Wiadomości

31

Historia / Odp: [Brzózki] Pałac Trzebieradz (Horst,Haff-Horst)

« dnia: Grudnia 29, 2014, 17:48:02  »

Kolega Petry na swojej stronie http://www.ziegenort-pommern.de/index.htm zamieścił zdjęcie ( nie wiem kiedy, bo dawno tam nie zaglądałem), które doskonale uzupełnia temat willi w Trzebieradzu:

http://www.imgbox.de/users/petrdetok/DrMenzel/Opel_vor_dem_Pfarramt.jpg

Z takim, dosyć sensacyjnym podpisem:
"Auf dem Foto sehen wirDr. Wegner in seinem Opel. Er war  der Besitzer eines Herschaftlichen Hauses in Haffhorst".

Znam źródło pochodzenia zdjęcia ( ak - oczywiście też).  Ciekawe jak doszło do rozpoznania osób ze zdjęcia?

32

Historia / Odp: [Nowe Warpno] Zbiorowa mogiła czy zapomniany cmentarz?

« dnia: Października 21, 2014, 21:26:37  »

"5 lipca 1960 na posesji nr 61 przy ul Kościuszki (Nowe Warpno) bawiące się dzieci znalazły 3 czaszki oraz szkielety. Pojawiło się podejrzenie, że może być to ślad niemieckiej zbrodni z czasów II wojny światowej."

Trafiłem na odpowiedź  w prasie  niemieckiej.

33

Historia / Odp: [okolice Polic] Poszukiwany Walenty Sudoł

« dnia: Września 29, 2014, 17:35:05  »

Nie ma nazwiska Sudoł w wykazach pierwszych mieszkańców z miejscowości: Nowe Warpno ( w tym Podgrodzie), Brzózki, Warnołęka, Mszczuje, Karpino, Myślibórz Wielki  i Nowa Jasienica.

34

Historia / [Police] Co wiemy o przeszłości miasta...

« dnia: Lipca 07, 2013, 22:06:31  »

Pytamy Pittelkowa i mamy odpowiedź:
Langenberg - Święta.

35

Historia / [Nowe Warpno] Hans Hartig

« dnia: Czerwca 24, 2013, 11:45:53  »

W dn. 22 czerwca 2013 r. odsłonięto pomnik Hansa Hartiga w Nowym Warpnie.
Na zdjęciu autor pomnika Bohdan Ronin-Walknowski z burmistrzem Władysławem Kiragą i inicjatorem pomysłu budowy pomnika Zenonem Owczarkiem  przecinają wstęgę.



Hans Hartig był  niemieckim malarzem. Żył w latach 1873-1936. W 1912 r. po raz pierwszy odwiedził Nowe Warpno i wracał tu wielokrotnie zauroczony klimatem miasteczka. Stworzył tu bardzo dużo obrazów. Ja znam kilkanaście poświęconych Nowemu Warpnu, ale sądzę, że mogło ich być kilkadziesiąt.  Obrazy pokazujące Nowe Warpno były wystawiane na wystawach w Berlinie i Dreźnie.
Hans Hartig promował Nowe Warpno sprowadzając tu swoich kolegów, m.in. Otto Antoine, Hansa Looschena, Karla Wendela.
Hans Hartig  był pomysłodawcą przebudowy garaży przylegających od strony północnej do ratusza. Obecny wygląd został ostatecznie nadany ratuszowi po przebudowie w 1928 r.
W uznaniu zasług w 1927 r. Hans Hartig został honorowym obywatelem Nowego Warpna.
Mam nadzieję, że Ci, którzy odwiedzą Nowe Warpno zwrócą również uwagę na fakt, że pomnik Hansa Hartiga jest przykładem na docenienie działań ówczesnych i obecnych mieszkańców miasta dla  jego historycznej ciągłości.

Obraz namalowany przez Hansa Hartiga w 1925 r. z kolekcji T. i W. Bojarskich w Nowym Warpnie.



Informacje o Hansie Hartigu można znaleźć m.in. na facebooku:
https://www.facebook.com/pages/Nowe-Warpno-Neuwarp-na-kartach-historii/361840017270453

36

Historia / [Brzózki] Pałac Trzebieradz (Horst,Haff-Horst)

« dnia: Czerwca 22, 2013, 00:08:21  »

Ciekawa korespondencja:

37

Historia / [Powiat Policki] Genezy historyczne nazewnictw regionalnych

« dnia: Kwietnia 17, 2013, 21:57:39  »

Na stronach Archiwum Państwowego w Szczecinie:
http://www.szczecin.ap.gov.pl/
wśród opublikowanych dokumentów jest  kilkustronicowe opracowanie dotyczące nazewnictwa miejscowości w powiecie weleckim w oparciu, jak sądzę, o nuiemiecką mapę  1:25000. Na dokumencie jest data 1.I. 1945, ale  to raczej 1.I.1946.
1. strona dokumentu:



Mniemam, że to jedna z pierwszych prób zastosowania polskiego nazewnictwa na terenie powiatu weleckiego. Niektóre z propozycji przyjęły się, ale sporo jest takich, które budzą podziw dla talentu  anonimowego autora, ale niestety (lub na szczęście) nie przyjęły się.
Kilka przykładów tłumaczeń nazw niemieckich na polskie:
Altstadt - Stara Wieś  (obecnie Podgrodzie),
Horst - Gnieżdż  (obecnie Trzebieradz),
Kavelberg - Chaszczelew ( Grądno - gospodarstwo  koło Podgrodzia - dzielnicy Nowego Warpna).

