotnym tematem jest teren,a sama działka ; mająca ok 1 ha, po odjęciu budynków, zadrzewienia, komunikacji kurczy się okrutnie.
- kolejna ciekawostką jest brak postaci lwów ,na schodach Pałącu , od strony Zalewu . Chyba że są a zdjęcia są słabo widoczne.??
- widać też stare drzwi zewnętrzne do pomieszczeń wozowni / też były w latach 60 wymieniane/ te na zdjęciu są fajne bo bramy mają dodatkowe , praktyczne drzwi w drzwiach . ;)
- jest uwidoczniony też ciekawy pojazd -mała furgonetka renault 2.5 t- na dzisiaj też już zabytek.
- kolejną uwidocznioną , jest ta słynna szeroka plaża przy OWK Syrena- która była kiedyś bardzo oblegana. Na dzień dzień dzisiejszy to wąski pasek piasku tylko.
------------------------------------------------------------
Na spokojnie popatrzę to może coś jeszcze znajdę.
Pozdr dla ak i zeno //
michalfree/ dawniej staryczlek/ hej
-
Dzisiejsza wizyta w Pałacu Trzebieradz. Cudnie odremontowany. Pięknie!
W międzyczasie dowiedziałam się bardzo ciekawych rzeczy. Mrocznych. Kiedyś gdy odwiedzili nas Niemcy, związani z tym miejscem mówili, że przywożone były tu upośledzone dzieci w celu przeprowadzania różnych badań. Wtedy gdy o tym słyszałam brałam to za mroczną legendę. Niedawno dowiedziałam się, że były tam przeprowadzane badania georadarem, które wykryły obok pomnika mogiły pochowanych dawno temu dzieci.
(http://s5.ifotos.pl/mini/imagejpeg_sehrhwe.jpg) (http://ifotos.pl/z/sehrhwe/)
(http://[url=http://ifotos.pl/z/sehrhwe/][img]http://s5.ifotos.pl/mini/imagejpeg_sehrhwe.jpg)[/url][/img]
-
Pięknie.
Jeśli rzeczywiście są tam (były) groby, czy były przeprowadzone ekshumacje?
Eksperymenty mogą być zwyczajną "miejską legendą"; pochówki mogą dotyczyć dzieci zmarłych w Domu Matki z powodu chorób zakaźnych, wycieńczenia, głodu etc.
-
Myślę, że eksperymenty tak. Bardziej skłaniałabym się, tak jak Pan mówi. Dzieci umierały przez jakieś choroby. Nie było ekshumacji. Podjęto decyzję o pozostawieniu mogił na wieczny odpoczynek.
-
Niedawno dowiedziałam się, że były tam przeprowadzane badania georadarem, które wykryły obok pomnika mogiły pochowanych dawno temu dzieci.
Jaki obiekt Pani nazywa pomnikiem?
-
Grota- my jako dzieci potocznie nazywaliśmy to pomnikiem.
-
Dziękuję, tak myślałem, ale nie miałem pewności. Warto byłoby ekshumować jakieś szczątki (o ile rzeczywiście są tam złożone), aby ustalić datę pochówku. To jest o tyle łatwiejsze, że okolice groty i ona sama są poza działką prywatna. A tak, nawiasem mówiąc, jeden z dyskutantów tego wątku (Mirek, str. 17, post z 10 stycznia 2015) wspomina o jakiejś budowli, którą (wg wspomnień dziecka) uważa za kaplicę grobową. Czy i Pani wie coś na ten temat? Drążę zagadnienie, bo mam pewne podejrzenia co do groty. Ona nie ma racji bytu. Jest zbyt mała (i zbyt dziwna), by pełnić jakąś funkcję użytkową. A może to jest właściwy grobowiec córki ostatniego właściciela? I wtedy odnalezione georadarem szczątki należałyby do niej. Ot, tylko hipoteza, ale powodów istnienia tej groty wyjaśnić nie umiem.
