[Police] Twierdza Police

[jakub_m]

Tytuł tego postu brzmi szumnie, choć daleko nam od twierdz w prawdziwym tego słowa znaczeniu. Ale wiele osobno funkcjonujących faktów składanych w syntetyczną całość daje do myślenia. Z tych bardziej znanych: spora ilość bunkrów i schronów podziemnych na terenie oraz system obrony przeciwlotniczej okalający miasto dookoła, także pod drugiej stronie Odry.

Jest jeszcze jeden temat, który przyznam szczerze nie jest mi znany w oparciu o konkretne źródła pisane czy wspominkowe, ustne. Chodzi o system umocnień ziemnych okalający miasto od południa ku północnemu zachodowi. Na mapie utrudnień terenowych wydanej przez wojsko w 1965 r. widać w tej właśnie lokalizacji długi wał, który pokrywa się z umiejscowieniem sporego wału jak i głębokiego rowu, tak dobrze znanemu mieszkańcom "leningradów" i ciągnącego się dalej osiedla przy Okulickiego (swego czasu ciągnął się przez teren dzisiejszego garażowiska w kierunku Piaskowej). W moim mniemaniu jest to rów przeciwczołgowy (choć nie jestem tego pewny). Wzdłuż tego rowu, a na pewnych odcinkach w bezpośrednim sąsiedztwie, ciągną się kilometrami, niemalże nieprzerwanie od Lasku Mścięcińskiego po okolice Trzeszczyna okopy. Dalsze linie okopów można spotkać w pewnej odległości od wspomnianego rowu. W kierunku Leśna Górnego widziałem jeszcze takie dwie linie, aczkolwiek może jest ich więcej, nie jestem zapalonym grzybiarzem, nie wiem :] Skoro takie elementy obrony istniały, widocznie zakładano możliwość obrony Polic przed atakiem z lądu z tych kierunków. Jak wiemy walk nie toczono.

Interesuje mnie, czy jest coś wiadomo szerzej o tym zagadnieniu (bardziej po co, kiedy, dlaczego, a nie co tam w nich odkopano)?

[sadboy]

Z tego co wiem ten rów za garażami to zapewne miał służyć jako zapora przeciw czolgowa, a okopy znajdują sie także w rejonie siedlic, dokładnie pod liniami wysokiego napięcia pamiętam za dzieciaka chodziło się tam na wykopki pare fantów sie tam znalazło

[lukasz_s]

Nieźle sadboy. It's really very sad, że zrobiłeś prawie maksymalną ilość błędów ortograficznych w swoim poście
Ja z kolei jako zapalony grzybiarz spróbuję nanieść na mapę linię okopów które pamiętam- wydaje mi się że jest to linia podobnego kształtu, tyle że przesunięta o parę kilometrów na południe i zachód.

[Domino]

Jeden z moich ulubionych tematów.Bardzo chętnie poczytam co mają do powidzenia inni, dlatego nie będe się rozpisywał.

Umocnienia ziemne typu rowy przeciwczołgowe (rzeczywiście Panie Jakubie ma Pan racje, za garażami umiejscowiona była jedna z wielu lini obronnych wokół naszych Polic), okopy, ziemianki przygotowywano z myślą o obronie miasta i budowali je przedewszystkim cywile, jeńcy wojenni oraz junacy z jednostek RAD na początku 1945 roku, kiedy nieuchronnie zbliżał się front.

Walk rzeczywiście jako takich nie było, ale były za to potyczki m.in. z obsługą rozformowanych baterii przeciwlotniczych.Niektóre baterie, jak np. w Leśnie Górnym biły ogniem dział do ostatniej chwili, wspomina o tym jeden z mieszkańców:

"...Nasza mała mieścinka (wioseczka) Leśno Górne (Hohenleese) leży na skraju lasu. Wokół jest ciemno i posępnie, niczym osnute w dymie. Jest noc z 23 na 24 kwietnia 1945 r. Czuję się tak, jakby wszystko zapadło się w otchłań lasu: działa artylerii przeciwlotniczej 8,8 cm nieprzerwanie prowadzą ostrzał w kierunku Odry; stamtąd odpowiadają ogniem siły sowieckie. Wreszcie spokój i cisza!Jak długo potrwa jeszcze ta wrzawa?..."

Nie można również zapomnieć o udziale Batalionu Hitlerjugend "Murswiek" oraz pancernego oddzialu rozpoznawczego SS w obronie przeciwdesantowej (ostatecznie jednak zostaly cofnięte) na lini Police - Jasienica - Trzebież - Nowe Warpno i podejmowaniu resztek ewakuowanych żołnierzy z barek i tratw po upadku obrony przyczółka Święta oraz słabo uzbrojonym batalionie Volkssturmu w rejonie Nowego Warpna.Przez pewien czas stacjonowały tu również oddziały 549 Dywizji Grenadierów Ludowych.Ale nie będe narazie zdradzał więcej szczegółów.


Pozdrawiam

[lukasz_s]

To ja bym prosił żeby ktoś zweryfikował moją pamięć i moje wypociny. Zaznaczyłem miejsca co do których jestem pewien. Na czerwono- okopy, dużo mniejsze od tych rowów przeciwczołgowych. szerokość i głębokość- może metr. Na niebiesko oznaczyłem miejsca które zawsze wydawały mi się stanowiskiem dla czołgu- głębokie doły prostokątnego kształtu.