38

Historia / [Police i okolice] Zbiory cyfrowe

« dnia: Kwietnia 17, 2013, 21:23:08  »

Teraz trzeba ustalić kiedy Józef Grobelak zameldował się w Nowym Warpnie  i będziemy mieli datę, od której zastosowano polską pisownię nazw ulic.
Co jeden dokument to piękniejszy. Z tego samego spisu poz. 218 - ani chybi Augustyn Grodkowski zameldowany na ulicy Wiesława Gomółki (chyba chodzi o Władysława Gomułkę ps. Wiesław). Niestety nie wiemy kiedy dokument sporządzono.
Wg mnie jest to lista sporządzona w oparciu o rejestr meldunkowy. Mam nadzieję, że   taki rejestr - przynajmniej pierwsza książka meldunkowa, pojawi się na stronach Archiwum Państwowego w Szczecinie. Byłby to znacznie ciekawszy dokument. Chociaż z drugiej strony obawiam się, że ochrona danych osobowych przeważy i tego nie opublikują. Posiadam kilka stron z takiej księgi meldunkowej i jest tam sporo danych "wrażliwych" np. wykształcenie, wyznanie, zawód, poprzednie miejsce zameldowania. Chyba jednak tego nie zobaczymy w sieci. Można jednak zajrzeć do ksiąg meldunkowych osobiście, ale trzeba udać się do archiwum.

39

Historia / [Police i okolice] Zbiory cyfrowe

« dnia: Kwietnia 16, 2013, 08:54:26  »

Przepiękne dokumenty:

http://www.szczecin.ap.gov.pl/iCmsModuleArchPublic/showDocuments/nrap/65

np.:

http://www.szczecin.ap.gov.pl/iCmsModuleArchPublic/details/nrap/65/nrzesp/339/seria/5/sygnatura/8

40

Historia / [Powiat Policki] Genezy historyczne nazewnictw regionalnych

« dnia: Kwietnia 07, 2013, 10:05:25  »

I o to chodzi. Ciekawy i konstruktywny tekst.
 Rzeczowe argumenty przemawiają do mnie, ale nie zmienia to faktu, że zawsze znajdzie się ktoś -  może nawet i jakiś historyk, który zacytuje onego Kozierowskiego bez zaglądania na nasze forum i dla niego Rędowa (Łęknica) będzie, bo przecież była . Jest mapa - jest.
Twój wniosek końcowy popieram, ale nie zaszkodzi więcej wyrozumiałości dla błądzących i szukających.
 No i pamiętać by sprawdzać Twoje źródła.
Pozdrawiam serdecznie.

41

Historia / [Powiat Policki] Genezy historyczne nazewnictw regionalnych

« dnia: Kwietnia 06, 2013, 15:39:59  »

I kolejne źródło, znany już Heinrich  Bosse.  Jego "Die Forst- Flur und Gewaessernamen der Ueckermunder Heide", str. 87, 88 i 117.



Bosse  używa określeń Randow, Randowa, ale podaje za źródłami, że w 1216 r. była to Locniza.  Podkreśla, że to nazwy słowiańskie.

Na marginesie, od Niemca dowiedziałem się (bo niemiecki znam zaledwie), że oni w wymowie nazw słowiańskich gubią końcowe "w" i w efekcie mamy do czynienia z rzeką "Rando". Tenże Niemiec (żeby nie było "dr" przed nazwiskiem) powiedział, że najprostszy(chociaż nie zawsze) sposób na odkrycie słowiańskiego pochodzenia jakiejś nazwy - wystarczy, że kończy się na "-ow" (np. nazwiska  Kadow, Modrow z całą pewnością mają korzenie słowiańskie, a Niemcy wymawiają je jako "Kado" , "Modro").

42

Historia / [Powiat Policki] Genezy historyczne nazewnictw regionalnych

« dnia: Kwietnia 06, 2013, 13:23:52  »

A co mówią sąsiedzi:
 http://de.wikipedia.org/wiki/Randow
Wg nich (wpis w wikipedii na podstawie "Förderverein Burgfried Löcknitz e.V. (Hrsg.): Ortschronik von Löcknitz (Teil I). Von der Erstbesiedlung bis 1945, Schibri Verlag, Milow 1999")  po 1700 r. używano wyłącznie nazwy Randow. Niemcy nie przemilczają jednak słowiańskiej przeszłości tej części Pomorza. W polskiej wersji hasła mamy też wzmiankę o zabiegach politycznych, o ustaleniu granicy zachodniej na linii rzeki Randow.
Niestety nie wiem, na podstawie jakiego źródła komisja ks. Kozierowskiego - docenta Uniwersytetu Poznańskiego wskazała nazwę Łęknica i Rędowa. Czy był to przykład spolszczenia niemieckiej nazwy, czy też jednak taka nazwa słowiańska była historycznie odnotowana tego z całą pewnością nie wiem. Trzeba dotrzeć do materiałów komisji z Uniwersytetu Poznańskiego.