-
Pan Mirek pisał kiedyś o Mutterheim- próbuję doszukać tego wpisu. Myślę, że odnalezione przez georadar pochowane dzieci pochodzą właśnie z tego okresu. Panie Mirku czy Dom Matki był w Pałacu czy w "dworku" nieopodal, które teraz stoi opuszczone?
-
Wg wszelkich danych - w dworku.
-
Doktor Georg Wegner -naczelny lekarz, naukowiec, chirurg, patolog... Fundator Pałacu. Jeśli Mutterheim był w dworku ( który jest 200-300 m dalej) to gdyby były to dzieci, które zmarły (przez choroby, pomór itd.) w dworku dlaczego w okolicach niego ich nie pochowano? -miejsca jest wystarczająco...Dlaczego dzieci chowane były przy Pałacu i to w miejscu najbliżej bocznego wyjścia z niego?
-
Bo mogły to nie być dzieci z Mutterheimu...
-
(http://s10.ifotos.pl/mini/imagejpeg_sehnnrw.jpg) (http://ifotos.pl/z/sehnnrw/)
-
Inaczej trzeba zapisać link, bo np. Chrome nie rozumie. Reszta OK:
http://ifotos.pl/zobacz/imagejpeg_sehnnrw.jpg
-
Bardzo ciekawe. Pamiętajmy, że przez kilka stuleci w Horst istniała smolarnia; ludzie żyli tam, umierali. Gdzie grzebano zmarłych? Na cmentarzach nieodległych parafii- Ziegenort, Wahrlang? Prawdopodobne. Może niedaleko domostw? Też możliwe. Czy kilkusetletnie szczątki mogły się zachować do dziś? Zapewne tak. Na jakiej podstawie orzeczono, że są to dzieci? Rozmiaru szkieletów? Czy szczątki leżą głęboko? Ile jest grobów? Więcej tu pytań niż odpowiedzi, a legenda już nabiera kształtu.
-
Tak, smolarnia była dalej. Są tam jeszcze resztki ruin. Jako dziecko biegałam po cegłówkach a teraz zostały tylko dziury możliwe do zlokalizowania jak ktoś wie gdzie to było. Za to pięknie o tej porze roku widać posostałość zabudowań coś w rodzaju portu ( które było na wprost tej smolarni)- pewnie do transportu wodnego. Latem znalazłam tam kilka ciekawych przedmiotów doskonale zakonserwowanych w mule. Teraz jest odpływ i pięknie to wygląda. To jest ok 200-300 m od Pałacu w kierunku Trzebieży.
Co do dzieci- orzeczono to na podstawie wielkości szkieletów widzianych przrz georadar. Tylko dzieci, ani jednej osoby dorosłej. Tyle wiem, ani na jakiej głębokości ani ile nie wiem.
-
Smolarnia była jeszcze wcześniej. To co Pani opisuje, to zapewne Holzablage, "skład drewna" i/lub leśniczówka- ale ówczesne zabudowania mogły powstać w miejscu dawnej smolarni (Teerofen Horst). Później popadły w ruinę.
-
Panie Łukaszu! Skąd Pan wytrzasnął tę smolarnię (Teerofen Horst)? Jest na jakiejś mapie? W pobliżu była, owszem, ale w całkiem innym miejscu „Teerofen Düsterort”, potem leśniczówka. Osobiście (acz z tego niewiele wynika) nie znam mapy z taką smolarnią. Holzablage, owszem. A Pani Annie chodzi (na 100%) o leśniczówkę. Za willą, za drogą nad Zalew, w kierunku Trzebieży (ale niedaleko). Natomiast owe szczątki dzieci - to materiał na szerszą dyskusję, trzeba sobie przypomnieć panią Marię, tę Konserwator z Poznania.
-
Pan Zenon zamieszczał kiedyś mapę. Wg mnie zaraz za zakrętem była smolarnia a 200 m dalej przy mostku leśniczówka( tam akurat są po noej pozostałości) po drugiej stronie po srodku tych budynków jest studnia. Pozostałości są przykryte liśmi.