[Denver]

Na mapie utrudnień terenowych wydanej przez wojsko w 1965 r. widać w tej właśnie lokalizacji długi wał, który pokrywa się z umiejscowieniem sporego wału jak i głębokiego rowu, tak dobrze znanemu mieszkańcom "leningradów" i ciągnącego się dalej osiedla przy Okulickiego (swego czasu ciągnął się przez teren dzisiejszego garażowiska w kierunku Piaskowej). W moim mniemaniu jest to rów przeciwczołgowy (choć nie jestem tego pewny).

Gdy poznawałem tamte rejony miasta - a było to dobre 15 lat temu - każdy mówił,ze popularne górki, które teraz służą do zjeżdżania na sankach to nic innego jak rowy przeciwczołgowe.

[ak]

Umocnienia ziemne typu rowy ... Nie można również zapomnieć o udziale Batalionu Hitlerjugend "Murswiek" oraz pancernego oddzialu rozpoznawczego SS z 4 Policyjnej Dywizji Grenadierów Pancernych SS w obronie przeciwdesantowej (ostatecznie jednak zostaly cofnięte) na lini Police - Jasienica - Trzebież - Nowe Warpno i...

Takie rowy - wg satrych mieszkańców Trzebieży, ciągnęły się wzdłuż ul. WOP od dworca w kierunku Nowego Warpna oraz w okolicach cmentarza, tam znajdowano spore ilości prochu.
Na wzgórzu, przy plaży stały  dwa działa skierowane na zalew.



A to prawdopodobnie fundamenty po działach.

[yak]

To i ja coś dorzucę. W Policach. między innymi, było stanowisko artyleryjskie na szczycie wzgórza przy Asfaltowej (chodzi o dawne "grodzisko"). Opowiedział mi to jeden z pierwszych osadników Mścięcina. Żyje do dziś. A co do okopów - w podtrzebieskich lasach jest sporo transzei i innych umocnień (ja, akurat, zbieram grzyby). Zaczynają się już niedaleko od zajazdu Oczeretki. A potem są w różnych miejscach, aż po dawną trasę kolejki randowerskiej. W środku lasu jest również stanowisko FLAK (niedaleko od jeziora Piaski, w pobliżu współczesnej wieży obserwacyjnej). Całość wskazuje na przekonanie Niemców, że może nastąpić atak od strony południowo-wschodniej.

[Domino]

Piękne fotki Panie Andrzeju - czy orientuje się Pan w jakich latach zostały wykonane?Działo na zdjęciach to ciężka armata przeciwlotnicza 10,5cm Flak 39.Z ustnych przekazów wiem, że część dział zostało przez Niemców, a dokładniej przez jeńców rozebranych i wywiezionych, to czego nie zdążyli wywieżć wysadzono - resztę przejeli Rosjanie.

Wracając do zdjęcia - działo najprawdopodobniej należało do 10 baterii 616 dywizjonu ciężkiej artylerii przeciwlotniczej.Baterię sformowano w grudniu 1944 roku i stacjonowała w Trzebieży do marca 1945 roku.

Fundamenty ze zdjęć to własnie podstawy do stacjonarnych lekkich działek osłonowych 2cm Flak 38.Jak wyglądała taka podstawa wraz z działkiem można zobaczyć na fotografii.




Pozdrawiam

[ak]

czy orientuje się Pan w jakich latach zostały wykonane?

Dokładnie nie wiem, lata 47-5?, jak będę u fotografa tych zdjęć, to się dowiem dokładnie. O ile dobrze wiem, to działa zostały usunięte w okolicach 1960 roku.

Piszesz, że fundament jest od działa 2cm, a działo na zdjęciu, to ciężka armata przeciwlotnicza 8,8cm. Czy to zaczy, że na wzgórzu Schansberg były dwa rodzaje dział(armat)?

[Domino]

Tak jak pisałem - na stanie bateria posiadała ciężkie działa Flak 8,8cm oraz lekkie działka osłonowe.

Na stacjonarne ciężkie działa przeciwlotnicze używano "nieco" większych wylewek Poniżej odsłnięte stacjonarne stanowisko w Siedlicach - Flak 10,5cm 39 (wymiennie Flak 12,8cm 40).




Pozdrawiam

[ak]

Tak jak pisałem - na stanie bateria posiadała ciężkie działa Flak 8,8cm oraz lekkie działka osłonowe.

Tzn. muszą tam być jeszcze fundamenty tych większych armat. A ja myślalem, ze te fundamenty ze zdjęć są fundamentami armat. Miałem kilka lat temu, niestety tylko do wglądu, zdjęcia jednostki z tego wzgórza. Nie pamiętam jednak szczegółów.

[Domino]

Całkiem możliwe, że te właściwe podstawy są pod cienką warstwą ziemi i ściółki.Szkoda, że nie udało się zrobić odbitek zdjęć tej jednostki.


Pozdrawiam

[ak]

w jakich latach zostały wykonane?Działo na zdjęciach to ciężka armata przeciwlotnicza 8,8cm Flak 18.Z ustnych przekazów wiem, że część dział zostało przez Niemców, a dokładniej przez jeńców rozebranych i wywiezionych, to czego nie zdążyli wywieżć wysadzono - resztę przejeli Rosjanie.

Sprawdziłem, zdjęcia z armatami zostało zrobione w 1947r. Z tego wynika, że ustny przekaz był nieprawdziwy lub nieprecyzyjny, bo mógł dotyczyć tych mniejszych dział.

[Domino]

Nie chodziło mi dokładnie o samą Trzebież czy wzgórze Schansberg, a sytuacje ogólną.Tak jak mówiłem chodziło o część dział, bo niektóre strzelały jeszcze z 23/24 kwietnia 1945.


Pozdrawiam