43

Historia / [Powiat Policki] Genezy historyczne nazewnictw regionalnych

« dnia: Kwietnia 06, 2013, 00:28:38  »

Obiecany wycinek mapy:



Problem z komisją ks. Kozierowskiego jest jednak taki, że znalezione przez nich w źródłach pisanych nazwy słowiańskie  przypisywali czasami na mapach w miejscach powiedzmy dosyć przypadkowych. Stąd też niekiedy punkty na mapie(nazwy miejscowości) mijają się trochę  ze znanymi nam miejscami ich rzeczywistego położenia. To jest niestety  błąd tego, jednak pionierskiego opracowania.
Co do nazewnictwa. Z tej mapy zapewne wzięto pierwotnie używaną w latach 1945 - 47 nazwę Nowego Warpna czyli Warpno Nowe.
Kwestia tworzenia granicy zachodniej m.in. w oparciu o linię Rędowy znana jest z opracowań na ten temat. Jednak zapewne nie wszyscy(poza historykami) chyba wiedzą, że do czasu gdy Stalin na to zezwolił wnioski naszych polityków i publicystów wnosiły o ustalenie  granicy zachodniej na linii Deep-Arnswalde, czyli  na linii Mrzeżyno - Choszczno(!!!).
Dopiero po ujawnieniu planów Stalina o ustaleniu granicy w oparciu o linię Odry "pojawiły się" (czy coś mogło być wydrukowane bez jego zgody?) publikacje wskazujące, że Szczecin musi być polski i mało tego nie może być w zasięgu ognia armat, czyli, że granica musi być 50-60 km na zachód od Szczecina.

44

Historia / [Powiat Policki] Genezy historyczne nazewnictw regionalnych

« dnia: Kwietnia 05, 2013, 17:16:25  »

Ostatnie posty tak naprawdę tworzą nowy temat (chociaż dyskusje o nazewnictwie w naszym regionie można znaleźć w innych postach).
Ja staram się stać na stanowisku, że można się różnić, ale podstawą powinny być ustalenia historyczne, a nie jakieś animozje, które gdzieś tam się bokiem przemykają. Niepotrzebnie.
Co do onej Rędowy. Była czy nie była. Zapewne Validator ma rację co do "rzeki Locniza, Locnitza lub - prawdopodobniej - Lochnica".   Nazwa Rędowa jest jednak nazwą historyczną bo taka nazwę umieścił na swoich mapach sporządzonych w 1932 r. ks. Kozierowski ("odpowiedzialny" później po części za nazewnictwo powojenne).  Nie można mu zarzucić tworzenia nowych bytów, ponieważ na tej mapie jest również zamiennie (lub obok niej) używana nazwa Łęknica.
Nazwy te pojawiły się na mapach sporządzonych w Instytucie Geograficznym Uniwersytetu Poznańskiego w 1932 r. Sądzę, że tak szacowne gremium można podejrzewać o sympatie propolskie, ale nie podejrzewam by Uniwersytet Poznański firmował wydawnictwo nieoparte na  dających się sprawdzić źródłach.
Mapy z 1932 r. są chyba powszechnie znane, ale wrzucę na forum jej kawałek odnoszący się do Łęknicy-Rędowy.
Najpierw jednak proszę zapoznać się ze wstępem Stanisława Pawłowskiego do tych map.

45

Historia / [Nowe Warpno] Zbiorowa mogiła czy zapomniany cmentarz?

« dnia: Marca 08, 2013, 22:02:28  »

Znalazłem Stegemanna, ale w osadzie powyżej Myśliborza Małego:
      Karl Stegemann   zam.  Herrnhof  (Gutsbesitzer -    właściciel  majątku).
Herrnhof to  nasze nieistniejące Cieszkowice.
W wykazie  warpieńskich ogrodników nie mam nikogo o nazwisku Monke.

Z przekazów byłych mieszkańców Nowego Warpna wiadomo, że byli tu robotnicy przymusowi, ale uzyskanie  od nich bliższych informacji nie jest łatwe. Wiadomo (jest taka niepublikowana lista), że  w Nowym Warpnie po jego zdobyciu w 1945 r. rozstrzelano lub też zamęczono na śmierć  około 10 Niemców, w tym m.in.  za to, że  znęcali się nad robotnikami przymusowymi, ale też i za  pomoc w ucieczce. Zarzuty takie nie zostały postawione publicznie i trudno się do nich odnieść.  Niemcy zarzucają te czyny zarówno Rosjanom jak i Polakom.
Osobną grupę określoną na 35-40 Niemców wywieźli Rosjanie z Nowego Warpna w maju 1945 r. -  spośród tej grupy wymienia się siedem znanych ofiar.