-
Dobrze, znalazłem Teerofen Horst (jak i drugą, w Groß Ziegenort) u Ludwiga Wilhelma Brüggemanna, w jego sławnym dziele z roku... 1784. Jednak na dokładnych mapach z końca XIX wieku (1892) i na bardzo dokładnych mapach (Meßtischblatt 1:25000) z lat 30. XX wieku nijakich smolarni nie ma. Jest tylko leśniczówka: Försterei Horst, tam, gdzie Pani ją wskazała. Zatem ponawiam pytanie: w oparciu o jakie dane sądzi Pani, że za Pani życia istniała (obok leśniczówki) smolarnia?
-
http://encyklopedia.szczecin.pl/wiki/Dw%C3%B3r_zarz%C4%85dcy_(Trzebieradz)
Post Merge: [time]Luty 02, 2016, 13:40:42 [/time]
http://www.trzebieradz.pl/historia.html?PHPSESSID=fpd1slkb323o3v9n5de0k6daa5
: Wcześniej, od 1754 r. istniała tu smolarnia, a następnie także skład drewna oraz miejsce jego załadunku i spławiania.
Post Merge: [time]Luty 02, 2016, 14:00:33 [/time]
(http://s5.ifotos.pl/mini/imagejpeg_sehapqn.jpg) (http://ifotos.pl/z/sehapqn/)
Post Merge: [time]Luty 02, 2016, 14:02:38 [/time]
Znalezione latem:
(http://s2.ifotos.pl/mini/imagejpeg_sehahhx.jpg) (http://ifotos.pl/z/sehahhx/)
Post Merge: [time]Luty 02, 2016, 14:05:01 [/time]
(http://s10.ifotos.pl/mini/imagejpeg_sehahhq.jpg) (http://ifotos.pl/z/sehahhq/)
Post Merge: Lutego 02, 2016, 14:09:46
(http://s10.ifotos.pl/mini/imagejpeg_sehahra.jpg) (http://ifotos.pl/z/sehahra/)
-
Dziękuję, wszystko się zgadza, piękne znaleziska, niemniej są to ślady leśniczówki, a smolarnię znamy tylko z przekazów zawartych w dawnych zapisach źródłowych.
-
Nie, nie. To są ślady przy nabrzeżu. W wolnej chwili podjadę i zrobię zdjęcia( pozostalości po leśniczówce), pozostałości po smolarni( ja pamiętam dwie ruiny teraz są tam dwa doły bo cegły wybrali ludzie).
-
Z mojej strony wygląda to na upór, ale tak nie jest. Ja zajmując się historią, po prostu muszę być dociekliwy. Zatem męczy mnie kwestia (i dlatego dręczę Panią): po czym Pani rozpoznawała smolarnię, a nie jakikolwiek budynek gospodarczy? Upieram się, bo wierzę mapom i wierzę źródłom. Źródła pisane, owszem, już podałem, że sprawdziłem, fakt istnienia smolarni w II połowie XVIII wieku potwierdzają, jak najbardziej. Ale też wszyscy piszący twierdzą, że na miejscu smolarni stanęła leśniczówka. To znaczy: na fundamentach, obok, w pobliżu, w rejonie, ale w każdym razie stwierdzenie jest jednoznaczne z likwidacją smolarni jako zakładu produkcyjnego. Jako tendencja to się zgadza, kilka innych leśniczówek w okolicznych lasach powstało właśnie na miejscu dawnych Teerofen. Tymczasem z Pani ujęcia zdaje się wynikać, że obiekt ten, nie tylko był wyodrębniony, ale i może funkcjonował do końca II wojny. Byłoby to ustalenie niezwykle ciekawe, tym bardziej że żadna znana mapa smolarni nie wskazuje. A przecież skład drewna jest jednoznacznie pokazywany.
-
Villeroy&Boch Dresden, saksońska porcelana. Produkowana w latach 1856- 1945. Takiego oznaczenia używano w latach 1874- 1909.
http://www.steinmarks.co.uk/pages/pv.asp?p=stein399 (http://www.steinmarks.co.uk/pages/pv.asp?p=stein399)
-
A to dowodów na istnienie smolarni nie mam. Wydaje mi się całkiem logiczne, że na miejscu smolarni mogła stanąć leśniczówka bo kilka metrów od budynku była rzeczka- jest nadal pozostałość. To by nawet pasowało. A budynki wcześniej faktycznie niekoniecznie była smolarnia tylko jakieś domu mieszkalne.
-
Dziękuję, właśnie o takie stanowisko mi chodziło.
-
Nie wszystko się zgadza.
Śladów smolarni nie ma, bo to były obiekty raczej tymczasowe:
https://pl.wikipedia.org/wiki/Smolarnia (https://pl.wikipedia.org/wiki/Smolarnia)
Usytuowanie obiektów było już prezentowane, ale dla przypomnienia widok Horst na starej mapie z 1892 r.:
(http://i68.tinypic.com/uyqkp.jpg)
Na mapie na czerwono zaznaczyłem zabudowania leśnictwa Horst i ich widok na pocztówce sprzed 1945 r., a na zielono powstałą później willę dr Wegnera.
Dr Wegner nabył też teren nad zalewem (między leśnictwem i brzegiem zalewu) i powstało tam założenie parkowe. Obecne tam jakieś zabudowania zostały pewnie rozebrane. Stąd też pewnie liczne artefakty z przeszłości. W ich miejsce powstały ogrodowe altany (już tutaj prezentowane przez ak). Drzewa wtedy posadzone możemy podziwiać do dzisiaj.
Liczę na to, że ukaże się publikacja, która wyjaśni przynajmniej część pytań o historię tego miejsca.
-
Panie Zenonie- dziękuję. Tego zdjęcia szukałam. Pozostałości po tej leśniczówce są nadal. Drzewa tylko większe teraz.
-
A tu podejrzani(?) o tłuczenie drezdeńskiej porcelany:
Leśnictwo Horst 1936 r.
(http://i64.tinypic.com/107m3xk.jpg)
-
(http://imageshack.com/a/img924/7745/kBmyMO.jpg)
(http://imageshack.com/a/img923/781/mc11fa.jpg)
LIDAR daje nam często dostęp do tego, co bywa ukryte między drzewami. Te "dołki" na
wschód od willi, to pozostałości leśniczówki?
-
Parkujemy auto na polanie i kierujemy się niebieską drogą. Na końcu po prawej stronie ( ok 300 m) od polany jest prześwit i to tam. Są trzy doły a za nimi ok 20 m dalej w głębi przy resztkach rzeczki są ruiny po leśniczówce.
(http://s2.ifotos.pl/mini/imagejpeg_seraxws.jpg) (http://ifotos.pl/z/seraxws/)
Post Merge: Lutego 05, 2016, 11:32:40
(http://s10.ifotos.pl/mini/imagejpeg_seraxsa.jpg) (http://ifotos.pl/z/seraxsa/)
-
Jeszcze o lokalizacji leśnictwa:
(http://i63.tinypic.com/dhfjit.jpg)
(http://i63.tinypic.com/furfhy.jpg)
-
Dokładnie:) moja tworczość topograficzna gorsza;)
-
Hmy aż mnie korci żeby wrzucić tu mapę którą zrobili mieszkańcy z lat 50'siątych.
-
Doktor Wegner und seine Frau Marie Grawitz hatte eine Tochter
ihr Name war Ellen Alice geboren 24. Dezember 1880 in Stettin
Gestorben am 28. Mai 1885 in Stettin
Doktor Wegner heiratet am 2. Februar 1880 in Stettin Marie Grawitz .. Marie war 19 Jahre alt , geboren am 17 November 1860 in Stettin
und Doktor Wegner geboren am 17. März 1843 in Breslau.
Doktor Wegner war nicht der Besitzer , er war Pächter von 20 Juni 1882 - 1. Oktober 1892
Die Witwe von Doktor Wegner wohnte in diesem Haus bis zu ihrem Tod 1936
Eigentümer war Eduard Silbernagel sein Beruf Ingenieur und seine Frau Elisabeth
Das Grundstück mit kompletten Inventar wurde am 1. April 1941 an NS Volkswohlfahrt e.v. in Berlin verkauft.
Verwendungszweck war Gauschule und Müttererholungsheim .
Das gesamte Gelände war 481.959 Quadratmeter = 48,6956 Hektar groß.
.
Post Merge: [time]Luty 22, 2019, 13:29:59 [/time]
Wcześniej nie zwróciłem na to uwagi: Wegner umarł w 1917 r. (ur. 1843), nie mógł więc pozować do zdjęcia z oplem w 1928 r. Chyba, że to nie Georg, a jego syn (?), też lekarz (?).
Stimmt es war mein Fehler .. auf dem Foto ist Doktor Menzel https://www.imgbox.de/users/petrdetok/DrMenzel/Opel_vor_dem_Pfarramt.jpg (https://www.imgbox.de/users/petrdetok/DrMenzel/Opel_vor_dem_Pfarramt.jpg)
Post Merge: [time]Luty 23, 2019, 08:06:23 [/time]
https://www.imgbox.de/users/petrdetok/Haffhorst___Sibernagel/Silbernagel_Haus.jpg
Post Merge: Lutego 23, 2019, 08:14:11
Das Haus in Haffhorst
https://www.imgbox.de/users/petrdetok/Haffhorst___Sibernagel/Silbernagel_Haus.jpg
-
Ich verstehe nicht woher eine Überzeugung:
"Doktor Wegner war nicht der Besitzer , er war Pächter von 20 Juni 1882 - 1. Oktober 1892"
Ist irgendein Quelle? Von wem er pachtete ab?
-
Natürlich habe ich einen Beweis
Doktor Wegner hatte ein Pachtrecht , also er war Pächter ( Mieter ) von 20 Juni 1882 - 1. Oktober 1892
und seine Ehefrau hatte ein Wohnrecht . !
In diesem Dokument steht das er Pächter war ..!
https://www.imgbox.de/users/petrdetok/Haffhorst___Sibernagel/005.jpg
Eigentümer war Elisabeth Silbernagel geborene Ladwig in Haff - Horst
[/size][/color]
[/size][/color]
Post Merge: Lutego 24, 2019, 01:31:32
Wracając do dzisiejszego spotkania:
(http://img40.imageshack.us/img40/9104/000kx.png)
Wegner kończył gimnazjum we Wrocławiu:
"Festschrift zur 250jährigen Jubelfeier des Gymnasiums: St.Maria Maggdalena zu Breslau
Ostern 1860
Georg Wegner, Dr. med., Arzt in Stettin."
źródło: (http://forum.ahnenforschung.net/showthread.php?t=9238)
Hier ist ein Fehler .. Doktor Wegner ist 1843 in Breslau geboren..
Es ist unmöglich , das er 1860 Arzt in Stettin war da war er erst 17 Jahre..!
Hier die Heirat von Wegner mit Maria Grawitz
https://www.imgbox.de/users/petrdetok/Haffhorst___Sibernagel/Heirat_Doktor_Wegner.jpg
-
Nein. Hier ist kein Fehler. Das Jahr 1860 ist die Zeit des Abiturs.
-
Dann passt das .. !
-
Poniżej link do strony pałacu, oferta, jest też fragment historii. Czemu nadano taką nazwę (Pałac Manowce) w 2019 - nie wiem i nie potrafiłem znaleźć. Ze tekstu na stronie wynika że możliwe jest, po wcześniejszym uzgodnieniu, zwiedzanie.
https://manowce.pl/